Rusya'dan Ukrayna üzerinden amonyak taşımak için kullanılan ve Karadeniz tahıl anlaşmasının geleceği için hayati öneme bir boru hattı, hasar gördü. Bu gelişme, anlaşmayla ilgili görüşmeleri karmaşık hale getirme potansiyeline sahip.
Moskova dün yaptığı açıklamada amonyak taşıyan boru hattında Pazartesi günü patlama meydana geldiğini bildirmiş ve her iki taraf da patlamadan diğerini sorumlu tutmuştu.
Kremlin, hattın zarar görmesinin tahıl anlaşmasına etkisinin olumsuz olacağını söyledi. Rusya anlaşmanın süresinin uzatılması karşılığında gübre üretiminde kullanılan amonyağın taşındığı boru hattının yeniden işletime sokulmasını istiyordu.
Togliatti-Odesa boru hattı Rusya'nın batısındaki Togliatti'den Ukrayna'nın Pivdennyi limanına yılda 2,5 milyon ton amonyak taşıyordu. Boru hattı savaşın başlangıcından bu yana atıl durumdaydı.
Rusya, dünyanın amonyak taşıyan en uzun boru hattının kısmen patlatılmasından Ukrayna güçlerini sorumlu tutu. Ukrayna'nın Herson bölge valisi ise boru hattını Rusya'nın vurduğunu öne sürdü.
Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, boru hattının vurulmasının Karadeniz Tahıl Anlaşması'na olumsuz etkisi olacağını söyledi.
Peskov, "Ne tahribat olduğunu bilmiyoruz. Ukrayna'nın boru hattının bu tarafını bundan sonra ne yapacağını bilmiyoruz" dedi.
Peskov, "Bu konu biliyorsunuz anlaşmanın bizi ilgilendiren kısmının ayrılmaz bir parçasıydı, o nedenle anlaşmanın süresinin uzatılması daha da zorlaştı" sözlerini kullandı.
Rus Interfax haber ajansına göre Rus Endüstri ve Ticaret Bakanı Denis Manturov, Moskova'nın henüz boru hattının zarar gören kısmına erişimi olmadığını ve erişime izin verilmesini de beklemediğini söyledi.
BM ve Türkiye arabuluculuğunda Temmuz ayında imzalanan Ukrayna Karadeniz Tahıl Anlaşması, Rusya'nın Ukrayna işgalinin ardından dünyanın önde gelen iki tahıl ihracatçısı ülkenin ihracatta yaşadıkları aksaklıkları aşarak tüm dünyayı etkileyen bir gıda krizinin önüne geçilmesini hedefliyordu.
Anlaşma imzalandığı tarihten bu yana üç kez yenilendi. Anlaşmanın yürürlükte olduğu son dönem ise 17 Temmuz'da sona erecek.
Öte yandan Rusya'nın Ukrayna'nın Karadeniz'den tahıl ihracatına izin vermesi için geçen yıl Temmuz ayında bir diğer 3 yıllık anlaşma imzalanmış, bu anlaşmada BM Rusya'ya gıda ve gübre ihracatını sürdürme konusunda yardım etme taahhüdünde bulunmuştu.
Rusya bu iki anlaşmanın birbiriyle ilişkili büyük bir paketin parçaları olduğunu savunuyor ve gübre ihracatını başlatma konusunda başarısız olunması durumunda bunun anlaşmanın ihlali olacağını belirtiyor.
Rus Dışişleri Bakanı Maria Zaharova dün yaptığı açıklamada boru hattının zarar gören kısmının onarılmasının bir ile üç ay arasında süreceğini belirtmişti.
