Türkiye'nin Patriot Talebi NATO Gündeminde

NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen

Hürriyet gazetesi dışpolitika yazarı Semih İdiz, isyancıları destekleyen Ankara’nın zor durumdaki Suriye hükümetinin, Türk topraklarını hedef almasından giderek daha çok kaygılandığı için böyle bir talepte bulunduğunu söylüyor.

İdiz, “Beşar Esat kimyasal savaş başlığı olsun ya da olmasın balistik füze kullanmaya karar verebilir. Talep askeri kanattan geldi. Askeri olduğu kadar siyasi bir talep de bu” diyor.

Ancak Ankara’nın talebi bölge güçleri arasında özellikle Rusya ve İran’da alarm zilleri çaldırdı. Hem Tahran hem de Moskova girişimi şiddetle eleştirirken Ankara’yı kışkırtıcılık yapmakla suçladı.

Bazı uzmanlar, füzesavar sistemleri yerleştirilmesini, Ankara’nın istediği şekilde Suriye içinde bir yasak hava sahası kurma girişiminin ilk adımı olarak görüyor. Ancak Başbakan Recep Tayyip Erdoğan Patriot füzelerinin sınıra yerleştirilmesini tümüyle savunma amaçlı görüyor. Erdoğan geçenlerde kimsenin Türkiye’nin sınırlarında aldığı ihtiyati tedbirlere başka bir anlam vermemesi gerektiğini söyledi.

NATO başvuruyu onaylarsa ittifakın Türkiye’ye ne kadar Patriot füzesi göndereceği henüz belli değil. Savunma uzmanı ve Star Televizyonu Ankara Büro şefi Metehan Demir, Patriot füzelerinin 900 kilometre uzunluğundaki sınırda Suriye’nin olası saldırılarına karşı getireceği korumanın çok az olacağı görüşünde.

Ancak füzelerin siyasi açıdan önemli olduğunu vurgulayan Demir, ”Bu füzeler sadece sembolik. Suriye’ye, Türkiye’nin yalnız olmadığı, NATO müttefiklerinin yanında olduğu mesajı veriyor” şeklinde konuşuyor.

İstanbul Okan Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Başkanı Profesör Mustafa Kibaroğlu’na göre NATO’nun yapacağı böyle bir girişimin önemli sonuçları olacak. Kibaroğlu NATO’nun Patriot füzeleri yerleştirme kararının ittifakın strateji politikasında büyük bir değişiklik olacağını ve etkilerinin Suriye’nin ötesine uzanacağını söylüyor.
Kibaroğlu, “Orta Doğu konusunda Avrupalı müttefikler Türkiye ile dayanışma halinde olduklarını gösterme açısından her zaman çekimserdi. Ama şimdi ilk kez Avrupalılar çekimser değil, hatta istekli, en azından hükümet düzeyinde. Bu isteklilik sadece Suriye kriziyle ilgili değil. İran ve İsrail’in de karışacağı bazı olasılıklar düşünülüyor. Çünkü İran’ın nükleer programı ve İsrail’in İran’ın nükleer tesislerine yönelik tehditleri sürüyor” şeklinde konuşuyor.

NATO ilk kez Türkiye’ye Patriot füzeleri konuşlandırmıyor. Birinci Körfez Savaşı’nda Irak sınırına bu tür füze bataryaları yerleştirilmişti. Ancak gözlemcilere göre NATO Ankara’nın talebini kabul ederse bu ittifakın bölgeye yönelik stratejisinde önemli bir değişikliğin habercisi olacak.