İsveç Ankara'ya gönderdiği 6 Ekim tarihli mektubunda, NATO üyeliği adaylığına ilişkin Türkiye'nin kaygılarını gidermek için "somut adımlar" attığını kaydetti. Reuters haber ajansının haberleştirdiği mektuba göre bu adımlar arasında “Kürt militanlara karşı terörle mücadele çabalarının arttırılması” da yer alıyor.
İki sayfalık mektupta, İsveç'in Türkiye ve Finlandiya'yla Haziran ayında imzaladığı bildirinin "uygulanmasını tam olarak taahhüt ettiğini" göstermek için attığı 14 adım sıralanıyor. Bildirinin imzalanması üzerine Türkiye, İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliğine başvurusuna yönelik vetosunu kaldırmıştı.
İsveç ve Finlandiya, Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline yanıt olarak Mayıs ayında NATO'ya katılma başvurusu yapma girişiminde bulunmuş, ancak Türkiye'nin itirazıyla karşılaşmıştı. Türkiye iki Kuzey Avrupa ülkesini, PKK ve diğer yasaklı terör örgütlerinin militanlarına sığınma imkanı vermekle suçlamıştı.
Teröristleri korudukları iddialarını reddeden Stockholm ve Helsinki, yine de güvenlik kaygılarını gidermek amacıyla Ankara ile işbirliği yapacakları ve silah ambargosunu kaldıracakları sözü vermişti. Ancak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 6 Ekim'de, Türkiye'nin taleplerinin karşılanmadığını söylemişti.
“MİT’le görüşmek için Türkiye’ye üst düzey ziyaret”
İsveç, Türkiye'ye gönderdiği mektupta, "üçlü anlaşmanın tüm ana unsurları üzerinde somut adımlar atıldığını" kaydetti.
Mektupta, İsveç'in güvenlik ve terörle mücadeleden sorumlu polis birimi Sapo'nun "PKK'ya karşı çalışmalarını yoğunlaştırdığı" ve Eylül ayında Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) ile görüşmelerde bulunmak için Türkiye'ye "üst düzey bir ziyaret" yapıldığı bildirildi.
Türkiye ve İsveç Dışişleri Bakanlıkları'ndan ve Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı'ndan mektuba ilişkin görüş bildirmeleri talebine henüz yanıt alınmadı.
Adının açıklanmasını istemeyen bir kaynak, İsveçli yetkililerin basında daha önce haberi yer almayan mektubu Cumhurbaşkanlığı ve Dışişleri Bakanlığı'na ilettiğini söyledi.
Kaynak mektubun amacının, ikili görüşmelerin devam ettiği esnada Türkiye'ye İsveç'in gösterdiği çabalarla güvence vermek ve NATO üyeliği başvurusunun onaylanması için Türkiye'yi teşvik etmek olduğunu bildirdi.
Mektuba göre İsveçli yetkililer, "PKK'nın İsveç'in ulusal güvenliğine yönelik tehditler ve organize suçlarda PKK'nın oynadığı role ilişkin yeni analizler yaptı." Bu analizlerin somut sonuçlar verme olasılığının yüksek olduğu bildirildi.
1984 yılında Türk devletine karşı silahlı terör eylemlerine girişen PKK, Türkiye, Avrupa Birliği ve Amerika tarafından terör örgütü olarak kabul ediliyor. Türkiye, Haziran ayındaki bildiriye ilişkin görüşmeler kapsamında İsveç'ten 73 kişinin, Finlandiya'dan da 10 kişinin Türkiye'ye iadesini talep etti.
Mektup, Stockholm'un Ankara'nın talebi üzerine 31 Ağustos'ta bir Türk vatandaşını Türkiye'ye iade ettiği, 2019 yılından bu yaba Türkiye'ye iade edilenlerin sayısının dört olduğu bilgisini içeriyor.
Mektuba göre ayrıca iadelerin Ekim ayı başında Ankara'yı ziyaret eden İsveç heyeti tarafından ele alındığı kaydediliyor.
"İsveç, terör zanlılarının askıda olan iade edilmeleri talebinin hızlı ve kapsamlı şekilde ele alınmasını taahhüt ediyor" denilen mektup, bunun Türk istihbaratı çerçevesinde, İsveç yasalarına ve Suçluların İadesine Dair Avrupa Sözleşmesi'ne uygun şekilde ele alınacağını kaydediyor.
“Türkiye ve Macaristan’ın yakında oylama yapması bekleniyor”
NATO'nun 30 üyesinin parlamentolarının İsveç ve Finlandiya'nın adaylık başvurularını onaylaması gerekiyor. Bu iki ülkenin ittifaka katılması, Ukrayna'daki savaşın devam ettiği sırada NATO'nun tarihi olarak genişlemesi anlamına geliyor.
İsveç Dışişleri Bakanı bugünkü açıklamasında görüşmelerde ilerleme kaydedildiğinin işareti olarak, Türkiye ve Macaristan'ın NATO başvuruları üzerinde yakında oylama yapmasını beklediğini söyledi.
Türk medyasına göre Cumhurbaşkanı Erdoğan ise bugün, İsveç'in yeni Başbakanı Ulf Kristersson'un terörle mücadeleye destek verdiğini söyledi, NATO adaylığı ve iadeler konusunu ele almak için görüşeceklerini belirtti.
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ise bir gün önce, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'le görüştükten sonra, hükümetinin "Finlandiya ve Türkiye'yle imzalanan üçlü bildirinin uygulanması çabalarını yoğunlaştıracağını" kaydetmişti.
