Türkiye ile ABD arasındaki en önemli anlaşmazlıklardan biri olan ABD’li protestan rahip Andrew Craig Brunson’ın tutukluluğu, İzmir 2. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından sağlık sorunları gerekçe gösterilerek ev hapsine çevrildi.
1993 yılından bu yana Türkiye’de yaşayan İzmir Diriliş Kilisesi rahibi, 9 Aralık 2016 tarihinde “FETÖ’ye üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek” ve “casusluk faaliyetinde bulunmak” suçlamalarıyla İzmir 2. Sulh Ceza Hakimliği’nce tutuklandı.
35 yıla kadar hapsi istenen Andrew Craig Brunson’ın tahliye talebi, 18 Temmuz 2018’de çıktığı son duruşmada ağır ceza mahkemesi tarafından reddedildi ve duruşma12 Ekim tarihine ertelendi.
Ancak Brunson’ın avukatı İsmail Cem Halavurt, bu karara da itiraz etti.
İtiraz başvurusunu değerlendiren İzmir 2. Ağır Ceza Mahkemesi heyeti, “Sanığın savunmasının alınmış oluşu, sanığa isnat olunan suçlar yönünden delillerin büyük oranda toplanmış oluşu, sanık ve müdafi tarafından iletilen sağlık mazereti, sanık her ne kadar yabancı ülke vatandaşı ise de tutukluluktan elde edilecek faydanın etkin adli kontrol hükümleriyle sağlanabilecek oluşu hususlarını” dikkate alarak Brunson’ın tahliyesine karar verdi.
Trump, rahip Brunson davasını yakından takip ediyordu
ABD Başkanı Donald Trump, uzun süredir hem Cumhurbaşkanı Erdoğan’la yaptığı görüşmelerde hem twitter’dan attığı mesajlarda Rahip Brunson’ın tahliyesiyle bizzat ilgileniyordu.
16 Mayıs 2017’de Cumhurbaşkanı Erdoğan’la yaptığı yüz yüze görüşmede bu talebini dile getiren Trump, Erdoğan’dan istediği yanıtı alamadı.
Ancak Trump, konunun peşini bırakmadı.
17 Nisan 2018’de kişisel twitter hesabından yazdığı mesajda “ABD’de iyi bir beyefendi ve Hristiyan lider olan rahip Andrew Brunson, Türkiye’de sebepsiz yere yargılanıyor ve zulme uğruyor. Ona casus diyorlar ama eğer o casussa, ben ondan daha fazla casusumdur. Umarım ait olduğu evine, güzel ailesine geri dönmesine izin verilir!” sözleriyle bir kez daha Brunson’a sahip çıktı.
Trump altı gün önce rahibin tahliye edilmemesini “utanç verici” olarak değerlendirdi
Amerikan Başkanı, 18 Temmuz’daki duruşmadan sonra bu kez Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı da etiketleyerek Türkiye’nin tutumunun ‘utanç verici’ olduğunu söyleyen daha ağır bir tweet daha attı: “Türkiye’nin saygı duyulan Amerikalı rahip Andrew Brunson’ı serbest bırakmaması utanç verici. Kendisi çok uzun süredir rehin tutuluyor. Erdoğan bu harika eş ve babanın serbest kalması için bir şey yapmalı. Brunson yanlış bir şey yapmadı ve ailesinin ona ihtiyacı var.”
Erdoğan, “Al papazı ver papazı” demişti
Türk makamları bu taleplere hep siyasetin yargının bağımsızlığına müdahale edemeyeceği yanıtları veriyordu.
2017 yılı Şubat ayında ABD’li 37 senatör ve 41 kongre üyesinin imzalamış olduğu Brunson’ın serbest bırakılması ve sınır dışı edilmesini talep eden bir mektup alan Cumhurbaşkanı Erdoğan da bu konuda yaptığı ilk açıklamada Fethullah Gülen’in iadesi karşılığında Rahip Brunson’ın tahliye edilebileceğini söyledi.
28 Eylül 2017’de bir açıklama yapan Erdoğan, “Bize, ‘Papazı verin’ diyorlar. Bir papaz da sizde var, bize verin, biz de onu size verelim. ‘Onu karıştırma’ ne demek? Adam ilkokul mezunu, herhangi bir şeyi yok, takılmışlar peşine gidiyorlar. Şu anda da birçoğu kaçmış, Pennsylvania’da onun kaşanesinde, onunla beraber yaşıyorlar. 400 dönüm arazi Amerika onlara tahsis etmiş, orada beraber ‘Dünyada 160 ülkeyi buradan idare ediyoruz’ diyorlar. Ama Amerika’nın bir sesi çıkıyor mu? Çıkmıyor. Defaatle görüşmemize rağmen, 85 koli dosyayı bunlara göndermemize rağmen ses çıkıyor mu? Çıkmıyor. Burada ne demek istediğimi anlıyor musunuz? Birileri bizi bir yerlerden idare etmeye çalışıyor. Birileri bizi bir yerlerden bölmeye, parçalamaya çalışıyor. Fakat bu milleti de bu ülkeyi de bölemeyecekler, parçalayamayacaklar” dedi.
Brunson 2011’de silahlı saldırıya uğramıştı
Rahip Andrew Craig Brunson, 11 Nisan 2011’de Alsancak’taki Protestan Diriliş Kilisesi avlusunda El Kaide bağlantısı bulunduğu iddia edilen bir kişinin silahlı saldırısına uğramıştı.
Brunson’ın Ç. A. Adlı bir kişiyle sohbet ettiği esnada silaha sarılan Mehmet Ali Eren adlı saldırgan, “Vatan hainleri, Manisa’daki kiliseyi kapatacaksınız. Manisa’daki kiliseyi bombalayacağız. Bunun hesabını El Kaide soracak, hepiniz göreceksiniz” diye bağırarak ateş etmiş ancak Brunson’ı yara almamıştı.
Brunson, saldırı sonrası şikayetçi olmamıştı.