TBMM Başkanı İsmail Kahraman’ın “Laiklik bir kere yeni anayasada olmamalıdır” cümlesi tartışma yarattı.CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu Kahraman'ın sözlerine tepki gösterdi.
TBMM Başkanı Kahraman, İslam Ülkeleri Akademisyen ve Yazarlar Birliği’nin (AY-BİR) düzenlediği “Yeni Türkiye Konferansları” panelinde, “Yeni Türkiye ve Yeni Anayasa” konulu konferansta konuştu. İstanbul Üniversitesi’nin ev sahipliğindeki konferansa, İstanbul Valisi Vasip Şahin, İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak, AY-BİR Konsey Başkanı Yusuf Balcı ve akademisyenler dinleyiciler arasındaydı.
Konferans sırasında elindeki anayasa kitapçığını göstermesiyle dikkat çeken Kahraman, 1982 Anayasası’nın herhangi bir yerinde Allah lafzı geçmediğini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ama Anayasa inanca göre tasnif edildiğinde, 1982 Anayasası da, 1961 Anayasası da dindar anayasalardır. Neden? Resmi tatiller, Kurban Bayramı, Ramazan Bayramı’dır. Din dersleri mecburidir ve inanca dayalı bir yapısı vardır. Yani seküler değildir, dindar anayasadır. Laiklik tarifi de ona göre olmalıdır. Laiklik bir kere yeni anayasada olmamalıdır. Dünyada üç anayasada laiklik var. Fransa, İrlanda, bir de Türkiye’de var. Tarifi de yok. İsteyen, istediği gibi bunu yorumluyor. Böyle bir şey olmamalıdır. Dindar anayasa meselesinden anayasamızın kaçınmaması lazım. Dini olarak bahsetmesi lazım.”
Farklı ülkelerdeki anayasalarda dini ibarelere örnek olarak gösterdiği gözlemlenen Kahraman, “Peki niye biz Müslüman bir ülke olarak, dinden kendimizi arındırma, geri çekme durumunda olacağız? Niye? İslam İşbirliği Örgütü’ne kayıtlıyız, üyesiyiz, kurucusuyuz. İslam Kalkınma Bankası’nda varız. Bir İslam ülkesiyiz. Nedir yani? Neden? Laiklik olmamalı yeni anayasada ve dindar bir anayasa olmalı” diye konuştu.
TBMM Başkanı Kahraman’ın sözleri, Türkiye gündeminde kısa sürede tepkilere yol açtı. Sosyal medya aracılığıyla siyasetçiler başta olmak üzere Türkiye kamuoyunda yeni anayasada laiklikten vazgeçilemeyeceği yönünde paylaşımlar başladı. Twitter’da “Laik Cumhuriyeti yıktırmayacağız”, “Laikliği Kazanacağız” ve “Size Şeriat Anayasası Yaptırmayacağız” etiketleriyle tepkiler gösterildi.
Kılıçdaroğlu: Laiklik herkes dinini özgürce yaşasın diye var
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da, sosyal paylaşım sitesi Twitter aracılığıyla tepkisini ortaya koydu. Kılıçdaroğlu, “Laiklik her şeyden önce bir toplumsal barış ilkesidir. Toplumsal barışımıza çoktandır kastedenlerin bu ilkeyi yok saymasına şaşırmamalıyız. Ortadoğu bataklığı, sizin gibi dini siyasete alet eden zihniyetlerin eseri. Laiklik, herkes dinini özgürce yaşasın diye var İsmail Kahraman. Her gün şehit veriyoruz, sınırın ötesinden roket yağıyor ama tek derdiniz Laiklik. Dini kirli hesaplarınıza daha fazla alet etmeyin artık” dedi.
CHP, resmi parti hesabından da “İsmail Kahraman haddini bil” başlıklı bir açıklamayı paylaştı. Açıklamada, “Laiklik, dine saygı, din devlet işlerinin ayrılmasının yanında din sömürü yapılmaması anlamına gelmektedir. Din ve mezhep hiçbir zaman politika malzemesi olarak kullanılmamalıdır. Dinimiz asla halkı sömürme amacı yapılamaz” denildi.
Türkiye’de gece yarısı itibariyle henüz MHP ve HDP’den resmi tepki gelmemesi dikkat çekti.
Kahraman milletvekili yeminini çiğnedi mi?
Bu arada TBMM Başkanı İsmail Kahraman’ın, AKP İstanbul Milletvekili olarak milletvekilliği yeminini aykırı olarak “laiklikten vazgeçme” çağrısı yaptığı da tartışma konusuna dahil oldu.
Anımsanacağı üzere; Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın81’nci maddesinde yazılı milletvekili yemin metni şöyle:
“Devletin varlığı ve bağımsızlığını vatanın ve milletin bölünmez bütünlüğünü, milletin kayıtsız ve şartsız egemenliğini koruyacağıma; hukukun üstünlüğüne, demokratik ve laik Cumhuriyete ve Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı kalacağıma; toplumun huzur ve refahı, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde herkesin insan haklarından ve temel hürriyetlerden yararlanması ülküsünden ve Anayasa’ya sadakattan ayrılmayacağıma; büyük Türk milleti önünde namusum ve şerefim üzerine and içerim.”
Anayasadaki bu yemin metni itibariyle diğer milletvekilleri gibi Kahraman da, 1 Kasım Genel Seçimleri sonrasında TBMM’de “laik cumhuriyete” bağlı kalmak üzere yemin etti.
Anayasada laiklik ilkesi nasıl yer alıyor?
Ayrıca AKP’liler ve Erdoğan’ın anayasa değişikliğiyle Başkanlık Sistemi’ne geçilmesini ve dolayısıyla talip ettiği anayasada laiklikle ilgili hüküm ise 1924 anayasasından bugüne benzer ifadelerle korundu. Mevcut anayasada yer alan ancak Kahraman’ın vazgeçilmesini istediği hüküm, “değiştirilmez” olarak kabul edilmiş ilk üç madde içerisinde yer alıyor. Anayasa’da “Cumhuriyet’in nitelikleri” ile ilgili 2’nci maddedeki laiklik ifadesiyle birlikte şöyle deniliyor:
“Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk Devletidir.”