Rusya-Ukrayna savaşının üçüncü yıldönümünde Avrupalı ve Kanadalı liderler destek için Kiev’e giderken, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron bugün Washington’da Başkan Donald Trump ile biraraya geliyor.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ise Salı günü Washington’a giderek Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile görüşecek. Bu hafta yürütülecek yoğun diplomasi trafiği çerçevesinde Perşembe günü ise İngiltere Başbakanı Keir Starmer Washington’da olacak.
Avrupalılar, kendilerinin bugüne kadar dahil edilmediği ABD ile Rusya arasındaki Ukrayna konulu görüşmelere bir yanıt geliştirmeye çalışıyor. Dışişleri Bakanı Rubio ile görüşmek üzere Salı günü ABD'ye gideceğini duyuran AB diplomasinin şefi Kaja Kallas, Macron'un Washington ziyaretine atıfta bulunarak, “Yeni Amerikan yönetimiyle mümkün olduğunca fazla etkileşim kurmamızın önemli olduğunu düşünüyorum” dedi.
AB liderleri yeniden acil zirvede toplanıyor
Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Antonio Costa da 6 Mart'ta “Ukrayna'ya özel” bir AB zirvesi toplayacağını duyurdu.
Costa, sosyal paylaşım sitesi X'teki mesajında, zirvenin gerekçesini “Ukrayna ve Avrupa güvenliği açısından belirleyici bir anda yaşıyoruz. Avrupa liderleriyle yaptığım istişarelerde, bu zorlukların AB düzeyinde ele alınması yönünde ortak bir istek duydum” sözleriyle açıkladı.
Macron, geçen hafta konuyu görüşmek üzere yedi AB ülkesi liderini Paris'te biraraya getirmiş, ardından geri kalan AB liderlerini video konferans yöntemiyle toplayarak bilgi vermişti.
Washington’a gitmeden Erdoğan ile görüştü
Macron, Batılı liderlerin yanısıra Pazar günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile telefonda görüştü.
Erdoğan, görüşmesinin ardından “Fransa Cumhurbaşkanı Macron ile daha koordineli bir şekilde çalışma konusunda mutabakata vardıklarını” açıkladı. Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Cumhurbaşkanımız Erdoğan ve Cumhurbaşkanı Macron, NATO müttefiklerinin liderleri olarak önümüzdeki dönemde daha koordineli bir şekilde çalışma konusunda mutabakata vardılar” denildi.
Doğu Akdeniz krizinden sonra iki lider arasındaki ilişki gergin seyretmişti. Erdoğan ve Macron, 18 Aralık'tan bu yana ise üçüncü kez telefonda görüştü.
Türkiye, Mart 2022'de Moskova ve Kiev arasında iki kez doğrudan müzakerelere ev sahipliği yaptı ve şimdi de Ukrayna'daki düşmanlıkların sona erdirilmesinde öncü rol oynamak istiyor.
Askeri koalisyonu genişletme çabası
Bu sabah G7 liderleriyle video konferans yöntemiyle biraraya gelen Macron, Washington'a gitmeden önce Pazar günü İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile telefonda görüştü.
Paris ve Londra, birkaç haftadır “ateşkes halinde Ukrayna'ya verilecek güvenlik garantileri kapsamında cephe gerisine kara birliklerinin konuşlandırılmasına yönelik ortak teklif” üzerinde çalışıyor.
Fransa ve İngiltere, gönüllü ülkeler koalisyonunu da genişletmeye çalışıyor. İsveç, Hollanda ve Danimarka ile temaslar sürüyor. Litvanya, Finlandiya ve Estonya'nın da bu misyona katılması tartışılıyor.
Fransa ve İngiltere, güvenlik garantilerinin sağlanabilmesi için kendi çabalarına ek olarak özellikle “ulaştırma, istihbarat ve hava sahasında ABD'nin desteğine ihtiyaç duyduğunu” düşünüyor.
Fransız Dışişleri Bakanlığı’nda 20 Şubat Perşembe günü Amerikalı diplomatlardan oluşan bir heyet, Ruslarla yapılan görüşmelerin içeriği hakkında önde gelen Avrupa ülkelerindeki mevkidaşlarına bilgi vermek üzere Paris'e geldi.
Toplantı, 17 Şubat Pazartesi günü Macron’un çağrısıyla düzenlenen mini zirvede hazır bulunan ülkelerin siyasi direktörlerinin katılımıyla düzenlendi. Zirvede Almanya, İngiltere, İtalya'nın yanısıra Çek Cumhuriyeti, İsveç ve Finlandiya temsilcileri de yer aldı.
Toplantıda kendi pozisyonlarını ortaya koyan Avrupalılar, “Bu süreç kalıcı bir çözüme yol açmalı. Kiev teslim olmamalı, Rusya'ya yönelik yaptırımlar kaldırılmamalı, Ukrayna’nın silahlanmasına devam edilmeli” taleplerini dile getirdi. Ayrıca Avrupa Birliği ve NATO üyeliğine aday bir ülkenin tarafsız olmaması, hızlı seçimlerin düzenlenmesi için baskı yapılmaması gerektiği belirtildi.
Macron’un çantasında ne var?
Pazar akşamı Washington’a giden Macron’un, bugün yerel saatle 12.00'de Beyaz Saray'da Başkan Trump ile baş başa görüşmesi, ardından çalışma öğlen yemeğine katılması ve daha sonra ortak basın toplantısı düzenlenmesi bekleniyor.
Geçen hafta Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski de dahil olmak üzere Avrupa liderleriyle yaptığı kapsamlı istişarelerin ardından Macron, Ruslar ve Amerikalılar arasında başlatılan müzakerelerin gidişatını etkileyebilmeyi umuyor.
Macron, bu görüşmede Trump’a yakın isimlerden Macaristan Başbakanı Viktor Orban da dahil olmak üzere neredeyse tüm AB liderleriyle bir hafta boyunca görüştükten sonra “Avrupa Birliği ve NATO üyesi Avrupalıların sözcülüğünü” üstlenecek.
Emmanuel Macron, Donald Trump'ı barış sürecinde “Ukrayna ve Avrupa'yı göz ardı etmemeye” ikna etmeye çalışacak. Fransa Cumhurbaşkanı, Ukrayna'da ateşkesi garanti altına almak için asker konuşlandırılmasını amaçlayan Paris ve Londra'nın önerilerini ayrıntılı olarak Trump’a sunacak, Trump’tan bu plana destek vermesini isteyecek.
Fransız diplomatlar, “Macron, Avrupalı mevkidaşlarıyla yaptığı bu görüşmeler sırasında ortaya çıkan yakınlaşmaları yansıtan eylem önerileriyle Washington'a gidiyor. Bu eylem önerileri de ‘Ukrayna'ya destek olmaya devam etmek, ona gerekli askeri desteği sağlamak, egemenliğine saygı göstermek ve Avrupalıların çıkarlarının tam olarak dikkate alınmasını sağlamak’ anlamına geliyor” diyerek, Macron’un AB adına da konuşacağını vurguluyor.
Diplomatlar, Macron’un Donald Trump'ı “Rusya'nın varoluşsal bir tehdit oluşturduğuna, Putin'in ateşkese uymayacağına ve ateşkesin güvenlik garantileriyle sağlamlaştırılması gerektiğine” ikna etmeyi amaçladığını dile getiriyor.
Forum