Türk Silahlı Kuvvetleri’nde üst düzey atamaların karara bağlanacağı Yüksek Askeri Şura (YAŞ) Toplantısı öncesinde çok sayıda yüksek rütbeli subayın tutuklanmış olması ve buna bağlı atama krizi, Genelkurmay Başkanı ve üç kuvvet komutanının istifası ile sonuçlandı.
Hükümet kanadının, Ergenekon, Balyoz ve İnternet Andıcı süreçleri nedeniyle tutuklu bulunan generallerin emekliye sevk edilmesi isteminde direttiği, asker kanadının ise rütbe bekleme süresine riayet edilmesini istediği ve görüş ayrılıklarının kriz boyutuna vardığı belirtiliyor.
Ankara’da günlerdir devam eden ve YAŞ Toplantısı öncesinde hazırlık amacı taşıyan seri görüşmelerde bir türlü anlaşmaya varılamaması, kritik istifaları beraberinde getirdi.
Genelkurmay Başkanı Orgeneral Işık Koşaner, Cumhurbaşkanlığı’nda yapılan son hazırlık zirvesinin ardından akşam saatlerinde görevinden istifa etti.
Genelkurmay kaynakları gelişmeleri “Genelkurmay Başkanı, görülen lüzum üzerine, kendi isteği ile görevinden ayrılmıştır.” ifadesiyle özetledi.
Koşaner’in hemen ardından, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Erdal Ceylanoğlu, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Eşref Uğur Yiğit ve Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Hasan Aksay da görevlerini bıraktı.
İstifalar sonrasında, Başbakanlık kaynaklarınca yapılan açıklamada, kararların birer “istifa değil”, “emeklilik istemi” olduğu belirtildi.
Başbakanlık kaynaklarından gelen bu açıklamanın hemen ardından, çok sayıda medya kuruluşu da “istifa” kelimesi yerine “emeklilik istemi” ifadesini kullanmaya başladı.
Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Necdet Özel istifa etmezken, gelişmelerin hemen sonrasında Başbakanlık Merkez Bina’ya gitti.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul programını erteleyerek Jandarma Genel Komutanı ile yaklaşık bir saat süren özel bir görüşme yaptı. Erdoğan daha sonra Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile tekrar görüşmek üzere Orgeneral Necdet Özel'le birlikte Köşk’e çıktı. Başbakan'dan sonra Çankaya Köşkü'nde temaslarına devam eden Necdet Özel'in Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na atandığı açıklandı. Özel'in bir gün bu görevde kaldıktan sonra Genelkurmay Başkanlığı'na getirilmesi bekleniyor.
Bu arada Erdoğan, Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay ile de görüştü.
Genelkurmay Başkanı Orgeneral Koşaner, görevi geçen yıl İlker Başbuğ'dan devralmıştı. TSK'nın 27'nci Genelkurmay Başkanı olan Koşaner’in iki yıl daha bu görevde kalması bekleniyordu.
Komuta kademesinin toplu istifası, her yıl 1-4 Ağustos tarihlerinde yapılması kanunen gerekli olan YAŞ Toplantısı’nın zamanında gerçekleşip gerçekleşemeyeceği konusunda soru işaretleri doğurdu.
İstifalara ilişkin bir açıklama yapan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkan Yardımcısı Gürsel Tekin, bu istifaların “hükümetin yasa tanımazlığının bir göstergesi olduğunu” söyledi. Tekin “hükümetin uygulamaları insan haklarına aykırıdır.” dedi. Tatilde olan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun da acilen Ankara’ya dönme kararı aldığı belirtiliyor.
Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) adına konuşan Grup Başkan Vekili Oktay Vural, “istifaların devlet yönetimindeki ciddi bir zafiyetin sonucu olduğunu” söyledi.
Türk TV kanalları gelişmeleri “son dakika” koduyla duyururken, çok sayıda uzman ve gazeteci de gelişmeleri değerlendirdi.
Bazı yorumlar kısaca şöyle;
Nazlı Ilıcak: İstifalar, nahoş ve kriz yaratmaya yönelik bir hareket. 4-5 yıl önce olsa bu komutanlar hükümeti istifa ettirmeye çalışırdı. Demokratik bir gelişimin belirtisi sayılabilir.
Murat Yetkin: Başlıbaşına büyük bir olay. YAŞ toplantısı zamanında yapılamayabilir.
Ali Fahir Kayacan: Rütbe bekleme süresine uyulmadı. Tutuklu diye emekliye sevk istemi doğru değil. Hukuk devletinde böyle baskı kabul edilemez.
Metehan Demir: İstifa ihtimali son bir haftadır “şehir efsanesi” olarak ortada dolaşıyordu.
Mehmet Altan: Demokratikleşme zor ve sancılı bir süreçtir. İyi idare edilirse büyümeyecek bir kriz.
Tufan Türenç: Ordu rencide olma noktasına geldi. Cumhurbaşkanı süreçte etkin olamadı. Normal olmayan şeyler yapılmak istendi.