Venezuela Parlamento Başkanı Juan Guaido'nun kendisini geçici Başkan ilan etmesinin ardından, ikiye bölünen uluslararası toplumdan birbiri ardına açıklamalar gelmeye devam ediyor.
Cuma günü, Venezuela krizi konusunda Avrupa Birliği ortak bir tavır belirleyemeyince, AB'nin 3 büyük ülkesi Fransa, Almanya ve İspanya, Nicolas Maduro yönetimi 8 gün içinde seçim duyurusu yapmazsa, Venezuela'nın kendisini geçici başkan ilan eden Parlamento Başkanı Juan Guaido'yu destekleyeceklerini açıkladı.
AB'den ayrılmaya hazırlanan İngiltere de, Maduro'nun meşru lider olmadığını, Juan Guaido'yu desteklediklerini açıkladı. Ancak Yunanistan ve Portekiz, Guaido'nun tanınmasına karşı çıktı.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Twitter hesabından, "Venezuela hükümeti 8 gün içinde seçim açıklaması yapmazsa, Fransa geçici başkan Juan Guaido'yu tanımaya hazırdır. Venezuela halkı kendi geleceği hakkında özgürce karar verme hakkına sahiptir" dedi.
Ülkesinde de kendisine karşı ayaklanan Sarı Yelekliler hareketi nedeniyle zor günler geçiren Macron, Guaido'nun kendisini geçici başkan ilan ettiği gün de, Twitter hesabından, "Avrupa, Maduro'nun Mayıs 2018'de düzenlediği meşru olmayan seçimlerin ardından, demokrasinin yeniden inşa edilmesini destekliyor. Özgürlük için yürüyen yüzbinlerce Venezuelalı'yı selamlıyorum" mesajını paylaşmıştı.
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez de, Mancloa Sarayı'nda gazetecilere yaptığı açıklamada, "Eğer 8 gün içinde, adil, özgür ve şeffaf bir seçim çağrısı yapılmazsa, İspanya, Juan Guaido'yu Venezuela Devlet Başkanı olarak tanıyacaktır" diye konuştu.
Benzer bir açıklama yapan Alman Hükümet sözcüsü Martina Fietz, seçim olmaması durumunda geçici başkan Juan Guaido'yu tanıyacaklarını açıkladı.
Jeremy Hunt
İngiltere'den dolaylı destek
İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt da Twitter hesabından, Guaido'yu doğrudan tanımadan, "Juan Guaido, Venezuela'yı ileri götürecek isimdir. Bunun gerçekleşmesi için ABD, Kanada, Brezilya ve Arjantin'i destekliyoruz" dedi. Perşembe günü Hunt, 20 Mayıs 2018'de yapılan seçimlerin derin bir şekilde yönlendirildiğini ve Maduro'nun Venezuela'nın "meşru lideri" olmadığını söylemişti.
Belçika Dışişleri Bakanı Didier Reynolds, "Venezuela’da ülkeye cumhurbaşkanını verebilecek güvenilir seçimlerin organizasyonu yönünde ilerlemek için kurulan bu süreci destekliyoruz. Seçilmiş Ulusal Meclis'i ve onun başkanına destek veriyoruz. Şimdi güvenilir seçimler için diyalog sürecine gitmeliyiz. Ve umarım önümüzdeki günlerde şiddet uygulanmaz" dedi.
AB Dışişleri Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, 28 üye ülke adına yaptığı açıklamada, tümüyle demokratik olarak seçilen Venezuela parlamentosunu desteklediklerini belirterek, halkın iradesini temsil eden bir hükümet oluşturulması için anayasaya uygun inandırıcı ve özgür seçimlere gidecek bir demokratik sürecin başlatılması çağrısında bulunmuştu.
Güvenlik Konseyi’ndeki AB üyelerinden sert açıklamalar
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi üyesi Avrupa Birliği üyesi ülkelerin temsilcileri de, New York’ta halen devam eden Venezuela oturumuna verilen arada yaptıkları ortak açıklamada, AB’nin Maduro’nun sekiz gün içinde seçime gitme uyarısını teyit etti.
Konsey’in daimi üyeleri İngiltere, Fransa ve geçici üyeleri Almanya ve Belçika'nın temsilcilerinin yaptıkları ortak açıklamada, Venezuela’nın acilen adil ve uluslararası normlara uygun bir şekilde seçimlere gitmesi gerektiğini belirterek, “Venezuela halkının kendilerini kimin yönettiğine karar vermesi gerekiyor. Kendilerini yönetecek kişiyi istekleri doğrultusunda seçmeleri gerekir. Venezuela’da demokrasi yeniden inşa edilmek zorunluğundadır. Venezuela’da bir süredir devam eden sosyal krizi çözmek için demokrasi ülkede sürdürülebilir bir çözüm için yegane yoldur. Venezuela’da acilen uluslararası demokratik standartlara ve ülkenin anayasal düzenine uygun olarak özgür, şeffaf ve güvenilir başkanlık seçimleri derhal yapılmalıdır. Önümüzdeki günlerde seçim kararı alınmalıdır” dedi.
Güvenlik Konseyi toplantısına katılan Venezuela Dışişleri Bakanı Jorge Arreaza, Avrupa Birliği'nin sekiz gün içinde seçim yapılması çağrısına cevap verdi. Venezuela Dışişleri Bakanı Arreaza, "Avrupa bize sekiz gün verdi. Bağımsız ve egemen bir ülkeye ve halkına karşı bu ültimatomu verecek gücü nereden alıyorsunuz? Bu çocukça müdahaleci bir tutum. Bu hakkı nereden alıyorsunuz?” dedi.
Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vasiliy Nebenzya, AB’nin sekiz günde seçimlere gidilmesi yönündeki çağrısını bir tehdit olarak değerlendirdi: “Hangi dahinin fikri bu? Neden sekiz gün neden yedi gün değil. Bu bağımsız bir ülkenin içişlerine karışmaktır” diye konuştu.
Yunanistan'dan Maduro'ya destek
Cuma günü Juan Guaido 'nun desteklenmesi konusunda AB içinde ortak bir eğilim belirlenemedi. Bazı ülkelerin Maduro'ya destek vermesi nedeniyle, Brüksel tarafından hazırlanan ve 28 üyeye gönderilen ortak sonuç bildirgesi üzerinde uzlaşılama sağlanamadı. İspanya başta olmak üzere bazı ülkeler, "Venezuela yönetimini seçim duyurusu yapmaya çağıran, aksi takdirde Juan Guaido'nun tanınacağını" içeren sonuç bildirgesini "yumuşak" buldu. İspanya, metne "kısa süre içinde bu yapılmazsa, otomatik olarak Guaido'nun tanınacağı" ifadesinin konulmasını istedi.
Yunanistan ve Portekiz hükümetleri ise Guaido'nun tanınmasına karşı çıktı. Yunanistan'da iktidarda bulunan Syriza, Maduro rejimini desteklemeye devam ederken, Portekiz de, yalnızca seçim sürecinin desteklenmesi çağrısı yaptı. Portekiz Dışişleri Bakanı Augusto Santos Silva Guaido'ya doğrudan destek vermeden, yalnızca seçim çağrısını desteklediklerini açıkladı.