Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, NATO müttefiki Amerika’dan gelen uyarılara rağmen Rusya’dan S-400 füzelerinin alınacağını bizzat teyit etti. Ankara’yla Washington arasında konuyla ilgili gerginliğin derinleşmesi ihtimali gündemdeyken, Moskova sistemin bu yıl teslim edileceğini bildirdi.
Türkiye’nin S-400 hava savunma sistemini almasına karşı çıkan Amerika Ankara’ya bunun yerine Patriot sistemi teklif etmiş ancak Washington’la Ankara arasında bununla ilgili yapılan görüşmelerde bir uzlaşmaya varılamamıştı. Erdoğan hafta başında seçmenlere yaptığı konuşmada Amerika’nın Türkiye’ye Patriotlar için ‘ortak üretim ve mali destek’ konusunda destek vermediğini savundu.
ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence haftasonunda Münih Güvenlik Konferansı’nda bu konuya değinmiş, “NATO müttefikleri düşmanlarımızdan silah alırken, buna kayıtsız kalmayacağız. Müttefiklerimiz doğuya bağlı hale gelirse batının savunmasını garanti altına alamayız” diye konuşmuştu.
Diğer taraftan NATO müttefiki Türkiye’yle bu sorunu çözme açısından Washington’un süresi daralıyor. S-400’leri üreten Rus firması Rostec’in genel müdürü Sergei Chemezo, “Sözleşmeyi imzaladık ve teslimatı bu yılın sonunda yapacağız” dedi.
Türk uzmanlar, Ankara’yla Washington arasında konu üzerinde uzlaşma ihtimalinin ortadan kalkmış olduğu ve bu durumun iki ülke arasında ciddi olumsuz sonuçlar yaratacağını söylüyor.
Hürriyet Daily News Ankara Temsilcisi Serkan Demirtaş Türkiye-ABD ilişkilerinde hem savunma hem de siyasi açıdan çatlaklar yaşanacağına dikkat çekerken, Edam uzmanı Sinan Ülgen de Amerika’nın Türkiye’ye F-35 savaş uçağı teslimatını askıya alabileceği ve savunma alanındaki benzer yatırımların da bu durumdan etkileneceği yorumunda bulundu.
Başkan Donald Trump geçen yıl Türkiye’de tutuklu bulunan Amerikalı rahip Andrew Brunson’ın serbest bırakılması amacıyla uyguladığı yaptırımlarla Türk ekonomisinin sarsıntı geçirmesine yol açtı. Sadece birkaç hafta devam eden yaptırımların etkisi bugün hala devam ediyor.
Bir süre önce Hürriyet gazetesine demeç veren Rusya Cumhurbaşkanlığı sözcüsü Dimitri Peskov, herkesi kendi ürünlerini almaya zorlamak için ABD’nin yaptırımlardan söz ettiğine değindi ve şöyle konuştu: “Aynı baskı şimdi Türkiye’ye uygulanıyor. Sadece birkaç ülke buna direnebiliyor. Türkiye de bunlardan bir tanesi.”
Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin ülkesinin Türkiye’yle olan ilişkisinin stratejik ortaklığa dayandığını belirtse de bazı uzmanlara göre Moskova’nın Türkiye’yle ilişkisi stratejik değil, geçici. Nedeni Rusya ve Türkiye’nin bölgesel konularda aynı görüşte olmaması.
Sinan Ülgen ayrıca Türkiye’nin Rusya’nın Kırım’ı işgalini tanımadığını hatırlatarak iki ülke arasında stratejik ortaklık kurulmasına engel olabilecek bir dizi çeşitli çekişme olduğuna vurgu yapıyor.
Uzmanlar 31 Mart’ta yapılacak yerel seçimler öncesinde, Amerika karşıtı söylem ve eylemler sayesinde Erdoğan’ın partisinin oy potansiyelini de arttırdığını savunarak, Türkiye’nin Rusya’yla ilişkisinin bu seçimlerin ardından değişeceğini düşünüyor.