ABD Gıda ve İlaç Dairesi'nden sonra (FDA) ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) de Cuma günü Covid-19 aşılarının takviye dozlarının tüm yetişkinlere yapılmasına onay vererek Biden yönetiminin yaklaşan Şükran Günü ve Noel tatilleri öncesinde artan vaka sayılarını kontrol altına alma çabalarının kapsamını genişletti.
En az 10 eyalet Amerikan denetleyici kurumlarının kararını beklemeden öncelikli gruplar gözetilmeden tüm yetişkinlere takviye aşı uygulamasını başlatmıştı. FDA ve CDC'nin, ikinci doz aşılarının üzerinden en az 6 ay geçen 18 yaş üzerindeki tüm yetişkinlere Pfizer ya da Moderna aşılarından birinin üçüncü dozunu olmalarına izin vermesiyle birlikte kimlerin takviye aşı yaptırma hakkı olduğuna ilişkin kafa karışıklığı ortadan kalkmış olacak.
FDA'in onayı Cuma sabah gelmişti ancak uygulamanın ülke genelinde başlaması için CDC'nin de sağlıklı genç yetişkinlerin de Pfizer ya da Moderna aşılarının takviye dozlarını yaptırabileceğini onaylaması gerekiyordu. Gün içinde önce CDC bilim danışmanlarının tavsiyesinin ardından CDC Direktörü Rochelle Walensky uygulamaya nihai onayı verdi.
Böylece milyonlarca Amerikalı, yeni yılda önce üçüncü doz Covid-19 aşılarını yaptırabilecek. Tek doz olarak yapılan Johnson & Johnson aşısını olanların takviye doz aşı olması, daha önce onaylanmıştı.
ABD'de kullanılan mRNA aşıları Pfizer ve Moderna ile viral vektör aşısı Johnson & Johnson, hastaneye yatış ve ölüm riski oranlarını düşürmede hala etkili olsa da enfeksiyona karşı koruma, zaman içinde azalabiliyor. ABD hükümeti daha önce Pfizer-BioNTech ve Moderna aşılarının üçüncü doz takviyesinin sadece yaşlılar ve kronik sağlık sorunları olanlara yapılmasına onay vermişti.
Takviye aşıların 18 yaş üzerindeki tüm yetişkinleri kapsayacak şekilde onaylanması adımı, son iki haftadır özellikle soğuk hava şartlarının insanları iç mekanlarda zaman geçirmeye zorladığı eyaletlerde yeni Covid-19 vakalarının artmaya devam etmesini izliyor.
Kaygı uyandırıcı vaka artışları karşısında bazı eyaletler, federal yetkililerin kararını beklemeden takviye aşı uygulamasının kapsamını genişletti. Utah ve Massachusetts eyaletleri, takviye aşıların tüm yetişkinlere yapılabileceğini açıklayan son iki eyalet oldu.
Biden yönetimi, başından bu yana takviye dozların herkese yapılmasını amaçlıyordu. Ancak Eylül ayında FDA danışmanlarından oluşan kurul, bu fikre karşı yönde oy kullanarak aşıların yaş gruplarının çoğunda etkili olmaya devam ettiğini kaydetti ve sadece tek doz Pfizer aşısının en savunmasız kişilere takviye olarak yapılması yönünde tavsiyede bulundu.
O zamandan bu yana bulaşıcı hastalıklar uzmanı ve Başkan Biden'ın sağlık danışmanı Dr. Anthony Fauci'nin de aralarında bulunduğu bir grup yetkili, gençlerin hafif geçirdiği enfeksiyonların "uzun Covid" ya da diğer komplikasyonlara neden olabileceğinden yola çıkarak takviye dozların daha yaygın kullanılması gerektiğini savunuyor.
Pfizer ve Alman ortağı BioNTech, geçtiğimiz hafta, takviye aşı uygulamasının yaygınlaştırılmasının bu kritik dönemde enfeksiyon vakalarını azaltabileceğine ilişkin yeni veriler sundu.
Pfizer ve BioNTech'in tüm yaş gruplarından 10 bin yetişkinin katılımıyla yürüttüğü çalışma, takviye dozların, aşırı bulaşıcı Delta varyantına bağlı vaka artışlarına rağmen hastalık belirtisi gösteren enfeksiyon vakalarına karşı yüzde 95 oranında koruma sağladığını ortaya koydu.
Pfizer ve BioNTech verilerini doğrular nitelikte bir çalışma, bu hafta İngiltere'den geldi. Buna göre İngiltere'de orta yaşlı ve yaşlı yetişkinlere takviye doz aşılar yapılmasından bu yana enfeksiyona karşı koruma oranında sıçrama görüldü. İsrail de virüsün yeni enfeksiyon dalgasına yol açmasının takviye aşılarla önlendiğini kaydediyor.
ABD'de şu anda 195 milyondan fazla Amerikalı tam olarak aşılanmış durumda. 30 milyondan fazla Amerikalı ise takviye doz aşılarını da yaptırdı.
Tek doz olarak yapılan Johnson & Johnson aşısı, iki dozluk Pfizer ve Moderna aşıları kadar etkili olmadığı için ABD'de Johnson & Johnson aşısını olanlar, en az iki ay sonra takviye aşı yaptırabiliyor.
Ancak ABD'de takviye doz olmak için gereken kriterleri karşılamayanlar da çok sayıda eczane ya da sağlık kuruluşunda, herhangi bir yeterlilik kontrolu yapılmadığı için takviye doz aşı oluyor.
FDA, daha önce, kişilerin ilk oldukları aşılar yerine farklı marka aşılarla takviye doz yaptırmasına onay vermişti.
Öte yandan bazı uzmanlar, dikkatlerin takviye dozlara çevrilmesinin, aşı yaptırabilecek olan ancak henüz yaptırmayan 60 milyon Amerikalı'ya erişmeyi zorlaştıracağından kaygılanıyor. Zengin ülkelerin takviye dozlara onay verirken yoksul ülkelerin nüfuslarının çok küçük bir kısmını henüz aşılayabilmiş olmasına ilişkin kaygılar da artıyor.
