Suriye’de şimdiye kadar 240 bin kişinin öldüğü iç savaşın başladığı 2011 yılından beri yurtdışı gezilerine ara veren Beşar Esat’ın Moskova ziyareti dikkat çekti. Rusya’nın Suriye’deki askeri faaliyetlerinin konuşulduğu ziyarette, Esat’ın Putin’e “teröre” karşı verdiği destek için teşekkür ettiği kaydedildi.
Öte yandan Amerika ve diğer Batılı ülkeler Rusya’yı IŞİD militanlarına karşı hava saldırılarına odaklanmak yerine Suriye hükümetinin “terörist” olarak tanımladığı isyancıları hedef almakla suçluyor.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Cuma günü Amerika Dışişleri Bakanı John Kerry ile Viyana’da görüşmeye hazırlanıyor. Suriye’deki durumun tartışılacağı toplantıya Suudi Arabistan ve Türkiye dışişleri bakanları da katılacak.
Rusya Dışişleri Bakanlığı, Kerry ve Lavrov’un, Amerika’nın girişimiyle gerçekleşen telefon görüşmesinde Viyana toplantısının ön hazırlıklarını ele aldıklarını açıkladı.
Kremlin Sarayı’ndan yapılan açıklamada, Putin’in Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suudi Arabistan Kralı Selman, Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah El-Sisi ve Ürdün Kralı Abdullah’ı telefonla aradığı bildirildi.
Açıklamada, Suriye’deki duruma ve uluslararası teröre karşı ortak mücadeleye odaklanan telefon görüşmelerinde, Putin’in dört ülke liderine Esat’la yaptığı görüşmeler hakkında bilgi verdiği kaydedildi.
Buarada Rusya ve Amerika, Suriye’de faaliyet gösteren savaş uçakları arasında güvenli mesafenin korunmasına dair bir ortak anlayış belgesi imzaladı.
Pentagon Sözcüsü Peter Cook, güvenli mesafenin ayrıntılarıyla ilgili soruları yanıtsız bırakırken, Amerikalı yetkililerin bu terimin ne anlama geldiğini çok iyi bildiklerini söyledi. Cook, “Tehdit veya düşmanlık içeren her türlü eylemin bu anlaşmanın ihlali olarak kabul edileceğini söyleyebilirim” dedi.
Rusya’nın isteği üzerine anlaşmanın tamamının kamuyla paylaşılmayacağını söyleyen Cook, anlaşma protokolüne göre tarafların profesyonel havacılık ekipleri bulunduracağını, özel iletişim teknikleri kullanacağını ve havadaki iletişimin karadan destekleneceğini belirtti.
Sadece Suriye için geçerli olan anlaşma, Suriye hava sahasında faaliyet gösteren, insansız hava araçları dahil bütün uçakları kapsıyor.
Bu konuda herhangi bir hata kabul etmeyeceklerini söyleyen Cook, “Rusya’nın güvenli uçuş protokollerine uymasını bekliyoruz” dedi.
ABD Savunma Bakanlığı Pentagon yetkilileri, Amerika ve Rusya arasında Suriye konusunda daha geniş kapsamlı bir anlaşma olmadığını ve güvenli uçuş anlaşmasının Amerika’nın Rusya’nın Suriye’deki faaliyetlerini desteklediği anlamına gelmediğini vurguladı. Cook, Rusya’nın Suriye’deki stratejisinin ülkedeki iç savaşı olumsuz etkilediğini söyledi.
Amerika’nın Suriye’de kendi stratejisini sürdüreceğini belirten Cook, bunun IŞİD hedeflerini vurmak ve ülkedeki ılımlı muhalifleri desteklemek anlamına geldiğini söyledi. Amerika liderliğindeki koalisyon güçleri, Eylül 2014’ten beri Suriye’deki IŞİD hedeflerine 2600 hava saldırısı düzenledi.
Pentagon, şimdiye kadar Suriye hava sahasında Rus uçaklarıyla önemli bir sorun yaşanmadığını, ancak koalisyon güçlerine ait savaş uçaklarının Rus jetlerine fazla yaklaşmamak için birkaç kez rotasını değiştirmek zorunda kaldığını belirtti.