Irak, onlarca yıl süren savaş ve krizin ardından ülke ekonomisini dönüştürecek 17 milyar dolarlık bir projeyi bugün başlattı. Proje, güney kıyısındaki önemli bir ticaret limanını demiryolu ve karayolu ile Türkiye sınırına bağlayacak.
Kalkınma Yolu projesi, Irak'ın petrol zengini güneyindeki Büyük Fav Limanı'nı Türkiye'ye bağlayacak. Asya ve Avrupa arasındaki seyahat süresini kısaltarak ülkeyi bir transit merkezi haline getirmeyi amaçlayan projenin hedefi, Süveyş Kanalı'na rakip olmak.
Reuters haber ajansına konuşan Irak Limanları Şirketi Genel Müdürü Ferhan El Fartusi, "Kalkınma Yolu sadece mal ya da yolcu taşımak için kullanılan bir rota değil. Bu yol Irak'ın geniş bölgelerinin kalkınmasına kapı açıyor" dedi.
Irak hükümeti saatte 300 kilometre hıza kadar yük ve yolcu taşıyan yüksek hızlı trenler, yerel sanayi merkezlerine bağlantılar ile petrol ve gaz boru hatlarını da içerebilecek bir enerji bağlantısı öngörüyor.
Bu, ülkenin mevcut eskimiş ulaşım ağından önemli bir sapma anlamına gelecek.
Irak'ta demiryolları şu anda, yavaş işleyen petrol taşımacılığı ve Bağdat'tan Basra'ya gece giden ve 500 kilometreyi 10 ila 12 saatte kat eden tek yolcu treni dahil, çok az sayıda hatta hizmet veriyor.
Fartusi, 10 yıldan uzun süre önce tasarlanan Basra Körfezi’ndeki Büyük Fav Limanı'nın tamamlanma sürecinde yarı yola gelindiğini söyledi.
Irak ve Avrupa arasındaki yolcu taşımacılığı, 20. yüzyılın başında Bağdat'tan Berlin'e bir ekspres hattı oluşturmak için yapılan büyük planları hatırlatıyor.
"Bu hattı tekrar aktif hale getireceğiz ve diğer ülkelere bağlayacağız" diyen Fartusi, turistleri ve hacıları Irak'taki Şii kutsal mekanlarına ve Hac ziyareti için Suudi Arabistan'da Mekke'ye götürmeyi planladıklarını belirtti.
Diğer Arap ülkelerinin de dikkatini çekmesi planlanan proje İran, Türkiye, Suudi Arabistan, Suriye, Ürdün, Kuveyt, Bahreyn, Katar, BAE ve Umman'dan gelen temsilcilerin katılımıyla bugün Bağdat’ta başlayan Kalkınma Yolu Konferansı’nda duyuruldu. Üst düzey bir hükümet yardımcısı bölgesel yatırımın masada olduğunu söyledi.
Irak'ta uzun süredir kalkınma vaatleri veriliyor. Ancak Başbakan Muhammed El Sudani hükümeti, yolları ve köprüleri yeniden inşa etmek için çaba sarf etse de altyapı hala bakımsız durumda.
Ancak yetkililer Kalkınma Yolu'nun yeni bir sürece dayandığını söylüyor. O da, geçen yılın sonlarından bu yana yaşanan ve sürdürülebileceğini umdukları göreceli istikrar dönemi.
Fartusi, çalışmaların önümüzdeki yılın başlarında başlaması halinde projenin 2029 yılında tamamlanacağını söyledi ve "Irak bir ya da iki yıl, 10 ya da 20 yıl ortadan kaybolsa bile bir gün mutlaka geri dönecektir. Umarım bu günler Irak'ın dönüşünün başlangıcı olur" dedi.
İki ay önce Irak Başbakanı’nı Ankara’da ağırlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, ortak basın toplantısında projeyi ‘yeni İpek Yolu’ olarak tanımlamış, “Basra’dan Türkiye sınırına uzanan kara ve demiryolu ulaştırma koridoru inşasına yönelik ‘Kalkınma Yolu’ projesinin hayata geçirilmesi için birlikte çalışma kararlılığımızı vurguladık. Kabul ettiğimiz ‘Ankara Bildirisi’ ile bu hedef doğrultusunda ortak çalışma irademizi gösteren kritik bir adım attık. Kalkınma Yolu, sadece Türkiye ile Irak için değil, tüm bölge için stratejik önemi yüksek bir projedir” demişti.
Bu yolun inşasıyla ortaya çıkacak katma değerden, Avrupa’dan Körfez’e kadar geniş bir coğrafyada milyonlarca insanın faydalanacağını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bölgesel işbirliğini güçlendirecek, ticaretimizi geliştirecek, beşeri münasebetlerimizi tahkim edecek bu projeyle, diğer kardeş ülkelerin de yakından ilgilendiğini biliyoruz. İnşallah onların da katımıyla ‘Kalkınma Yolu’ projesini, bölgemizin yeni ‘İpek Yolu’ haline dönüştüreceğimize inanıyorum” diye konuşmuştu.