Finlandiya ve İsveç'in NATO'ya katılma talebi üzerindeki belirsizlik, ittifakın bu ay yapacağı zirve öncesinde hala devam ediyor. İki ülkeyi teröristlere destek vermekle suçlayan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bu ülkelerin NATO'ya katılmasına muhalefetini arttırıyor.
İsveç ve Finlandiya Mayıs ayında NATO üyeliği için resmen başvuruda bulundu. O dönemde başvurunun yalnızca bir formalite olduğu sanılırken, bugün ise bu iki ülkenin üyelik talepleri tehdit altında.
Bunun nedeni Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın İsveç ve Finlandiya'nın NATO’ya üyelik başvurusunu veto etme tehdidi. Erdoğan, iki ülkenin Türkiye'nin terör örgütü listesindeki PKK'ya destek vermeyi sonlandırmaması halinde İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliğini reddedeceğini söylüyor.
Helsinki ve Stockholm ise PKK'ya destek verdikleri iddiasını yalanlıyor. Finlandiyalı ve İsveçli yetkililer Türkler'in kaygılarını gidermeye çalıştıklarını söylüyor.
Avrupa Dış İlişkiler Konseyi uzmanlarından Asli Aydıntaşbaş'a göre Türkiye'nin elindeki veto kartı son derece önemli ve iki ülkenin NATO üyeliğiyle ilgili anlaşmazlık kolay çözümlenecek gibi değil.
PKK, ABD ve Avrupa Birliği tarafından da terör örgütü olarak değerlendiriliyor.
Erdoğan ayrıca bu ülkelerden PKK'nın uzantısı olarak gördüğü Suriyeli Kürt grup YPG'ye desteği sonlandırmalarını istiyor.
Finlandiya, İsveç ve aralarında ABD'nin de olduğu birçok NATO üyesi Suriye'nin kuzeyinde IŞİD'e karşı mücadelenin önemli unsurlarından olan YPG'yi destekliyor.
Ancak uzmanlara göre Erdoğan'ın NATO'nun genişlemesi konusunda tavrını sertleştirmesinin arkasındaki esas hedef ABD Başkanı Joe Biden olabilir.
Kadir Has Üniversitesi'nden Soli Özel'e göre birçokları Erdoğan'ın Finlandiya ve İsveç'in üyeliğine karşı çıkmasının aslında ABD'ye Türkiye'yi daha ciddiye alması, Türkiye ile daha fazla temas kurması ve Biden'a eski Başkan Donald Trump'ın Erdoğan'la olan kişisel ilişkisine benzer şekilde Erdoğan'la ilişki kurması baskısını içerdiğini düşünüyor.
Selefinden farklı olarak Türkiye'nin insan hakları sicilini eleştiren Biden, Erdoğan ile doğrudan temas kurmaktan kaçınıyor. Uzmanlara göre Washington bunun yerine diğer NATO ülkeleriyle birlikte İsveç ve Finlandiya'ya güvenlik güçleri konuşlandırarak ve Türkiye'yi daha fazla izole ederek veto tehdidini ortadan kaldırmaya çalışacak.
Uzmanlar çıkmazın Türk Lirası'nın zaten baskı altında olduğu bir dönemde Türkiye ekonomisi açısından bedeli olacağı görüşünde.
Bununla birlikte uzmanlar bunun NATO'ya karşı baş kaldırmanın seçmenleri arasında olumlu karşılanacağı görüşündeki Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ödemeye hazır olduğu bir bedel olabileceğini söylüyor.