Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiser Yardımcısı Nada El-Nashif, Afganistan'da giderek derinleşen insani krizden en çok etkilenenler arasında kadınlar, kız çocukları ve temel insan haklarını savunan sivil toplum örgütlerinin olduğunu söyledi.
BM İnsan Hakları Konseyi’ni Afganistan’daki son durumla ilgili bilgilendiren BM İnsan Hakları Yüksek Komiser Yardımcısı El-Nashif, Taleban'ın yönetimi devraldığı Ağustos ayından bu yana şiddetin azaldığını ancak IŞİD-Horasan ve diğer silahlı grupların hala ölümcül saldırılar düzenlediğini, Afgan sivillerin de çatışma riski altında olduğunu belirtti.
El-Nashif, Taleban yönetimini “ülkedeki fiili yönetim” olarak tanımladı, Taleban yönetiminin temel insan haklarını tehdit ettiğini ifade etti.
“Afganistan’da çocuklar satılıyor aileler çaresiz durumda”
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiser Yardımcısı Nada El-Nashif
El-Nashif, Afganların temel ihtiyaçlarını karşılamak için mücadele ederken, çocuk işçiliği ve çocuk evliliği dahil olmak üzere sorunlar yaşadıklarını belirterek, “Çocukların satıldığına dair haberler ortaya geliyor. Aileler bu durumu önlemek için umutsuzca önlemler almaya çalışıyor” dedi.
“Afganistan’ın varlıklarına el konulması durumu daha da zorlaştırıyor”
Yüksek Komiser Yardımcısı El-Nashif, Afganistan’ın mal varlıkları ve mali kaynaklarına el konulmasının ülkedeki insani durumu daha derinleştirdiğini belirterek, “Afganistan’daki durum, yaptırımların etkisiyle ve devlet varlıklarının dondurulmasıyla daha da zor ve karmaşık bir hale geliyor. BM’ye üye devletlerin bu kritik dönemde ekonomik çöküşü önlemek için alacakları siyasi kararları Afganistan için kelimenin tam anlamıyla bir ölüm kalım meselesidir. Bu devletler alacakları kararlarla Afganistan'ın geleceğe giden yolunu belirleyecekler" dedi.
“Af ilan eden Taleban infazlarını sürdürüyor”
El-Nashif, Taleban'ın Ağustos ayında ilan ettiği genel affa rağmen eski Afgan ulusal güvenlik güçlerinin ve eski hükümetle bağlantılı 100'den fazla kişinin öldürüldüğüne dair güvenilir kaynaklardan kendilerine bazı iddialar ulaştığını belirterek,” Taleban, en az 72 cinayet işledi. Öldürülen kişilerin cesetleri halka açık bir şekilde sergilendi. Yalnızca Nangarhar ilinde, IŞİD-Horasan üyesi olduğundan şüphelenilen en az 50 kişinin yargısız infaz edildiği bildiriliyor. Asma, kafa kesme ve cesetlerin halka teşhir edilmesi dahil olmak üzere acımasız öldürme yöntemleri yönünde rapor ve haberler geliyor” dedi.
“Kadınlar ve çocuklar için endişe duyuyoruz”
El-Nashif, özellikle erkek çocukların, hem IŞİD-Horasan hem de Taleban tarafından silah altına alınması riskinin devam etmesinden derin endişe duyduklarını belirterek, ”Çocuklar ayrıca patlamamış bomba ve askeri mühimmatla ölen ya da yaralanan sivillerin çoğunluğunu oluşturmaya devam ediyor. Eğitim, çalışma ve katılım haklarına saygı gösterilmesi söz konusu olduğunda ise kadınlar ve kızlar büyük bir belirsizlikle karşı karşıya kalmış durumda. Yüzde 60'ı kız olmak üzere 4 milyon 200 bin Afgan genci okula gidemiyor. Taleban yönetiminin okula gitmelerine izin verdiği illerde bile kızların orta öğretime devam oranlarında bir düşme olduğu görülüyor. Bazı illerde kız öğrencilerin yalnızca kadın öğretmenler tarafından eğitim almasına izin veriliyor. Çalışan kadın öğretmenler olmayınca da kız öğrenciler okula gidemiyor. Bazı yerlerde Afgan kadın ve kızların evlerinden çıkmaları için bir erkek akrabaları onlara eşlik etmek zorunda. Bunlar bazı yerlerde kesinlikle uygulanıyor, ancak hepsinde değil” dedi.