Reuters haber ajansı, geleneksel olarak gayrimenkul yatırımını tercih Türkler’in, iç piyasada fiyatların artması, yatırım getirilerinin kötüleşmesi ve mevzuat değişiklikleri beklentisi nedeniyle, dikkatlerini yurtdışında gayrimenkul satın almaya çevirdiğini yazdı.
Reuters’a göre bu yeni eğilim, yıllarca süren gevşek ardından 2023'te daha ortodoks bir politikaya doğru yaşanan U dönüşünün ardından değişen ekonomik iklimin etkilerini hisseden Türkiye'nin emlak piyasasının görünümüne ilişkin artan endişeleri ortaya koyuyor.
Son yıllarda Türk Lirası’ndaki değer kaybı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın desteklediği düşük faiz oranları, enflasyonun yüzde 70'in üzerine çıkmasıyla birlikte Türkler’i tasarruflarını korumak için gayrimenkul, araba ve döviz gibi varlıklara yöneltti.
Ancak yüksek fiyatlar, azalan arz ve yüksek konut kredisi faizleri, Türkiye'deki aylık konut satışlarını son 10 yılın en düşük seviyesine çektiği için Türkler artık Karadağ, İspanya, Dubai ve Londra gibi yerlerde mülk arıyor.
İlgili Haberler Merkez Bankası yıl sonu enflasyon tahminini iki puan arttırdı: “Sıkı para politikasından taviz yok”
Merkez Bankası verilerine göre, yurt dışındaki gayrimenkul yatırımları 2021'den bu yana neredeyse dört kat artarak geçen yıl 2 milyar dolara yükseldi. Bazı sektör uzmanları, liranın son dönemde reel olarak değer kazanması ve yüksek yurtiçi fiyatlar nedeniyle bu eğilimin, bu yıl 3-4 milyar dolara çıkabileceğini söylüyor.
Türkiye, yıllarca yüksek enflasyonla yaşadığı gibi, liranın birçok kez değer kaybetmesine ve geçtiğimiz yıl kredilerin keskin bir şekilde kısıtlanmasına şahit oldu.
Merkez Bankası verilerine göre gayrimenkul fiyatları 2022 ve 2023 yılları boyunca enflasyonun çok üzerinde artış gösterdi, ancak son dönemde bir yavaşlama söz konusu.
Enflasyon 2022'de yüzde 85'e kadar yükselirken, hükümet kiracıları korumak için kira artışlarına yüzde 25 sınır getirmiş, bu da ev sahiplerinin tepkisine ve binlerce hukuki anlaşmazlığa yol açmıştı. Üst sınır bu ay kaldırıldı.
Reuters’ın konuştuğu ve Londra'da faaliyet gösteren bir gayrimenkul danışmanlık şirketinin kurucusu Arzu Uygun, Türkiye'de artan emlak fiyatlarının, Türk yatırımcıların, kısa sürede yatırım getirisi sağlamak ve riskleri çeşitlendirmek amacıyla yurtdışında ev almalarına kapı açtığını söyledi.
Reuters haber ajansına göre sektör temsilcileri, yatırımdan getiri alma süresinin Türkiye'de yaklaşık 30 yıl iken, benzer bir konut için İngiltere ve İspanya'da 18 yıldan, Karadağ'da ise 12 yıldan az olduğunun altını çiziyor.
İlgili Haberler Enflasyonist ortamda mevduat faizleri, krediler ve döviz kuru nereye gidecek?
Girişimciler yurtdışında projeler başlatıyor
Türkler’den gelen talebin arttığını gören Türk müteahhitler de faaliyetlerini yurtdışında genişletmek istiyor.
Yurtdışında inşaatları olan Fenercioğlu Şirketler Grubu’nun inşaat Yönetim Kurulu Başkanı Aycan Fenercioğlu, yatırım için konut satın alanlara yeni vergiler getirilebileceğine dair basında çıkan haberlerin, hükümetin gayrimenkul yatırımlarına bakışında bir değişikliğe işaret ettiğini de söyledi.
Reuters’a konuşan Fenercioğlu, hükümetin gayrimenkulün Türkiye'de bir yatırım aracı olmaktan çıkmasını istediği, bunun da daha fazla Türk'ün yurtdışına yönelmesine yol açacağı görüşünü paylaştı.
Mevzuatta yapılan son değişikliklerle, Türk yetkililer kısa süreli kiralama için mülk sunmayı zorlaştırdı, gerekli izinleri ve evrak işlerini artırdı.
Reuters’a konuşan Gayrimenkul Hizmet İhracatçıları Derneği Başkanı Bayram Tekçe enflasyon, artan emlak fiyatları ve belirsiz ortamın yatırımcıları endişelendirdiğini söyledi.
Başka bir ülkede konut satın almanın geçmişte Türkiye’deki üst gelirli kesimlerin erişebildiği bir imkan olduğuna vurgu yapan Tekçe, “Türkiye çok değişken olduğu için” ülkedeki orta gelir gruplarının da artık “yumurtalarını farklı sepetlere koymak” istediğini söylüyor.