ABD Merkezi Haberalma Teşkilatı (CIA) Başkanı William Burns’ün Rus Dış İstihbarat Servisi Başkanı ile Ankara’da görüştüğü belirtildi. Reuters’a konuşan Beyaz Saray yetkilisine göre görüşmenin amacı Rusya’nın nükleer silah kullanmasının sonuçlarına ilişkin bir mesaj iletmek. Kremlin de görüşmenin Ankara'da gerçekleştiğini doğruladı.
İsmini vermemek koşuluyla konuşan Beyaz Saray yetkilisi CIA Başkanı’nın temasları için, “Herhangi bir müzakere yürütmüyor. Ukrayna’daki savaşın çözümüne ilişkin görüşmeler yapmıyor” dedi.
VOA Türkçe'nin edindiği bilgiye göre de toplantı Ankara-Bağlıca'daki Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) yerleşkesi ev sahipliğinde gerçekleşti.
Toplantıya yarın devam edilmeyeceği aktarıldı, ilerleyen bir tarihte yeniden toplantı olup olmayacağı konusundaysa bir bilgi verilmedi.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun Amerikan haber ajansı AP'ye verdiği demeçte, toplantının "nükleer silahların kullanımından başlayarak, uluslararası güvenliğe karşı tehditlerle ilgili olduğunu" söyledi.
Altun, Türkiye'nin, "barış için tüm ilgili taraflarla görüşmeye devam edeceğini ve bu süreçte inisiyatif üstlenmekten kaçınmayacağını" vurguladı.
ABD Elçiliği'nden ise resmi bir açıklama gelmedi.
Mahkum takası
Beyaz Saray yetkilisi görüşmede Rusya’da tutuklu Amerikalılar’ın durumunun da gündemde olacağını belirtti.
ABD Başkanı Joe Biden bu ay içinde yaptığı bir açıklamada Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'in, Rusya'da uyuşturucu suçlamasıyla dokuz yıl hapis cezasına çarptırılan basketbol oyuncusu Brittney Griner'ın serbest kalmasının sağlanması amacıyla tutuklu değişimi konusunu ciddi olarak değerlendirmeye hazır olmasını umduğunu söylemişti.
Eski ABD askeri Paul Whelan da 2020 yılında casusuluk gerekçesiyle Rusya'da 16 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. Whelan hakkındaki suçlamaları reddettmişti.
Rusya ile olası bir mahkum takasında, ABD'de cezaevinde bulunan Rus silah tüccarı Victor Bout'un adı geçiyor.
Görüşmeyi ilk Kommsersant duyurmuştu
Türkiye’de ABD ve Rus yetkilileri arasındaki teması ilk olarak Rusya’nın Kommersant gazetesi aktarmıştı.
Haberde adı verilmeyen bir kaynağın Rusya’nın dış istihbarat servisi SVR’nin başında bulunan Sergey Narişkin’in görüşmelere katılacağı belirtilmişti.
Washington ve Moskova arasındaki ilişkiler Rusya’nın Şubat ayında Ukrayna’yı işgal etmesinden bu yana en kötü düzeyde. Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in Ukrayna’da nükleer silah kullanma tehdidi gerilimin tırmanmasına ilişkin endişeleri körüklemişti.
Beyaz Saray yetkilisi: “Ukrayna’ya bilgi verildi”
Ukrayna’ya CIA Başkanı Burns’ün ziyaretine ilişkin bilgi verildiğini söyleyen Beyaz Saray yetkilisi, “Rusya’yla özellikle nükleer risk ve stratejik istikrara yönelik risklerin yönetilmesine ilişkin iletişimi sağlamak üzere kanallarımızın olduğu konusunda çok açık olduk” diye konuştu.
Yetkili, "Temel ilkemize bağlı kalmaya devam ediyoruz. Ukrayna olmadan Ukrayna ile ilgili bir karar alınmayacak" dedi.
Kremlin doğruladı
Rus TASS haber ajansı da Kremlin sözcüsü Dimitri Peskov'a dayandırdığı haberinde görüşmenin Ankara'da gerçekleştiğini doğruladı.
Rusya Cumhurbaşkanı Putin, saldırıya uğraması halinde Rusya'nın topraklarını nükleer silahlar dahil elindeki tüm araçlarla savunacağını söylemişti.
ABD'nin eski Rusya Büyükelçisi olan William Burns, 2021 yılı sonlarında Moskova'ya giderek Ukrayna etrafında askeri varlığını artırması konusunda Biden yönetiminin uyarısını iletmişti.
Bu ay içinde ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan’ın Ukrayna konusunda daha geniş kapsamlı bir savaş riskini azaltmak amacıyla üst düzey Rus yetkililerle gizli görüşmelerde bulunduğuna ilişkin haberler basına yansımıştı.
ABD Dışişleri Bakanlığı, iki tarafın yakın zamanda bir araya gelerek Rusya’nın işgalinden bu yana askıya alınan nükleer silahların azaltılmasını amaçlayan Yeni START anlaşması uyarınca teftişlerin yeniden başlatılmasını görüşmelerinin beklendiğini kaydetti.
Rus ve Amerikalı yetkililerin Ankara'da görüşeceğine ilişkin haberler, Ukrayna'nın, güneydeki Herson kentini ele geçirmesini kutladığı sürece denk geldi.
Herson, Ukrayna kuvvetlerinin Rus askerlerinin bölgeden çekildikten sonra ele geçirdiği en büyük kent.
Türkiye, Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesi sonrasında Moskova ve Batılı ülkeler arasında bir arabulucu olarak rol oynama istekliliği sergiliyor.
Temmuz ayında Birleşmiş Milletler ve Türkiye himayesinde Ukrayna ve Rusya'yla varılan Karadeniz tahıl anlaşması bunun örneklerinden biriydi.
