Mersin’deki Akkuyu Nükleer Santrali’nin temeli törenle atıldı. Törene, Ankara’da bulunan Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da video-konferans aracılığıyla katıldı. Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın bahçesine kurulan platformdan Akkuyu’nun birinci güç bloğunun temel harcı için düğmeye basılması talimatı verildi.
Rusya Devlet Başkanı Putin’in, temel atma törenindeki konuşmasında, Türk halkına nükleer enerji konusunda güvence vermeye çalışması dikkat çekti. Putin, “Bu yenilikçi proje son derece değerli ve önemlidir. Bugün sadece Türkiye'de ilk nükleer santralinin inşasına başlamıyoruz, Türkiye'nin nükleer iş sektörünü kurmaktayız. Yeni bir sektör oluşturuyoruz. Türkiye ekonomisinin gelişiminde yeni bir basamak. Bu tarihi olay vesilesiyle sizleri tebrik etmek istiyorum. 2023 yılında birinci enerji bloğunun çalışmasına tanık olacağız, açılışını yapacağız. Türkiye'nin yüzüncü yıl dönümünde bunu yapacağız. Bölge halkı bu yeni iş alanından memnun kalacak. Türk halkı da üretilecek elektrik enerjisinin faydasını görecek. Rusya olarak nükleer enerji sektöründe öncü bir ülkeyiz. Bu projede de güvenlik standartları en yüksek seviyede olacak. Çevre dostu olacak. Bu proje, Rus Türk dostluğunun bir simgesi haline gelecektir” ifadelerini kullandı.
Akkuyu’nun Türkiye'nin elektrik üretiminin yüzde 10'unu sağlayacağını da açıklayan Putin, “Rus ortaklar aktif bir şekilde Türkiye'nin küçük ve orta ölçekli işletmelerini bu projeye katılmaları için teşvik etmek istiyor. 350'yi aşkın Türk şirketi potansiyel tedarikçi listesine dahil olmak istiyor. Bu nükleer güç santrali, hem Türkiye’de hem de Rusya’da yeni iş imkanları kurulmasını ve uzmanlar yetişmesini de sağlayacak. Şu anda nükleer enerji alanında Rus üniversitelerinde 200'ü aşkın Türk öğrenci eğitim alıyor. Bu mezunlara Akkuyu Nükleer Şirketi’nde istihdam edilmeleri teklif edildi. Gelecekte öğrenci sayısını 400 ve ilerleyen aşamada 1000 öğrenciye çıkarılmasını da planlıyoruz” diye konuştu.
Putin, ayrıca Akkuyu Nükleer Enerji Santrali’ne “uluslararası antlaşma” statüsü verilmesini sağlayan “stratejik yatırım statüsü” konusuna da dikkat çekti. Putin, “Türk ortaklarımıza ayrıca projeye 'stratejik yatırım statüsü' verilmesi konusunda aldıkları karardan dolayı teşekkür etmek istiyorum. Bu statü projeye çeşitli imtiyazlar sağlayacaktır. Bu, projeyi ekonomi açısından daha cazibeli hale getirecek. Bundan dolayı TBMM milletvekillerine de ayrıca teşekkürlerimi sunmak istiyorum” diyerek teşekkür etti.
“Enerji güvenliğimizi ve iklim değişikliğiyle mücadeleyi sağlayacak”
Cumhurbaşkanı Erdoğan da, “Bugün gerek ülkemizin kalkınması gerekse Rusya Federasyonu ile enerji işbirliğimiz adına tarihi bir ana şahitlik ediyoruz. Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin ilk reaktörünün 2023 yılında devreye alınmasıyla Türkiye de nükleer enerji kullanan ülkeler ailesine dahil olmuş olacaktır. Böylece Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100'üncü yılını enerji alanında da tarihi bir eserle taçlandırmış olacağız. Akkuyu tüm üniteleriyle devreye girdiğinde, tek başına ülkemizin elektrik ihtiyacının yüzde 10'unu karşılayabilecektir. Dolayısıyla enerji güvenliğimize katkı sağlarken iklim değişikliğiyle mücadelede de önemli bir rol oynayacaktır” dedi.
Türkiye’nin Akkuyu projesiyle halen ağırlıklı olarak petrol, doğalgaz ve kömüre dayalı enerji sepetini daha sağlıklı hale getireceğini söyleyen Erdoğan, “Rusya ile bölgesel meseleler hususundaki işbirliğimizi her geçen gün daha da artırarak sürdürmekte kararlıyız” mesajını da verdi.
Konuşmalar sonrasında Erdoğan, tören alanındaki Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan’dan düğmeye basmasını istedi. Elvan'ın düğmeye basmasıyla Türkiye ve Rusya hükümetleri arasında 2010 yılında imzalanan anlaşma kapsamında hayata geçirilecek Mersin'deki Akkuyu projesinin temeli atıldı.
Törende, Akkuyu projesi için sıklıkla “Türkiye’mizin yarım asırlık rüyası” şeklinde anons yapılması da dikkat çekti.
Törende, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar, Başbakan yardımcıları Bekir Bozdağ ile Hakan Çavuşoğlu, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Jülide Sarıeroğlu, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba, Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan da yer aldı.
Rusya tarafından ise tören sırasında Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile birlikte 7 bakan, Rus Genelkurmay Başkanı da hazır bulundu.
Akkuyu nükleer santral projesi nedir?
Akkuyu Nükleer enerji santrali projesi aslında fiilen Mayıs 2011 yılında başladı ve Mersin’e bağlı ve Akdeniz kıyısındaki Akkuyu’ya nükleer santral planlaması kararı alındı.
Aslında Akkuyu için ilk temel atma töreni ise 14 Nisan 2015 tarihinde o dönemki Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın katılımıyla inşaat yerinde yapılmıştı. Ancak o gün santral çevresindeki yerleşkeler düzenlenirken, bugün doğrudan birinci güç bloğunun harcı atıldı.
Akkuyu Nükleer Enerji Santrali'nin Temeli Atıldı
Santralin Akdeniz kıyısında inşa edilmesine tepkiler ortaya çıktı. Akkuyu’nun nasıl inşa edileceği, bu inşaat ve sonrasında Rusya’nın rolünün ne olacağı da tartışma başlıklarından oldu.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın aktardığı bilgilere göre; Akkuyu, bin 200 megavatlık 4 üniteden oluşacak ve toplam 4 bin 800 megavatlık kurulu gücü bulunacak.
Akkuyu için Rusya ile yapılan anlaşma uyarınca 60 yıllık işletme dönemi öngörülüyor ve bu dönemde ise santralde 3 bin 500 kişilik istihdam sağlanacağı iddia ediliyor.
Ayrıca dünya genelinde 31 ülkede 450 nükleer santral faaliyetlerini sürdürüyor.