78'inci Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu üst düzey toplantıları yarın New York'ta başlıyor. 26 Eylül’de sona erecek toplantılara 193 ülkenin devlet ve hükümet başkanları, bakanları ve delegasyonları katılıyor.
BM 78’nci Genel Kurul Başkanlığı’nı Trinidad ve Tobago Temsilcisi Dennis Francis yürütecek.
Genel Kurul çalışmaları kapsamında yarın katılımcılara geleneksel olarak Brezilya Cumhurbaşkanı ilk sırada hitap edecek. Ardından da evsahibi ülke olarak ABD Başkanı Joe Biden kürsüye çıkacak. Türkiye’yi temsil eden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise ilk gün 7’nci sırada Genel Kurul'a hitap edecek.
BM üyesi ülke liderlerinin odak noktası Ukrayna
ABD Başkanı Joe Biden’ın, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu çalışmaları çerçevesinde yarın yapacağı konuşmada Ukrayna’ya uluslararası desteği güçlendirmeye çalışması öngörülüyor.
Biden’ın geçen yıl olduğu gibi bu yıl da Ukrayna’ya destek çağrısı yapacağı tahmin ediliyor.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski’nin de Genel Kurul çalışmalarına bizzat katılması bekleniyor.
Zelenski, Perşembe günü Başkan Biden’la Beyaz Saray’da buluşacak.
Başka küresel önceliklere de yer verilecek
Genel Kurul’un gündeminde sadece Ukrayna olmayacak. Dünyanın güney yarımküresindeki gelişmekte olan ülkelerin karşılaştığı zorluklara ve uluslararası krizlere de dikkat çekilecek.
Zirvede Küresel Güney’in içinde bulunduğu iklim krizi, yoksulluk, enflasyon, borç kesintisi gibi endişelerin dile getirilmesi bekleniyor.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan da konuyla ilgili olarak, “Bunlar bağlantılı konular. Çünkü Rusya’nın savaşının zincirleme etkileri oldu, gıda güvenliğini etkiledi, enerji güvenliğini etkiledi ve dünya genelindeki ülkelere çeşitli biçimlerde zararları oldu. Yani bu savaşı sona erdirmek sadece Ukrayna halkının yararına olmayacak, dünyanın geri kalanındaki insanların da yararına olacak” ifadelerini kullanmıştı.
Biden’ın gündemi yoğun
Başkan Joe Biden ve eşi First Lady Jill Biden, Genel Kurul’a hitabın yarın olmasına rağmen, torunlarının doğum gününü ailesiyle birlikte kutlayabilmek için New York'a dün akşam geldi Biden, bugün New York'ta seçim kampanyası için iki bağış toplama etkinliğine katılacak.
Biden’ın Genel Kurul çalışmaları sırasında Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan liderleriyle bir zirvede biraraya gelmesi bekleniyor.
Biden ayrıca Genel Kurul çalışmaları sırasında Brezilya Cumhurbaşkanı Lula da Silva’yla görüşecek.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu da Biden’ın görüşeceği isimler arasında. Görüşme tam da Amerika’nın Netanyahu hükümetinin yargısal reform da dahil ülkedeki aşırı politikalarına karşı hoşnutsuzluğunu gösterdiği bir döneme denk geliyor.
Öta yandan ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Linda Thomas Greenfield, zirveyle ilgili olarak, “Bunu sözkonusu ülkeleri etkileme konusunda Çin’le yarış olarak görmüyoruz. Zaten sahip olduğumuz ilişkilerin üzerine inşa etme olarak görüyoruz” diye konuştu.
