ABD, Rusya’ya Ukrayna sınırından askerlerini çekmesi çağrısında bulundu ve Moskova’ya Ukrayna’yı olası işgalinin daha önceki yaptırımların hepsinden daha sert yaptırımlarla sonuçlanabileceği uyarısını yaptı.
Dışişleri Bakanı Antony Blinken, ‘‘Cumhurbaşkanı (Vladimir) Putin işgal kararı aldı mı bilmiyoruz. Ancak bunu hızla yapmasını sağlayacak sayıda asker konuşlandırdığını biliyoruz’’ dedi.
Blinken, ‘‘Ukrayna konusunda Rusya çatışma yolunu seçerse, geçmişte uygulamaya koymaya kaçındığımız bir dizi önemli ekonomik önlem dahil kararlı bir şekilde yanıt vereceğimizi açıkça belirttik" diye konuştu.
Kiev, Rusya’nın sınırında 90 binden fazla asker konuşlandırdığını söylüyor.
Riga’da NATO Dışişleri Bakanları toplantısının ardından yaptığı açıklamada Blinken, Rusya’nın Ukrayna’yı hem içerden hem de geniş kapsamlı askeri operasyonlarla istikrarsızlaştırma planları yaptığını söyledi.
NATO: ‘‘Bir dizi seçenek mevcut’’
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de NATO Dışişleri Bakanları toplantısının ardından Rusya’nın Ukrayna’ya karşı güç kullanması durumunda aralarında ekonomik, finansal ve siyasi önlemlerin de olduğu bir dizi seçeneklerinin mevcut olduğunu söyledi.
Stoltenberg, düzenlediği basın toplantısında ‘‘Rusya'nın bağımsız, egemen bir ülke olan Ukrayna'ya karşı bir kez daha güç kullanması durumunda ciddi sonuçlarla karşı karşıya kalacağı çok çeşitli seçeneklere sahibiz’’ diye konuştu.
Stoltenberg, Rusya’nın 2014 yılında uluslararası hukuka aykırı şekilde Kırım’ı ilhak etmesinin NATO’nun Soğuk Savaş’tan sonraki en büyük ortak savunma gücünü oluşturmasını tetiklediğini hatırlattı.
Ukrayna da toplantıda NATO’dan işgal durumunda Rusya’ya ekonomik yaptırım uygulamaya hazırlanmasını istedi.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba, ‘‘Müttefiklerimize bir caydırma paketini yürürlüğe koyma konusunda Ukrayna’ya katılmaları çağrısı yapacağız’’ dedi.
‘‘NATO Ukrayna’yla işbirliğini arttırmalı’’
Bunun, en kötü senaryoyu seçmeye karar vermesi durumunda Rusya'ya karşı ekonomik yaptırımlar hazırlamayı da içermesi gerektiğini söyleyen Kuleba, NATO'nun Ukrayna ile askeri ve savunma işbirliğini de güçlendirmesi gerektiğini ekledi.
Ukrayna NATO üyesi değil, ancak NATO, 2014 yılından itibaren yüzünü Batı’ya dönen ve hem NATO hem de AB üyesi olmak isteyen eski Sovyet ülkesinin egemenliğini ve toprak bütünlüğünü korumaya kararlı olduğunu söylüyor.
Putin’den NATO’ya gözdağı
Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin ise Salı günü yaptığı açıklamada NATO’nun Moskova’nın kırmızı çizgilerini aşması ve Ukrayna’ya füze yerleştirmesi durumunda yeni test ettiği hipersonik silahıyla hazır olacağını kaydetti.
Putin Çarşamba günü ise Moskova'nın ABD ve müttefikleriyle NATO'nun doğuya daha fazla hareket etmesini ve Rus topraklarının yakınında kendisini tehdit eden silah sistemlerini konuşlandırmasını önleyecek yasal garantiler için ciddi müzakereler yürütmeyi umduğunu söyledi.
Ancak Ukrayna’nın NATO hevesini veto etmenin hiçbir ülkenin hakkı olmadığını belirten ABD’nin bunu kabul etmesi olası görünmüyor. ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken’in Perşembe günü Stockholm’de Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’la biraraya gelmesi bekleniyor.
Rusya ayrıca Ukrayna’nın doğusundaki Donbass bölgesinde uzun süredir savaşan ayrılıkçıları da destekliyor.Rusya son olarak Ukrayna’y 125 bin askeri çatışma bölgesine göndermekle suçladı. Ukrayna ise yorum yapmayı reddetti. Kremlin, Ukrayna’nın isyancıların elindeki bölgeleri geri almaya hazırlanıyor olmasından endişe ettiğini söyledi. Ukrayna ise iddiaları reddediyor.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelensky, doğudaki savaşı sona erdirmek için Moskova ile doğrudan görüşmenin kaçınılmaz olduğunu söyledi. Kiev’e göre Donbass bölgesindeki savaşta 14 bin kişi hayatını kaybetti.
Batı ülkeleri Rusya’nın Kırım'ı ele geçirmesinin ardından 2014'ten bu yana Rusya'nın enerji, bankacılık ve savunma sektörlerine ekonomik yaptırımları sürdürüyor. Ayrıca, mal varlıklarının dondurulan ve seyahat yasağı getirilen Rus yetkililerin sayısını da arttırıyor.
Rusya ise dış finans piyasalarındaki borçlarını azaltarak, nakit ve altın rezervlerini koruyarak yaptırımların etkisini azalttı.