Dünya Sağlık Örgütü (WHO), 200’den fazla bilim adamının Corona virüsünün hava yoluyla bulaşabildiğine dair delilleri ortaya koyduğu mektubunun ardından konuyla ilgili raporu incelemeye başladığını bildirdi. Mektubu kaleme alan bilim adamları WHO’dan Corona virüsü kılavuzunu bu bilimsel veriler ışığında güncellemesini istemişti.
WHO, Corona virüsünün enfekte kişinin burun ve ağızdan çıkan küçük damlacıklarla bulaşabildiği, ancak bu damlacıkların hızla yere indiği görüşünde.
Ancak WHO’ya gönderilen ve Pazartesi günü Klinik Bulaşıcı Hastalıklar Dergisi’nde yayınlanan mektuba göre 32 ülkeden 239 bilimadamı havada uçan parçacıkların soluma yoluyla bulaşabildiğini gösteren deliller ortaya koymuştu.
WHO sözcüsü Tarık Jasarevic, ‘‘Makaleden haberdarız ve içeriğini teknik uzmanlarımızla inceliyoruz’’ dedi.
Corona virüsünün öksürük ve hapşırıkla bulaşan büyük damlacıkların dışında hava yoluyla seyahat eden küçük damlacıklar aracılığıyla ne derece bulaşıcı olabileceği belli değil.
1 metre fiziksel mesafe tavsiyesi değişebilir
WHO’nun risk değerlendirmesinde yapılacak olası bir değişiklik 1 metre fiziksel mesafe bırakılması tavsiyesini değiştirmesine neden olabilir. Bu durumda WHO’yu kılavuz alan ülkelerin de Corona virüsü salgınını önleme konusunda aldıkları sağlık önlemlerinde değişiklikler yapması gerekebilir.
Minnesota Üniversitesi’nden Michael Osterholm’a göre WHO gribin de hava yoluyla bulaştığı hipotezini inandırıcı verilerin varlığına rağmen kabul etmek istemiyor ve Corona virüsüyle ilgili ortaya konulan bu yöndeki delilleri de bu tartışma kapsamında değerlendiriyor.
Cambridge Üniversitesi Hastaneleri’nden salgın hastalık danışmanı Profesör Babak Cavid ise virüsün hava yoluyla bulaşmasının olası olduğunu söylüyor, ancak virüsün havadaki bulaşıcılığının ne süreyle devam ettiği konusunda delillerin yetersiz olduğunu belirtiyor.
Cavid’e göre virüs, taşıyıcı kişinin ortamdan ayrılmasından sonra bile havada asılı kalıyorsa, bu sağlık çalışanlarının ve diğer kişilerin kendilerini korumaları için gerekli önlemleri değiştirmeleri için yeterli bir sebep.
WHO’nun sağlık çalışanları için 29 Haziran’da çıkardığı Corona virüsü kılavuzunda virüsün solunan damlacıklar yoluyla ve yüzeylerden geçtiği belirtiliyor.
WHO’ya göre hava yoluyla bulaşma, entübasyon işlemi gibi özel bazı durumlar esnasında mümkün hale gelebiliyor. WHO bu işlemlerin uygun şekilde havalandırılan ortamlarda uygulanmasını ve doktorların N95 tipi maske ve diğer koruyucu malzemeleri kullanmalarını öneriyor.
Harvard Üniversitesi Kamu Sağlığı Enstitüsü doktorlarından epidemi uzmanı William Hanage’e göre WHO’nun incelemekte olduğu rapor bu bulaşma biçiminin mümkün olabileceğini gösteren birçok mantıklı noktaya değiniyor ve bunlar ciddiye alınmalı. Ancak hava yoluyla bulaşmanın ne sıklıkla yaşandığı da önemli bir faktör ve bunun sıklık derecesi bilinmiyor.
Hanage’ye göre virüs hava yoluyla bulaşıyorsa, ancak bu nadiren oluyorsa, bu seçeneği elemenin alınan önlemler ve uygulanan prosedürler üzerinde çok da fazla etkisi olmayabilir.
