WASHINGTON - Hindistan Başbakanı Narendra Modi ABD ziyaretinin son ayağında Amerikan ve Hint teknoloji şirketlerinin yöneticileriyle bir araya geldi. Apple, Google, Microsoft gibi devlerin genel müdürleriyle yapılan görüşmede gündem iki ülke arasında teknoloji alanında işbirliğiydi.
Washington ve Yeni Delhi arasında başta savunma olmak üzere çeşitli anlaşmaların imzalandığı ve Hint Pasifik bölgesinde Çin’in artan nüfuzundan kaynaklanan risklerin ele alındığı ziyaretin son günü ticaret ve teknoloji odaklıydı.
ABD Başkanı Biden ve Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile teknoloji şirketlerinin yöneticileri arasındaki görüşmeye son dönemde yapay zeka alanında çok tartışılan sohbet robotu ChatGPT’yi geliştiren OpenAI şirketinin CEO’su Sam Altman da katıldı.
Hindistan 2024’te Uluslararası Uzay İstasyonu’na gerçekleştirilecek ortak misyon kapsamında Artemis Anlaşmasını imzalayarak NASA ile çalışmaya yönelik adım atmıştı. Hindistan Başbakanı Modi ile bugün yapılan görüşmede NASA astronotu Sunita Williams da yer aldı.
ABD Başkanı Biden iki ülke arasındaki ortaklığın “21. Yüzyıl’ın nasıl olacağını belirleyeceğini” söyledi ve teknolojik işbirliğinin bu ortaklığın büyük bir parçası olacağını ifade etti.
Washington özellikle yarı-iletken yani çip üretiminde Hindistan’ın Çin’e bağımlılığı azaltabilecek bir alternatif olduğunu belirtiyor.
Dışişleri Bakanlığı'nda öğle yemeği
Hindistan Başbakanı Modi öğle saatlerinde ABD Dışişleri Bakanlığı’nda Antony Blinken ve Amerika’nın ilk Asya kökenli Başkan Yardımcısı Kamala Harris ile öğle yemeğine katıldı.
Beyaz Saray’da dün kırmızı halıyla karşılanan Narendra Modi, ABD’de yaşayan Hint diasporasına hitabından sonra dört gündür devam eden ABD ziyaretini noktalamış olacak.
Çin faktörü
Biden yönetimi 1,4 milyar nüfusu ile dünyanın en kalabalık ülkesi ve beşinci en büyük ekonomisi olan Hindistan’ı Pekin’le jeopolitik rekabette kendi tarafına doğru çekmeye çalışıyor.
Beyaz Saray ulusal güvenlik sözcüsü John Kirby, Hindistan Başbakanı’nın ziyaretinin Çin’e bir mesaj vermeyi amaçlamadığını söylese de, Rusya’nın Ukrayna işgalinin ardından yaşanan anlaşmazlıklardan sonra, iki ülkenin ortak çıkarlara odaklanmasında Çin faktörünün etkili olduğu yorumları yapılıyor.
“İnsan hakları konusunda kaygıları dile getirmekten çekinmeyiz”
Ülkesinde demokrasi ve insan hakları alanında gerileme olduğu gerekçesiyle ve başta Müslümanlar olmak üzere azınlıklara yönelik politikaları sebebiyle eleştirilen Hindistan Başbakanı’nın ABD ziyaretine insan hakları tartışması da damga vurmuştu.
Başkan Joe Biden Modi ile insan hakları dahil olmak üzere açık ve dürüst bir görüşme gerçekleştirdiğini söylemişti.
Dokuz yıldır iktidarda olan ve basın mensuplarından gelen soruları uzun zaman sonra ABD ziyareti kapsamında ilk kez yanıtlayan Modi ise bir gazetecinin sorusu üzerine ülkesinde ayrımcılığa yer olmadığını ve “demokrasinin Hindistan’ın damarlarında ve DNA’sında” olduğunu savunmuştu.
İnsan Hakları için Hindular adlı grubun kurucularından Sunita Viswanath ise Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, Modi'nin sözlerinin gerçeği yansıtmadığını söyledi ve buna ilişkin değerlendirmelerin ABD Dışişleri Bakanlığı'nın hazırladığı raporlarda da görülebileceğini belirtti.
ABD Dışişleri Bakanlığı bu yılki insan hakları ve dini özgürlükler raporunda Hindistan'daki dini azınlıklara yönelik muamele ve basına müdahale konularına ilişkin kaygıları gündeme getirmişti.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü John Kirby Modi’nin ziyaretinin son günün de düzenlenen basın toplantısında, ABD olarak yabancı liderlerle yapılan görüşmelerde insan hakları konusundaki kaygıları gündeme getirmekten çekinmediklerini ifade etti.
Biden yönetimi yetkilileri, bu tür kaygıları gündeme getirmekle birlikte, Washington’ın ulusal güvenliği ve ekonomik refahı için Hindistan’la diyalogun önemli olduğunun altını çiziyor.
