Venezuela’da devlet okullarında verilen ücretsiz yemeklere ayrılan bütçede kesintiye gidilmesi özellikle dar gelirli çocukların eğitime erişimini zorlaştırıyor.
Venezuela’daki çeşitli üniversitelerin birlikte yaptığı Encovi yaşam kalitesi araştırmasına göre her 10 kişiden dördünün ekonomik yetersizliklerden dolayı öğün sayısını düşürmek zorunda kaldığı ülkede, okullarda çocuklara yönelik ücretsiz ve besleyici yemek programlarının öneminin artmasına rağmen yemeklere ayrılan payın azaltılması başta öğretmen ve veliler olmak üzere ciddi eleştirilere neden oluyor.
Caracas’ta daha çok alt sınıfların yaşadığı Paraiso adlı bir semtte öğretmenlik yapan planlama ve değerlendirme uzmanı Marlene Querales, okullardaki öğrenci sayısının yüzde 40 ila 50 azaldığını ve bu durumun en önemli faktörlerinden birinin ücretsiz yemeklerde kesintiye gidilmesi olduğunu söylüyor.
Marlene Querales
Querales “Bundan 10 yıl önce sabah kahvaltısı, öğle yemeği ve ara öğün olmak üzere çocuklara protein açısından zengin günde üç yemek veriliyordu. Ancak bugün haftada yalnızca birkaç kere ve tek öğün veriliyor. Bazı haftalar hiç yemek verilmiyor. Verilen yemekler de tamamen karbonhidrat ağırlıklı ve kötü. Örneğin geçtiğimiz hafta boyunca çocuklara iki defa ve sadece pilav verildi. Bir önceki hafta da öğün mısır ekmeğine margarin sürerek geçiştirildi” diye konuştu.
Devlet okullarının hepsinin ciddi altyapı ve bütçe sorunu yaşadığını belirten öğretmen, okullara yeterli ve besleyici gıdanın gönderilmediğini, okul yönetimlerinin yemeklere koymak için örneğin birinci sınıf öğrencilerinden yeşil soğan, ikinci sınıf öğrencilerinden sarımsak, üçüncü sınıf öğrencilerinden domates gibi malzemeler isteyip yemeklere kattıklarını, hatta tüpü bile velilerin parasıyla alabildiklerini kaydetti.
Pandemi öncesi ortalama sınıf mevcudu 30-35 iken bugün 23 öğrencisi kaldığını söyleyen Querales “Sabah okula gelir gelmez 'Bugün yemek var mı öğretmenim?' diye soran ya da okulda yemek olmadığı için okulu bırakarak dolmuşlarda şeker satan öğrencilerim var. Okullarda ücretsiz yemek verilmemesi, dar gelirli çocukların eğitime erişimini olumsuz etkiliyor” diyor.
Her hafta yetersiz beslenmeye bağlı olarak güçten düşen çocukların bayılma vakalarına tanıklık ettiklerine dikkat çeken eğitimci, okulda çocukların uzun süre ayakta kalmasını gerektiren milli marş gibi etkinliklerin sayısını ve süresini azaltmak zorunda kaldıklarını belirtti.
Krizden orta sınıfların da etkilendiğini söyleyen eğitimci, örneğin kendi sınıfında daha önce özel okuldayken ücretini ödeyemediği için kaydını devlet okuluna aldıran üç öğrencisinin olduğuna dikkat çekerek, devletin çocukların eğitime erişimini garanti edecek politikalara ihtiyacı olduğunu kaydetti.
Beş kişilik bir ailenin zorunlu mutfak giderinin ayda 400 doların üzerinde hesaplanmasına rağmen her 10 kişiden sekizinin ayda 150 doların altında gelire sahip olduğu ülkede çok sayıda çocuk için okullarda verilen ücretsiz yemek, eğitime devam edebilmesi için önemli bir gerekçe.