Terörist İzleme Veri Tabanı (TSDB), terör faaliyetlerine katılan veya katılma ihtimali olduğundan şüphelenilen kişiler hakkında bilgi içeren bir listenin adı. Federal Soruşturma Bürosu (FBI) bünyesindeki Terörist İzleme Merkezi’ne ait liste, Amerika’ya girmek için vize almaya ve uçağa binmeye çalışan veya başka şüpheli faaliyetlerde bulunan teröristlerin veya şüphelilerin belirlenmesinde hükümete yardım eden bir terörle mücadele aracı olarak kullanılıyor. Liste, ulusal güvenlik birimleri, istihbarat kurumları ve uluslararası terörle mücadele ortakları arasında iletişim sağlıyor.
Liste ne zaman ve neden oluşturuldu?
Liste, köktendinci El-Kaide terör örgütünün 11 Eylül 2001’de Amerika’da düzenlediği dört eş zamanlı saldırıdan iki yıl sonra, 2003 yılında oluşturuldu. 3,000 kişinin ölümüne yol açan saldırılar sonucunda, Kongre’nin oluşturduğu bağımsız bir panel 9/11 Komisyon Raporu’nu hazırladı. Terör istihbaratını zamanında paylaşma ve teröristleri takibe alma konusunda hükümet kurumlarının yetersiz kaldığını vurgulayan rapor, bu sorunu çözmek için bir terörist izleme listesi oluşturulmasını tavsiye etti.
Terörist İzleme Listesi’ne kimler giriyor?
Terörist olduğu bilinen veya terörist olduğundan şüphe edilenler, hükümet kurumları tarafından ayrıntılı bir şekilde araştırıldıktan sonra listeye ekleniyor. Bu isimler, Amerika Ulusal Güvenlik Dairesi, istihbarat kurumları, güvenlik birimleri, Amerikan büyükelçilikleri ve konsolosluklarından alınan bilgilere göre belirleniyor. FBI yetkilileri, terörist listesine girecek isimlere, çeşitli hükümet birimlerinin derinlemesine incelediği tarafsız ve gerçekçi bilgiler ışığında karar verdiklerini söylüyor.
Listede kaç isim bulunuyor?
Terörist İzleme Merkezi Direktörü Christopher Phiehota’nın Kongre’ye verdiği bilgiye göre, 2014 yılında terörist listesinde yaklaşık 800 bin kişinin adı vardı.
Listedeki kişilerin bireysel hakları ve özel hayatları nasıl korunuyor?
Listedeki isimler, Amerikan Anayasası’nın Birinci Maddesi’ni ihlal etmeyecek şekilde yani kişilerin etnik, ulusal, ırksal ve dini özelliklerinden bağımsız olarak belirleniyor.Anayasanın Birinci Maddesi ifade, basın, barışçı toplantı düzenleme ve hükümete dilekçe verme özgürlüklerini koruyor. Terörist listesine girmesi önerilen adaylar, hükümet kurumları tarafından birçok kez gözden geçiriliyor. Ayrıca kurumlar arasında standart farklılığı olmaması için düzenli değerlendirmeler yapılıyor. Terörist İzleme Merkezi’nin atadığı bir avukat, listedeki isimlerin özel hayatları ve bireysel haklarının korunması için çalışıyor.
Listede adı olanlar Amerika’da nasıl silah satın alabiliyor?
2013 yılında yayınlanan bir Kongre raporuna göre, terörist listesinde adı bulunan kişilerin silah veya patlayıcı madde satın alması yasak. Lisanslı mağazalardan silah satın almak isteyenlerin sicil taramasından geçmesi gerekiyor. Sicil taraması sonucunda, suçlu, uyuşturucu bağımlısı, akıl hastası ve kayıtsız göçmen gibi 10 kategoriden birine girdiği belirlenen kişilere silah satılmıyor. Ancak terörist veya terör şüphelisi olmak bu 10 kategori arasında yer almadığı için terörist izleme listesinde bulunan kişilerin silah veya patlayıcı madde satın alması mümkün.
Ayrıca, lisansı olmayan silah tüccarlarından veya silah fuarlarında sicil taraması yapılmıyor.
Terörist İzleme Listesi’nde bulunan kaç kişiye silah satıldı?
California Senatörü Dianne Feinstein’ın geçtiğimiz Mart ayında açıkladığı bir Kongre istatistiğine göre 2004-2015 yılları arasında listede adı bulunan 2,477 kişi silah veya patlayacı madde almaya teşebbüs etti ve bunların 2,265’i yani yüzde 91’i hedefine ulaştı.
FBI geçen yıl silah almak isteyen 23 milyon kişiye sicil taraması yaparak bir rekora imza attı.
Başka Terörist İzleme Listeleri var mı?
TSBD, Ulusal Güvenlik Dairesi’nin Uçması Yasaklı Kişiler Listesi gibi daha küçük izleme listelerini birleştiren büyük bir veri tabanı olarak kullanılıyor. Ayrıca Adalet Bakanlığı Çete ve Terörist Örgüt Listesi ile Interpol Terör İzleme Listesi de ulusal güvenliğin sağlanmasına yardımcı oluyor.