Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla birlikte Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) üst komuta kademesinde kısmen değişiklikler içeren Yüksek Askeri Şura (YAŞ) kararları açıklandı.
OHAL kapsamında Kanun Hükmünde Kararname yetkisiyle YAŞ’ın arifesinde TSK’dan ihraç kararları alınmış iken; şimdi gözler yeni Kararname ile 91 yeni generalin atanacağı listeye çevrildi.
Türkiye’deki darbe girişiminin ardından Yüksek Askeri Şura (YAŞ), teamüller uyarınca üç günlük toplantı maratonu olarak yapılmadı ve beş saatte bitti. Toplantı Genelkurmay Başkanlığı yerine Başbakanlık’ta yapıldı.
Başbakan Yıldırım başkanlığındaki YAŞ toplantısına, Milli Savunma Bakanı Fikri Işık, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Salih Zeki Çolak, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Bülent Bostanoğlu, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Abidin Ünal, Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Galip Mendi, Genelkurmay 2. Başkanı Orgeneral Yaşar Güler, 1. Ordu Komutanı Orgeneral Ümit Dündar, 2. Ordu Komutanı Korgeneral İsmail Metin Temel, 3. Ordu Komutanı Orgeneral İsmail Serdar Savaş, Ege Ordu Komutanı Orgeneral Abdullah Recep ve Donanma Komutanı Oramiral Veysel Kösele de katıldı.
TSK’da kısmi yeni komuta kademesi
YAŞ üyeleri, saat 20.00’de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ev sahipliğinde Saray’da akşam yemeği davetinde yer aldı. Sonrasında Başbakan Yıldırım, Bakan Işık, Orgeneral Akar ve Orgeneral Güler tarafından YAŞ kararları, Erdoğan’ın imzasına sunuldu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın onayıyla YAŞ kararları, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın tarafından kamuoyuna açıklandı.
YAŞ kararları uyarınca TSK’nın komuta kademesi kısmi değişiklikler ile şöyle şekillendi:
- Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar görevinde kaldı.
- 1. Ordu Komutanı Orgeneral Ümit Dündar, Genelkurmay 2. Başkanlığı’na getirildi.
- Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Salih Zeki Çolak görevinde kaldı.
- Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Recep Bülent Bostanoğlu görevinde kaldı.
- Donanma Komutanı Oramiral Veysel Kösele görevinde kaldı.
- Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Abidin Ünal görevinde kaldı.
- Orgeneral Hasan Küçükakyüz, Muharip Hava Kuvveti ve Hava Füze Savunma Komutanı oldu.
- Orgeneral Yaşar Güler, Jandarma Genel Komutanı oldu.
- Orgeneral Musa Avsever, 1. Ordu Komutanı olarak belirlendi.
- TSK’dan ihraç edilen eski 2. Ordu Komutanı Orgeneral Adem Huduti’nin yerine atanmış olan Orgeneral İsmail Metin Temel’in, 2. Ordu Komutanı görevi yeniden teyit edildi.
- 3. Ordu Komutanı Orgeneral İsmail Serdar Savaş ile Ege Ordu Komutanı Orgeneral Abdullah Recep’in görevlerinde kaldı.
- Kara Kuvvetleri Eğitim ve Doktrin Komutanlığı’na Tahir Bekiroğlu atandı.
Kararname zaten YAŞ’ı değiştirdi
Bu arada bugünkü YAŞ öncesinde, OHAL kapsamında yayımlanan 2. Kararname ile TSK’dan toplam 1684 askeri personel ihraç edilmiş oldu. Dolayısıyla da teamüller itibariyle YAŞ’ın “TSK’dan ihraç kararları alınması” yetkisi, olağanüstü hal kapsamındaki kanun hükmünde kararname yayımlanmasıyla “kadük” oldu. Hükümet, YAŞ kararları olmaksızın TSK’dan ihraçları dün akşamki Kararname ile gerçekleştirdi.
Bugünkü beklenti ise, YAŞ’ın “TSK’da general rütbesine terfi kararları alınması” yetkisini kullanacak olması yönündeydi. Bu çerçevede, ihraç edilmiş 149 general-amiral yerine YAŞ tarafından kurmay albay veya albay rütbesindeki askeri personel içerisinden yeni 91 yeni general ataması yapılması bekleniyordu. Ancak YAŞ’tan sadece TSK’nın üst düzey komuta kademesiyle ilgili dar kapsamlı kararlar çıktı.
Şimdi YAŞ kararları çerçevesinde belirlenmiş TSK’daki terfi konusunda Kararname hazırlanması gündemde.
Bu arada dünkü Kararname ile 1612 sayılı YAŞ Kanunu’nda değişiklikler yapıldı. Bu kanun gereği, YAŞ, yaz dönemi ve kış dönemi olmak üzere yılda iki kez toplanıyordu. Ancak kararname ile yapılan kanun değişikliğine göre; YAŞ, artık Başbakan'ın çağrısı ile yılda en az bir kez toplanacak. Bu düzenleme kapsamında yeni ihraç yahut görevlendirme kararları alınmasına ihtiyaç duyulması halinde YAŞ, Başbakan'ın çağrısıyla istendiği zaman toplanabilecek.
YAŞ’ın, kanun gereği, bu yıl Ağustos ayı başında toplanması gerekli iken bugün toplanması da yasal hale getirildi. YAŞ kararları ile yapılacak terfi, atama, nasıp, kadroların kullanılması, emekliye sevk ve ilişik kesme işlemleri 30 Ağustos'ta yürürlüğe girecek iken; bu yıl 29 Temmuz itibariyle uygulanması da yasalaştı.
TSK Personel Kanunu’ndaki değişiklik ile YAŞ teamülleri rafa kalktı. Kararname ile gerçekleştirilen kanun değişikliğine göre; YAŞ Başkanı sıfatıyla Başbakan tarafından bir üst rütbede hizmetine ihtiyacı duyulanlar rütbe bekleme süresine bakılmaksızın ve sicil şartı aranmaksızın Şura'da değerlendirmeye alınacak. Bu durumda, eğer ihtiyaç varsa bir yıllık albay da generalliğe terfi alabilecek. Normal şartlarda terfiler, generallerde 3 ve 4 yıl, albaylarda ise 4 ve 5 yıllık rütbe bekleme süreleri dolduğunda yapılıyordu.