Birçok çok uzman ve diplomata göre her yıl düzenlenen BM Genel Kurulu bu yıl, Soğuk Savaş'tan bu yana en endişe verici ve tehlikeli derecede kutuplaştırıcı ve bölücü bir dönemeçte gerçekleşiyor
Rusya'nın geçen yıl Şubat ayında Ukrayna'yı işgal etmesinin, büyük güçler arasında zaten gergin olan ilişkilerin yanısıra salgının devam eden etkisine, yüksek gıda fiyatlarına, kötüleşen iklim acil durumuna, artan çatışmalara ve dünyanın yoksulluk ve açlıkla mücadele edememesine ve cinsiyet eşitsizliğine işaret ediyorlar.
Genel Kurul, bu yıl "Güvenin yeniden tesisi ve küresel dayanışmanın yeniden canlandırılması" temasıyla toplanıyor.
Görüşmeler kapsamında düzenlenecek Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Zirvesi'nde liderler, 17 hedefe ulaşmak için küresel eylem planı olan 2030 Gündemi'ni ele alacak.
Gelişmekte olan ülkeler için en büyük öncelik, 2030 yılına kadar bu 17 geniş kapsamlı ve oldukça gecikmiş küresel hedefe ulaşmak için dünya liderlerinin eyleme geçmesi. Aşırı yoksulluğu ve açlığı sona erdirmenin yanısıra, tüm çocuklara kaliteli orta öğretim sağlanması, toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması ve iklim değişikliğiyle mücadele için acil eyleme geçilmesi de hedefler olarak yer alıyor. Ancak mevcut oranlarla tek bir hedefe bile ulaşılamayacağı öngörülüyor.
Zirve kapsamında salgının önlenmesi ve evrensel sağlık hizmetleri de dahil birçok konuda üst düzey toplantılar yapılacak.
Eski Liberya Cumhurbaşkanı ve Nobel Barış Ödülü sahibi Ellen Johnson Sirleaf geçen hafta "Kendimizi insanlık tarihinde kritik bir kavşakta buluyoruz" demişti.
Liderler New York’a gelmeye başladı
193 üyeli Genel Kurul'un yarın başlayacak üst düzey toplantılarında 145 ülkeden cumhurbaşkanı, başbakan ve liderin konuşma yapması planlanıyor. Bu da, küresel krizlerin çokluğunu ve eylem eksikliğini yansıtan çok yüksek bir rakam olarak görülüyor.
Yıllar sonra ilk kez ABD Başkanı Joe Biden, BM'de veto hakkına sahip beş daimi üye ülke arasında Güvenlik Konseyi’ne bizzat katılan tek lider olarak zirvede yer alacak.
Bu durum, gelişmekte olan ülke diplomatlarının, kilit küresel aktörlerin, uygulanması milyarlarca dolar gerektiren taleplerini dinlemeyeceği yönünde tepkilerine yol açtı.
Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, geçen ay Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'dan oluşan BRICS gelişmekte olan ekonomiler bloğunun Johannesburg’daki zirvesine katıldı. Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından Ukrayna'da savaş suçu işlediği gerekçesiyle aranan Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin, Güney Afrika'ya gitmemişti ve New York'a da gelmeyecek. Geçen yıl zirveye katılan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Paris'te İngiltere Kralı Charles'ı ağırlamayı tercih etti ve İngiltere Başbakanı Rishi Sunak da, yoğun resmi programını gerekçe göstererek, son on yıl içinde Genel Kurul'u katılmayan ilk İngiltere başbakanı olacak.
New York yine protestolara sahne oldu
78'inci Birleşmiş Milletler Genel Kurulu üst düzey görüşmeleri öncesinde de her yıl olduğu gibi New York farklı protesto gösterilerine evsahipliği yaptı.
On binlerce kişi, ısınmaya neden olan fosil yakıtlara son verilmesi talebiyle iklim zirvesini başlatmak için New York sokaklarında protesto yürüyüşü yaptı.
Protestocuların, iklim değişikliğine neden olduğu düşünülen kömür, petrol ve doğalgaz kullanımına son vermek amacıyla başlattıkları gösterinin bir hafta sürmesi bekleniyor.
Forum