Yüksek Seçim Kurulu’nda yerel seçimler öncesinde görev süreleri bir yıllığına uzatılmış olan Başkan Sadi Güven’le beş üye yerine Yargıtay ve Danıştay hakimleri arasından yeni üye seçimleri tamamlandı. Daha erken bir tarihe alınmazsa 2023 yılındaki Cumhurbaşkanlığı ve genel seçim sürecini yürütecek olan Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Cuma günü yeni üyeleriyle toplanacak ve yeni başkan için seçim yapacak.
YSK, Türkiye gündeminde son yıllarda seçim süreçlerinde “teamüllere aykırı kararlar” aldığı iddiasıyla tartışma yaratmış anayasal bir kurum. Seçimleri denetlemekle görevli YSK, 18 yıllık AKP iktidarı döneminde muhalefet cephesi tarafından “anayasal denetim görevini yapmamakla” eleştiriliyor.
YSK’nın olağanüstü hal (OHAL) koşullarında yapılan 16 Nisan 2017 Anayasa Referandumu sürecinde oylamanın yapıldığı gün AKP’nin talebi üzerine “mühürsüz oy pusulası geçerlidir” kararı alması özellilkle tartışma yaratmıştı. 24 Haziran 2018’de Cumhurbaşkanlığı ve genel seçim sürecinde de tartışmalar sürdü.
31 Mart 2019 tarihindeki yerel seçimler öncesinde; 2019 yılı Ocak ayında YSK Başkanı Sadi Güven’le beş üyenin görev süresi doluyordu. Güven ve beş üyenin emekliye ayrılmasıyla Türkiye yerel seçimler sürecine yenilenmiş YSK’nın denetiminde gidecekti. Ancak AKP’nin 2018 yılının son haftası TBMM’ye sunduğu torba teklifle YSK’nın mevcut üye yapısının değiştirilmesini engellemesi dikkat çekti. Karayolları trafiğiyle ilgili düzenlemelerle birlikte Resmi Gazete’de 28 Aralık 2018’de yayımlanan 7159 sayılı yasanın 10’ncu maddesiyle yapılan değişiklik sayesinde YSK’daki yasal emeklilik süreci ertelendi. Böylece AKP ve MHP’nin oylarıyla iktidar cephesi, YSK Başkanı Sadi Güven’le üyeler Nakiddin Buğday, Refik Eğri, İlhan Hanağası, Faruk Kaymak ve Zeki Yiğit’in 2020 yılı Ocak ayına kadar görevde kalmasını sağladı. Bu şekilde emeklilikleri bir yıl ertelenmiş üyeleriyle YSK, 31 Mart 2019 Yerel Seçim sürecini yönetti ve aday olmalarında sakınca görmediği KHK’lılara seçim sonrasında sakıncalı oldukları gerekçesiyle mazbata verilmemesi, HDP’nin birinci çıktığı yerlerde ikinci olmuş AKP’li adaylara belediye başkanlıkları verilmesi, İstanbul’da sadece büyükşehir belediye başkanlığı seçimini yenileme gibi kararlara imza attı.
YSK’ya altı üye veda etti yerlerine yenileri seçildi
Görev süreleri 2019 yılı Ocak ayında bir yıl uzatılmış olan üyelerin emeklilik dönemi ve yeni YSK üyeleri seçimi zamanı gelmiş oldu.
YSK’nın yedisi asil, dördü yedek olmak üzere 11 kişilik üyesi Yargıtay ve Danıştay üyeleri arasından seçiliyor. YSK’nın 6 üyesi Yargıtay Genel Kurulu’nda ve 5 üyesi ise Danıştay Genel Kurulu’nda yapılan oylamalarla seçiliyor. Bu nedenle YSK’dan artık emekli olacak Başkan Sadi Güven ile ile üyeler Nakiddin Buğday, Refik Eğri, İlhan Hanağası, Faruk Kaymak ve Zeki Yiğit’in yerine üçer isim belirleyecek Yargıtay ve Danıştay’da son iki haftadır seçim atmosferi vardı.
Geçen hafta Yargıtay Genel Kurulu’nda yapılan oylamada, Yargıtay 21. Hukuk Dairesi Üyesi Ahmet Yener, YSK üyeliğine seçildi. Bu hafta başında Yargıtay 14. Hukuk Dairesi üyesi Mahmut Akgün YSK üyesi olarak belirlendi. Son olarak bugün ise Yargıtay 6. Ceza Dairesi üyesi Orhan Usta YSK üyesi seçildi.
Danıştay’daki seçim ise dün tamamlandı. Danıştay bünyesinden 9. Daire Üyesi Battal Öğüt, 10. Daire üyeleri Ali Ürker ile Ekrem Özübek, YSK’nın yeni üyeleri oldu.
Böylece YSK’da görev süresi sona ermiş üyelerin yerine yeni isimler belirlendi. Yeni YSK üyeleri, normal şartlarda altı yıl süreyle görev yapacak.
24 Ocak Cuma günü YSK, yeni üyeleriyle toplanacak ve kendi arasından gizli oylamayla salt çoğunluk şartıyla yeni başkanı seçecek. Yenilenmiş YSK, Türkiye’nin gelecek seçimlerinde yüksek yargı organı olarak nihai karar merci olmaya devam edecek.
Güven ayrılırken “seçim güvenliği” mesajı verdi
Bu arada YSK Başkanı olarak 2013’ten bu yana görev yapan Sadi Güven ise, ayrılığı öncesinde Anadolu Ajansı’na konuştu ve yaptığı açıklamalarıyla Türkiye’deki seçim süreçlerinde uzun süredir tartışma yaratmış güvenlik meselesine değindi. YSK'nın 15. Başkanı olduğunu anımsatan Güven, görevde bulunduğu sürede 2 Cumhurbaşkanlığı, 3 milletvekilliği, 2 mahalli idareler seçimi, bir de halk oylaması olmak üzere 8 seçim yapıldığını ifade etti. Güven, “Türkiye'de seçim ne kadar tartışılırsa tartışılsın seçim güvenliği açısından dünyanın en iyilerinden birisiyiz. Bizim gibi siyasi partiler eliyle seçim yapıp da bunu tarayarak birleştiren, itirazları siyasi partilerin üyelerinin olduğu yerlerde değerlendiren başka bir ülke yok. Biyometrik kimlik uygulamasına bizim de geçmemiz gerekir. YSK buna hazır. Oy kullanmaya gelen kişinin biyometrik kimliğini gösterdiğinde, bilgisayarla kimin oy kullanmaya geldiğini müşahitlerin, sandık kurulu üyelerinin, vatandaşların kontrol imkanı olacaktır. Biyometrik kimlik uygulamasının bir an önce tamamlanması gerekir. Yurt dışında bu rahat bir şekilde kullanılıyor” dedi.