Yapılan ticari anlaşmalardan Türkçe dil eğitimi veren Yunus Emre Enstitüsü’nün açılmasına kadar ekonomik, sosyal ve kültürel anlamda ilişkilerin en hızlı geliştiği Latin Amerika ülkesi olan Venezuela ile ticaret, son 4 yılın en düşük seviyesine geriledi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Venezuela ile 2019 yılında 152 milyon dolar olan dış ticaret hacmi, üç yılda 7 katına ulaşarak 1 milyar doları aşmasının ardından 2023’te 732,5 milyon dolara, geçen yıl ise 664,5 milyon dolara geriledi.
VOA Türkçe’nin Ticaret Bakanlığı kaynaklarından aldığı bilgiye göre, geçen yıl 307 milyon dolarlık ihracat yapılan Venezuela’dan, 357 milyon dolarlık mal ithal edildi.
Bir önceki yıla nazaran ihracatta 60 milyon dolar, ithalatta 8,5 milyon dolarlık kayıp yaşanan Güney Amerika ülkesiyle ticaret, iki ülke cumhurbaşkanlarının 2022 yılında kısa vadede 3 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşma hedefi koymasına rağmen, iki yıldır düşüşte.
İhracat 59 milyon dolar geriledi
2023’te 365,8 milyon dolar olarak kaydedilen Venezuela’ya ihracat, geçen yıl yüzde 16,1’lik kayıpla 306,9 milyon dolara geriledi.
Türkiye’nin Venezuela’ya yaptığı ihracatın yaklaşık yüzde 63’ünü gıda ürünleri oluşturuyor.
İhracattaki 58,9 milyon dolarlık kaybın 31 milyon doları değirmencilik; 17 milyon dolarıysa hububat ürünlerine olan talebin azalmasından kaynaklandı.
Geçen yıl Venezuela’ya en önemli ihraç kalemleri 81,2 milyon dolarla “Hububat, un, nişasta veya süt müstahzarları, pastacılık ürünleri” ve 57,6 milyon dolarla “Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday glüteni” oldu.
En önemli ithal kalemi hurda
Türkiye’nin Venezuela’dan ithal ettiği ürünlerin başında “demir ve çelik” başlığı altındaki hurda geliyor. Yaklaşık 254 milyon dolarla, ithalatın yüzde 71’ini, toplam ticaretin yüzde 38’ini oluşturan hurda ithalatındaki son iki yıldır yaşanan düşüş, ikili ticarette 2022’den sonra kaydedilen 400 milyon doların üzerindeki kaybın en temel sebeplerinden biri.
2022 yılında 595 milyon doların üzerinde olan hurda ithalatındaki kaybın temel nedenleri arasında devlet kontrolünde olan sektörde yaşanan kadro değişimi ve fiyatlardaki değişimin Türk hurda ithalatçıları için önceki yıllar kadar avantajlı olmaması gösteriliyor.
Türkiye’de meclisten bu yıl geçmesi beklenen Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması’nın ardından, iki ülke arasında ekonomik anlamda ulaşılabilecek en yüksek işbirliği seviyesine ulaşacak olan ticari ilişkilerdeki mevcut durum, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın, Şubat ayında belirttiği ticarette 3 milyar dolara ulaşma beklentisinin oldukça altında görünüyor.