Türkiye’de AKP imzasıyla MHP destekli Başkanlık Sistemi’ne geçiş için hazırlanan anayasa teklifi, TBMM Anayasa Komisyonu’nda CHP’nin sloganlı ve sert konuşmalar içeren muhalefetine rağmen hızlandırılmış şekilde görüşülüyor. Komisyon’da AKP ve MHP oylarıyla saat 23.24 itibariyle anayasa değişikliği teklifinin 1. maddesi kabul edildi.
AKP Genel Başkanı ve Başbakan Binali Yıldırım ile MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin temasları çerçevesinde, anayasada parlamenter rejim yerine adına “Cumhurbaşkanlığı Sistemi” denilerek başkanlık sistemine geçişi düzenleyen hükümler içeren teklif ortaya çıkmıştı. TBMM Başkanlığı’na 10 Aralık’ta AKP Grup Başkanvekillerince sunulan teklifi, AKP’li Abdülhamit Gül ve MHP’li Mehmet Parsak birlikte kamuoyuna tanıtmıştı.
TBMM Başkanlığı da, Başbakan Binali Yıldırım’ın imzası olmak üzere AKP’li milletvekillerince imzalanan anayasa değişikliği teklifini 12 Aralık günü Anayasa Komisyonu’na havale etmişti. Komisyon ise, 21 maddelik teklif üzerinde ilk toplantısını 20 Aralık Salı günü gerçekleştirdi. TBMM Anayasa Komisyonu, o günden bugüne gece yarısını geçse de görüşmeler “süreci hızlandırma” gerekçesiyle devam ediyor.
Komisyon, 26 Aralık Pazartesi günü yani 6’ncı gününde ilk görüşmelere kıyasla temposu ve gerginliği artan konuşmalara sahne oldu. Anayasa teklifi üzerinde müzakere sürecini nasıl yürütmek gerektiği ve konuşma süreleri konusunda CHP ile AKP arasında usül tartışması başladı ve sözlü sataşmalar yaşandı.
AKP’li Komisyon Başkanı Mustafa Şentop, 2010 yılındaki anayasa değişikliği paketini anımsattı ve sınırsız şekilde konuşmalara imkan tanıyamayacaklarını söyledi. Şentop, “12 Eylül 2010 referandumunda 27 madde olarak gelen değişiklik teklifi. Bu Komisyon’da, Anayasa Komisyonu’nda, mekân farklı olabilir, görüşüldü. Ne kadar görüşüldü? Üç gün, üç gün, perşembe, cuma ve pazartesi günleri görüşülmüş, toplam saat olarak kırk saat görüşülmüş” dedi.
CHP’li Bülent Tezcan, geneli üzerinde görüşmeleri sonlandırdıklarını ve maddelere geçileceğini ifade etti. Tezcan, “CHP'nin 6 komisyon üyesi var. Sadece bir üye konuşmuş ben dahil beş üyemiz konuşmadık. Korsan usullerle geneli üzerinde görüşmelerin tamamlandığı ifade edilmiştir.Yine usulsüz bir oylama ile maddeler üzerinde görüşmeye geçilmek istenmektedir. İster birinci, ister ikinci, ister üçüncü maddeye geçilsin; bu paket bütün maddeleriyle birlikte bir bütündür ve bir zorbalık rejimi yerleştirmenin teklifidir” diye konuştu.
HDP'li Mithat Sancar da, “Türkiye'nin geleceğine zaman ayarlı bomba yerleştiriyorsunuz. Buradan çıkış olmaz. Teklifi çekmenizi öneriyorum ama çekmeyeceksiniz sınırsız tartışma yollarını kapatmayın lütfen. Konuşabildiğimiz kadar konuşalım. Bunun kimseye zararı olmaz” dedi.
CHP ve HDP’nin itirazlarına karşılık Şentop, “Bir teklifin geneli üzerindeki müzakereler ne kadar sürebilir? Ne kadar sürerse yeterli olur. Kaç kişi konuşursa olgunlaşmış olur” yanıtını verdi. CHP’li Murat Emir, Muharrem Erkek, Engin Altay gibi çok sayıda vekil görüşmelere teklifin geneli üzerinde devam edilmesini istedi.
Sloganlı dakikalar
Tartışma sırasında CHP’li milletvekilleri “Gün gelecek devran dönecek, AKP halka hesap verecek” sloganları attı. AKP’liler, CHP’nin, Türkiye’nin terör örgütü olarak kabul ettiği DHKP-C’nin sloganı attığını öne sürdü ve bunu sosyal medyaya bu şekilde yansıttı.
Sloganlı dakikalar sonrasında gerilim arttı. AKP’li Salih Cora’nin kendisine “terbiyesiz” dediği iddiasıyla CHP’li Nurhayat Altaca Kayışoğlu “Terbiyesiz sensin” karşılığını verdi. Ancak Kayışoğlu’nun “ulan” dediği iddiasıyla bu sefer AKP’li vekiller, alkışlı protestoya geçti.
Ancak Başkan Şentop, muhalefetin ısrarlı konuşma isteğine rağmen geneli üzerindeki müzakereyi sonlandırdı ve 1. madde görüşmesini başlattı.
CHP ve HDP’nin itirazlarına rağmen 1. madde oylaması yapıldı. Komisyon’da AKP’nin hali hazırda ezici çoğunluğa sahip olması nedeniyle saat 23.24’te 1. madde kabul edildi.
Yıldırım ile Bahçeli görüştü
Komisyon’un devam ettiği dakikalarda, Başbakan Binali Yıldırım ile MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Çankaya Köşkü’nde saat 21.15’te başlayan ve yaklaşık 45 dakika süren bir görüşme yaptı. Yıldırım ile Bahçeli, TBMM Anayasa Komisyonu'ndaki anayasa değişiklik teklifi çalışmalarını ele alındı.
Başbakanlık’tan yapılan bilgilendirmeye göre; görüşmede, ayrıca terörle ilgili konular da değerlendirildi.