Ukrayna tahılının uluslararası piyasalara güvenli bir şekilde sevkiyatı için Rusya, Ukrayna, Türkiye askeri heyetleri ile Birleşmiş Milletler heyetinin katılımıyla düzenlenen toplantı İstanbul’da başladı.
Rusya ve Ukrayna heyetleri, 29 Mart’ta İstanbul’da gerçekleştirdikleri ve sonuçsuz kalan zirveden sonra ilk kez yine İstanbul’da bir araya geliyor. Rusya’nın Karadeniz’de uyguladığı blokaj nedeniyle yaşanan küresel tahıl krizini çözmek için Milli Savunma Bakanlığı’nın ev sahipliğinde yapılan toplantının yeri gizli tutuluyor.
Ukrayna Dışişleri Bakanı'ndan iyimser, BM Genel Sekreteri'nden temkinli açıklama
Görüşmeye saatler kala Associated Press’e konuşan Ukrayna Dışişleri Bakanı Dimitri Kuleba, ‘‘Türkiye'deki tahıl müzakereleri gemi sahipleri ve ülkelerin güvenlik garantilerini sağlamalı’’ derken anlaşmaya iki adım uzakta olduklarını ifade etti.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres ise dün yaptığı açıklamada daha temkinli bir dil kullandı. Guterres, ‘‘Ukrayna’dan tahıl sevkiyatı üzerine çok çalışıyoruz. Fakat hala gidilecek çok yolumuz var’’ dedi.
Türkiye "gıda koridoru" için en çok çaba harcayan ülkelerden biri
Türkiye, Ukrayna’nın Karadeniz çıkışında mayınlardan arındırılmış bir alandan gemilerin geçeceği ‘‘gıda koridoru’’ açılması için en çok çaba harcayan ülkelerden biri. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, önceki gün Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’le yaptığı görüşmede bu konuyu bir kez daha gündeme getirdi.
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar dün Türkiye’nin bu konuda gösterdiği çabaları anlatırken önce Milli Savunma Bakanlığı’ndan bir heyetin Moskova'ya giderek, Rus askeri heyetiyle görüştüğünü, bunun ardından da bir Ukrayna askeri heyetinin görüşmeler için Türkiye’ye geldiğini söyledi.
Hulusi Akar, "Tüm bu görüşmelerin ardından yarın İstanbul'da, Ukrayna limanlarında bekleyen tahılın, uluslararası piyasalara deniz yoluyla emniyetle sevkine yönelik, Türkiye, Rusya Federasyonu ve Ukrayna savunma bakanlıkları askeri heyetleri ve Birleşmiş Milletler heyeti görüşmeler icra edecek" diye konuştu.
Ayçiçeği ihracatında dünya şampiyonu olan Ukrayna buğday arpa ve mısır ihracatında ilk beşte
Ukrayna dünyanın en büyük beş tahıl ihracatçısından biri.
Buğday ihracatında Rusya, ABD, Kanada, Avustralya’nın ardından beşinci sırada bulunan Ukrayna, arpa dışsatımında Avustralya’nın ardında ikinci, mısır ihracatında ise ABD ve Arjantin’den sonra üçüncü sırada yer alıyor.
Ayçiçek yağı ihracatında ise Rusya Federasyonu’nun açık ara önünde ilk sırada Ukrayna yer alıyor.
Savaş olmasa bu yıl 63,7 milyon ton tahıl ihraç edecekti
Dünyada ihraç piyasalarına sunulan mısırın yüzde 16’sı, arpanın yüzde 10’u ve buğdayın yüzde 9’u Ukrayna’da yetiştiriliyor. 2019-2020 sezonunda 55 milyon ton tahıl ihraç eden Ukrayna 2020-2021 sezonunda 45 milyon tahıl ihraç etti. Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı öncesinde bu yılki ihraç miktarının 63,7 milyon tona çıkacağı tahmin ediliyordu.
2022 yılının Ocak ayında 6 milyon ton tahıl ihraç eden Ukrayna, son birkaç aydır ayda yaklaşık 1 milyon ton civarında ihracat gerçekleştirebiliyor. Rusya’nın Karadeniz’e uyguladığı blokaj nedeniyle kendi kıyılarından tahıl gönderemeyen Ukrayna, ihraç tahılları Tuna Nehri üzerinden Romanya limanlarına ulaştırıyor. Ancak hem tren yollarının yetersiz olması hem de Romanya’nın liman altyapısının yeterli olmaması nedeniyle istediği kapasitede ihracat gerçekleştiremiyor.
Ukrayna’nın en fazla tahıl tedariki sağladığı ülkeler Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da bulunuyor. Lübnan toplam buğday talebinin yüzde 81’ini Ukrayna’dan karşılıyor. Katar’ın tükettiği buğdayın yüzde 64’ü, Tunus, Pakistan ve Libya’nın ihtiyaç duyduğu buğdayın neredeyse yarısı yine aynı ülkeden karşılanıyor. Ayrıca Hindistan’ın kullandığı ayçiçeğin yüzde 76’sı Ukrayna limanlarından gönderiliyordu.