Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), eylül ayı enflasyonunu Pazartesi günü açıklayacak. TÜİK’in ağustos ayı için açıkladığı Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) yüzde 81,24 son 24 yılın en yüksek enflasyonu oranı oldu. Bu oran yüzde 76,6 olarak ölçülen 1998 Ekim’inden sonraki en yüksek seviye olarak tarihe geçti.
Piyasa aktörleri eylül ayı enflasyonunda artış eğiliminin sürmesini 12 aylık TÜFE’nin yüzde 83-85 aralığında açıklanmasını bekliyor.
Cumartesi günü açıklanan İstanbul Ticaret Odası (İTO) eylül ayı perakende ve toptan fiyat endeksleri verileri de bu beklentiyi doğruluyor.
İstanbul enflasyonundaki aylık artış yüzde 6,6
TÜİK’in açıklayacağı enflasyon verisinin öncü göstergesi olarak kabul edilen İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi, bir önceki aya göre 6,6 puan artış göstererek yüzde 107,42 olarak ölçüldü. “İstanbul Enflasyonu” olarak tanımlanan indeks ağustos ayında yüzde 99,91 seviyesindeydi.
İndekste kültür eğitim ve eğlence harcamaları yüzde 9,66, ev eşyası harcamaları yüzde 9,54, giyim harcamaları yüzde 8,63, sağlık ve kişisel bakım harcamaları yüzde 8,37, konut harcamaları yüzde 6,43, gıda harcamaları yüzde 3,64 artarken diğer kategorisinde artış yüzde 53,23 oldu.
1997 yılının aralık ayında yüzde 102,83 olarak ölçülen İstanbul Enflasyonu sonraki 25 yılda bir daha yüzde 100 sınırını hiç aşmamıştı.
Öztrak: “İTO'nun ücretliler enflasyonu Eylül'de yüzde 107,4 ile rekor kırdı
Eski Hazine Müsteşarı da olan Cumhuriyet Halk Partisi sözcüsü Faik Öztrak, İTO’nun açıkladığı veriler üzerinden Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı eleştirdi.
Öztrak, “İTO'nun ücretliler enflasyonu Eylül'de yüzde 107,4 ile rekor kırdı. Yarın TÜİK makyajlı rakamlarını açıklayacak. Aradaki makas daha da açılacak. Erdoğan millete şunun cevabını vermeli: Madem ‘düşürme’ kabiliyetin vardı, Enflasyonu yüzde 19'lardan yüzde 107'ye neden çıkardın? Bunu niye istedin?” dedi.
https://twitter.com/faikoztrak/status/1576465735177469953
Toptan eşya fiyatları da yüzde 100’e yaklaştı
İstanbul Ticaret Odası’nın 60 yıldır ölçtüğü Toptan Eşya Fiyatları Endeksi’ndeki yıllık artış ise eylül ayında yüzde 98,17’ye ulaştı. Aylık artış ise yüzde 2,94 oldu.
Toptan eşya fiyatlarında aylık bazda en yüksek artış yüzde 8,42 ile yakacak ve enerji maddeleri grubunda gerçekleşirken onu yüzde 5,39 ile inşaat malzemeleri grubu, yüzde 3,58 ile kimyevi maddeler grubu, yüzde 3,22 ile mensucat grubu ve yüzde 2,32 ile gıda maddeleri izledi.
Bayraktar: Üretici ve market farkında lider yüzde 252 ile maydanoz”
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar da Cumartesi günü eylül ayı üretici ve market girdi fiyatlarını açıkladı.
Üretici ile market arasındaki fiyat makasın her ay daha fazla açıldığını söyleyen TZOB Başkanı, “En büyük fiyat farklı yüzde 252,9 ile maydanozda. Maydanozdaki fiyat farkını yüzde 231,1 ile marul, yüzde 219,4 ile domates, yüzde 218,3 ile limon, yüzde 205 ile elma takip etti. Üreticide 1 lira 36 kuruş olan maydanoz 4 lira 80 kuruşa, 3 lira 79 kuruş olan marul 12 lira 55 kuruşa, 5 lira 30 kuruş olan domates 16 lira 93 kuruşa markette satıldı” dedi.
“Enflasyonu azaltmanın yolu üreticilerimizin desteklenmesinden geçiyor”
Geçen yılın eylül ayına göre üre gübresinin yüzde 208, amonyum nitrat gübresinin yüzde 207, mazotun yüzde 216, elektriğin yüzde 140, süt yeminin 116 arttığının altını çizen TZOB Başkanı, çiftçiye ve üreticiye daha güçlü destek verilmesini istedi.
Şemsi Bayraktar, “Girdi fiyatlarının yüksekliği tüketicilere de yansıyor. Artan üretim maliyetleri fiyatları şişiriyor, bu da enflasyon olarak geri dönüyor. Üreticilerimizin maliyetlerini düşürmeden tüketicilerin de ucuz gıdaya ulaşması mümkün değildir. Avrupa’da ciddi bir gıda krizi baş gösteriyor. Onlar da bizim kapımızı çalmaya başladı. Gıda ürünlerinin ihracatını yasaklayarak sorunu çözemeyiz. Maliye, tarım sektöründe üretimin sürdürülebilirliği için elini daha fazla cebine atmalı, sektörü daha fazla desteklemelidir. Tarımsal üretici fiyatlarındaki artışların çok üzerinde seyretmeye devam eden tarımsal maliyetlerdeki artışlar, çiftçilerimizin gelirlerinin düşmesine sebep oluyor ve sürdürülebilir değildir. Bunu tersine çevirmek zorundayız. Kaldı ki, üreticilerimiz de maliyet artışlarını fiyatlara yeterince yansıtamıyor. Tüketiciye ucuz gıda ulaştırmanın, enflasyonu azaltmanın yolu üreticilerimizin desteklenmesinden geçiyor. Üreticilerimizi destekleyerek, morallerini yüksek tutalım. Üretimden kopmalarına izin vermeyelim” ifadelerini kullandı.
Erdoğan: “Hiçbir vatandaşımızın enflasyon altında ezilmesine izin vermeyeceğiz”
Uzun süredir enflasyonun düşürülmesiyle ilgili mesajlar veren Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçtiğimiz hafta şubat ayından itibaren enflasyonun düşeceğini söylemişti.
Erdoğan, Cumartesi günü yasama yılının açılışı nedeniyle TBMM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada ise “İnşallah önümüzdeki yılbaşında, tüm ücretlilerin durumlarını, kayıplarını telafi edecek şekilde tekrar gözden geçireceğiz. Hep söylediğimiz gibi, hiçbir vatandaşımızın enflasyonun altında ezilmesine izin vermeyeceğiz. Gelişmiş ülkeler başta olmak üzere tüm devletlerin en büyük sorunu olan enflasyonun yol açtığı kayıpları telafi konusunda da inşallah dünyaya örnek olacağız” dedi.
4 Eylül’de yayınlanan Orta Vadeli Program’da 2022 yıl sonu enflasyon hedefi yüzde 65 olarak belirlenirken 22 Eylül’de açıklanan Merkez Bankası Beklenti Anketi’ne göre ise Aralık sonu itibariyle enflasyonun yüzde 67,73 olacak.
