ABD'nin Afganistan'dan çekilmesinin üçüncü yıldönümünde konuşan Cumhuriyetçi başkan adayı Donald Trump, çekilme süresinde yaşanan kaostan, Demokrat rakibi Kamala Harris'in sorumlu olduğunu savundu.
Dün ABD'nin Afganistan'dan çıkışı sırasında hayatını kaybeden 13 asker için düzenlenen, Arlington Ulusal Mezarlığı'ndaki çelenk koyma törenine katılan Trump, daha sonra Detroit'te Harris'i ve Başkan Joe Biden'ı “felaket” olarak nitelendirdiği çekilmeden sorumlu tuttu.
Trump, ABD Ulusal Muhafızlar Birliği'nde, ailelerin de bulunduğu yaklaşık 4 bin kişiye yaptığı konuşmada “Kamala Harris ve Joe Biden'ın neden olduğu Afganistan'daki aşağılanma, tüm dünyada Amerikan güvenilirliğinin ve saygısının çöküşüne neden oldu” dedi.
5 Kasım seçimleri yaklaşırken Trump ve kampanyasının bu çıkışı, Harris'in başkomutan olarak görev yapmaya uygunluğu konusunda şüphe uyandırmaya yönelik son girişimiydi ve Harris'in geçen hafta ülkenin silahlı kuvvetlerine liderlik etmeye hazır olduğunu ilan etmesinin ardından geldi.
26 Ağustos 2021'de Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı'nda meydana gelen intihar saldırısında 100'den fazla Afgan ile 13 ABD askeri de hayatını kaybetmişti.
"Biden-Harris yönetimi Donald Trump'tan bir karmaşa devraldı"
Kamala Harris'in kampanyası ise, hatanın Trump'ın başkanlığında yapıldığını savundu.
Harris'in sözcüsü Ammar Moussa, “Biden-Harris yönetimi Donald Trump'tan bir karmaşa devraldı. Trump, Amerika'nın Afganistan'dan çıkmak için dört yılı olduğunu ama bunu başaramadığını unutmasını istiyor” dedi.
Biden yönetimi, Trump yönetiminin 2020’de Taliban ile müzakere ettiği çekilme taahhüdünü ve zaman çizelgesini takip ediyordu.
ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından 2023'te yayınlanan bir inceleme, çekilme öncesinde hem Trump hem de Biden yönetimlerinde hatalar buldu.
Geçtiğimiz haftalarda gerek Trump ve gerek başkan yardımcısı aday adayı Senatör JD Vance, Demokratlar’ın başkan yardımcısı adayı Tim Walz'ın onlarca yıllık hizmetini siyasi bir zafiyete dönüştürmeye çalıştı. Eski askerlik hizmeti, ABD siyasi kampanyalarında adaylar için genellikle önemli bir pazarlama olarak görülüyor.
Cumhuriyetçiler, Walz'ı 24 yıl görev yaptığı Ulusal Muhafız Ordusu'ndaki rütbesini abartmakla suçluyor. Walz kendisini ordudaki en yüksek astsubay pozisyonlarından biri olan emekli başçavuş olarak tanımlamıştı. Walz bu rütbeye ulaşmış olsa da, bu unvanla emekli olmak için gereken şartları yerine getirmemişti.
Harris'in kampanyası bu ay web sitesinde Walz'un “başçavuş” rütbesine yaptığı atfı sildi. Kampanya ayrıca Walz'ın 2018’de Minnesota'daki valilik kampanyası sırasında kullandığı “savaşta taşıdığım savaş silahları” ifadesinin doğruyu yansıtmadığını söylüyor. Walz hiçbir zaman bir savaş bölgesinde görev yapmadı.
78 yaşındaki Trump hiç askerlik yapmadı. Vietnam Savaşı sırasında askerlik çağında olmasına rağmen, öğrenci olması gerekçesiyle dört kez ve ayağındaki kemik çıkıntıları gerekçesiyle de bir kez sağlıkla ilgili erteleme aldı.
Vance, Deniz Piyadeleri'nde dört yıl boyunca savaş muhabiri olarak görev yaptı ve yaklaşık yedi ay boyunca Irak'ta görevlendirildi. Görevi esas olarak kamuoyuna duyurulmak üzere askeri faaliyetlerle ilgili raporlar yazmak ve zaman zaman medya ile etkileşimde bulunmaktı.
Harris ise orduda görev yapmadı. Kamala Harris 2021'de CNN'e verdiği demeçte, ABD güçlerini Afganistan'dan çekmeye ve Amerika'nın en uzun savaşını sona erdirmeye karar verildiğinde, Biden ile odadaki son kişi olduğunu söyledi. Harris ayrıca Biden'ın kararı konusunda rahat olduğunu da söyledi, ancak tartışmada Harris’in nasıl bir rol oynadığı belirsizliğini koruyor.
Açıklamalar yayınlandı
Hem Biden hem de Harris, dün yıldönümü dolayısıyla birer açıklama yayınladı.
Harris, “Bu 13 sadık vatansever, sevgili ulusumuzu ve Amerikalı dostlarını kendilerinden üstün tutarak ve vatandaşlarını güvende tutmak için tehlikeye atılarak Amerika'nın en iyisini temsil ediyor" dedi.
Dün Biden ve Harris'in neden Trump gibi Abbey Gate saldırısının yıldönümünü Arlington Ulusal Mezarlığı'nda anmadıkları sorulan Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Sözcüsü John Kirby, Trump'ın aile üyeleri tarafından şahsen davet edildiği cevabını verdi. Kirby, bunu ölenleri onurlandırmanın bir yolu olarak nitelendirdi.
Kirby, “Bir başka yol da çalışmaya devam etmektir. Belki çok fazla tantanayla değil, belki çok fazla kamuoyu ilgisiyle değil, belki TV kameralarıyla değil, ama sadece Abbey Gate'de değil, Afganistan'da bulunduğumuz 20 küsur yıl boyunca ölenlerin ve yaralananların ailelerinin ihtiyaç duydukları desteği almalarını sağlamak için her gün var gücümüzle çalışmak” dedi.
Dün ayrıca Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson, Kongre'nin önümüzdeki ay 13 hizmet üyesinin ailelerine Kongre Altın Madalyası takdim ederek onları ölümlerinden sonra onurlandıracağını duyurdu. Bu ödül, Kongre'nin verebileceği en yüksek sivil mükâfat.