ABD Başkanı Donald Trump, kendi deyimiyle “uluslararası güvenlik” için, Amerika'nın Grönland'ın kontrolünü Danimarka'dan alması gerektiğini defalarca tekrarladı. Ancak Trump’ın söylemleriyle Kuzey Kutbu’ndaki adaya yönelik daha da büyüyen küresel ilginin, birçok Grönland yerlisi arasında kendi siyasi geleceklerini belirleme arzusunu kamçıladığı gözlemleniyor.
VOA’dan Henry Ridgwell’e konuşan Grönlandlı sanatçı ve araştırmacı Vivi Vold, “Artık eskisinden daha fazla gurur hissi olduğunu düşünüyorum. Gurur her zaman vardı ama şimdi daha fazla kabul görüyor. Yaptığım her şey toprak ve doğayla ilgili: avcılık, iklim ve düşünme biçimimiz” diyor.
Grönlandlılar, başkent Nuuk’ta heykeli olan misyoner Hans Egede'nin 1721'de adaya ayak basmasından bu yana çeşitli derecelerde Danimarka egemenliği altında yaşadı. Hükümet şu anda ise büyük ölçüde özerk ve tam bağımsızlık için baskı yapıyor.
Grönland Doğal Kaynaklar Bakanı Naaja Nathanielsen, bu konuyla ilgili yaptığı bir açıklamada, “Bağımsızlığın nasıl olacağını, ne tür bir refah istediğimizi, ne tür bir demokrasi istediğimizi, ne tür kurumların bunu koruması gerektiğini, ne tür bir anayasa istediğimizi kendi aramızda tartışabilmemiz gerekiyor. Bu tartışmaları kendimiz için istiyoruz” ifadelerini kullandı.
İlgili Haberler Danimarka, Grönland konusunda Avrupa'dan destek arıyor: “Mesaj çok açık, devletlerin topraklarına saygı duymalıyız”Grönland kendi başına ayakta durabilir mi?
2,1 milyon kilometrekarelik yüzölçüme sahip adada sadece 57 bin kişi yaşıyor. Danimarka, adaya, hükümetin gelirinin yarısı olan yıllık 800 milyon dolar civarında hibe ödüyor.
Grönland'a yönelik küresel ilginin, adanın büyük maden zenginliğinden faydalanmak için yatırımların önünü açacağına dair umutlar var.
Kasım ayında Grönland’da yeni bir uluslararası havaalanı açıldı. Adanın sade güzelliği daha fazla turist çekiyor.
İlgili Haberler Trump, Grönland'da madene 'hücumu' tetikleyecek mi?Şimdilik balıkçılık Grönland'ın açık ara en büyük sektörü ve toplam ihracatın yaklaşık yüzde 85'ini oluşturuyor. Balıkçılık, Grönlandlılar’ın yaşam tarzıyla iç içe geçmiş durumda.
Nuuk'ta bir balıkçılık kooperatifi işleten Jesper Jacobsen, Grönland'ın bağımsız olabileceği görüşünü savunanlar arasında. Jacobsen, bu konuda, “Balıklarımız ve doğal kaynaklarımız var. Amerikalılar Grönland'ın kuzey kısmını kiralamak için çok para ödeyebilir. Orayı orduları için kullanabilirler. O zaman bağımsızlığımızı elde ederiz çünkü Amerikalılar Grönland'ın kuzeyini kiralamak için çok para ödemeleri gerekir” şeklinde konuşuyor.
Jacobsen'in ofisinde, üzerinde Başkan Trump’ın seçim sloganı olan “Make America Great Again” (Amerika’yı Yeniden Yüceltelim) yani MAGA yazılı bir şapka asılı. Şapkayı Jacobsen’a Ocak ayının başında adayı ziyaret eden Başkan Trump’ın büyük oğlu Donald Trump Jr.’ın ekibi vermiş.
Donald Trump Jr.’ın ziyareti adada heyecan yaratmaya devam ediyor. Trump Jr.’ın ziyaretinin ardından gelen Grönland’a gelen YouTuber'lar ABD doları ve “Grönland'ı Yeniden Yüceltelim” sloganı taşıyan şapkalar dağıttı. Yerel halk arasında bazıları bu ilgiden memnun.
İlgili Haberler “Trump'ın Grönland'a odaklanmasının ardında Rusya'nın Kuzey Kutbu'nu askerileştirmesi var”Nuuk'ta öğrenci olan Hans Louis Petersen, 1950'lerde Danimarka devleti tarafından Grönlandlı çocukların Danimarka'ya götürüldüğü bir programa atıfta bulunarak, “Danimarka'nın bir parçası olmak istemiyorum. Danimarkalılar’ı sevmiyorum. Çocukları aldılar ve bizi sömürgeleştirdiler” diyor.
Ayrıca, 2022 yılında Danimarkalı doktorların 1960'lı ve 70'li yıllarda yerli İnuit halkından kadın ve kız çocuklarına izinleri olmadan doğum kontrolü uyguladıkları ortaya çıktı. Bu skandallar bağımsızlık kampanyasını daha da körükledi.
Sömürge tarihi küresel jeopolitikle birleşerek Grönland'ı dünyanın ilgi odağı haline getirdi.
Hükümetinse net bir mesajı var.
Başbakan Mute B. Egede, “Grönland'ın ve bizim Amerikalı olmak istemediğimizi çok net bir şekilde söyledik. Danimarkalı da olmak istemiyoruz. Biz Grönlandlıyız” dedi.
Grönlandlı kimliğinin hissedilir derecede arttığı gözlense de adanın ve halkının geleceği net olmaktan oldukça uzak.