Washington Post gazetesinin WikiLeaks belgelerine dayandırdığı haberine göre Amerikan hükümeti, sürgündeki Suriyeli muhalefeti temsil eden Londra merkezli Adalet ve Kalkınma Hareketi’ne 6 milyon dolar aktardı. Haberde kaynak gösterilen diplomatik kriptolar, mali yardımlardan bir kısmının Barada adlı televizyona da gönderildiğine dikkati çekiyor. TV Barada, uydu üzerinden yayın yapıyor ve 2009’dan bu yana Şam hükümeti aleyhtarı programlara yer veriyor.
Ancak bilinen bir şey varsa, o da Suriye sınırları içinde faaliyet gösteren hiçbir örgütün, Amerika’nın mali yardımlarını almamış olması. Bu örgütler mali yardımları kabul ederek Amerika’yla ilişkileri olduğu izlenimi yaratmak istememiş. Hatta Şam’daki Amerikan Büyükelçiliği’nin 2006 yılında gönderdiği bir kriptoda, “Samimi çalışan hiçbir muhalefet üyesi mali yardımlarımızı kabul edecek cesarete sahip değil,” deniyor.
Orta Doğu Enstitüsü’nün Suriyeli uzmanı Murhaf Covcati, son gizli kriptoların açığa çıkarılmasının, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’a, muhalefeti ve ülkeyi bir baştan diğer başa saran protesto eylemlerini haksız çıkarmak için koz verdiğini söylüyor. Suriyeli uzman, Şam hükümetinin son haberlerden yola çıkarak, muhalefet gösterilerini dış destekli olmak, hatta dışarıdan finansman almakla suçlayacağını belirtiyor. Son günlerde Suriye’nin tüm kentlerinde yayılan gösterilerin, gerçekte içeride büyüyen bir hareket olduğunun altını çizen Covcati, önümüzdeki günlerde muhalefet hareketinin destek kaybedip kaybetmemesinin, bu tarz propagandanın nasıl etkili olup olmadığına bağlı olacağını söylüyor.
Uzmanlara göre Suriyeli muhalefet örgütlerine mali yardımlar Bush yönetimi döneminde başlamış. O dönem Washington Suriye’yi, Irak sınırından silahlı mücahitler geçirerek Amerikan kuvvetlerine saldırtmakla suçluyordu. Ulusal Savunma Üniversitesi profesörlerinden Covcati, Amerika’nın o dönem Suriye’yi Irak’a karışmaması için uyardığını savunuyor. Covcati’ye göre Amerika’nın o dönemki amacı Suriye’yi ve yöneticilerini korkutmak, daha sonra da fırsat bulursa, rejim değişikliğini teşvik etmekti. Suriyeli uzman, Bush döneminden kalan bu politikanın, Obama yönetiminin başına bela olduğunu belirtiyor.
Uzmanlar sürgündeki Suriye muhalefetinin dağırık bir yapılanma olduğunun ve çok güçlü olmadığının altını çiziyor. Bununla birlikte bu gruplar Suriye’ye az da olsa rahatsızlık yaratıyor ve Amerika açısından da pazarlık kozu olarak kullanılabiliyor
Ortadoğu uzmanı Reva Bhalla, Stratfor adlı özel istihbarat kuruluşunda çalışıyor. Bhalla, Amerika’nın geçmişte sürgündeki birçok muhalefet grubuna yardım ettiğini hatırlatıyor: Bhalla, Washington’un çevresinde kümeleşen birçok demokrasi yanlısı grubun olduğunu ve Amerikan yönetiminin bunlara destek verdiğini belirtiyor. Uzman bu tür grupların Washington’un gerektiğine kullanabileceği bir baskı aracı olduğunun altını çiziyor.
WikiLeaks raporunun yayınlanmasının ardından Washington Şam hükümetini hedef alan yıkıcı faaliyetlerde bulunduğu iddialarını yalanladı.
Reva Bhalla’ya göre Ortadoğu’da bu kadar sık ayaklanma ve gösteri yaşanırken Washington’un şu sırada Suriye’de bir rejim değişikliğini tercih etmeyeceğini söylüyor: Suriye’nin mezhep bölünmesi yaşadığının altını çizen uzman, Amerika’nın halihazırda Irak operasyonunu bitirmeye çalıştığını ve İran gibi dev bir sorunla uğraştığını hatırlatarak, şu sırada Suriye’de rejim değişikliğini istemeyeceğini savunuyor.
Reva Bhalla, İsrail’in bile Su riye’de şu anda rejim değişikliği istemediğini, Beşar Esad yönetimini, rejimin yıkılması durumunda ne olacağı belli olmayan bir geleceğe tercih ettiğini kaydediyor.