Dağlık Karabağ'ın etnik Ermeni yetkilileri, Azerbaycan’ın bölgeye saldırısı ve ateşkes sonrası Bakü ile güvenlik garantileri ya da af konusunda henüz bir anlaşma olmadığını söyledi.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı'nın dış politika danışmanı Hikmet Hacıyev Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, Azerbaycan'ın silahlarını bırakan Karabağlı Ermeni savaşçılar için bir af öngördüğünü, ancak bazılarının direnişlerini sürdürmeye kararlı olduğunu söyledi.
Karabağ Ermenileri ise henüz bir anlaşmaya varılmadığını kaydetti.
Kendilerini "Artsakh Cumhuriyeti" olarak adlandıran Ermeni ayrılıkçıların lideri Samvel Shahramanyan'ın danışmanı David Babayan Reuters'a verdiği demeçte "Sorular hala yanıt bulmalı. Henüz somut bir sonuç yok” dedi.
Babayan bununla birlikte bir insani yardım konvoyunun bugün Laçın koridoru üzerinden Ermenistan'dan hareket etmesi için anlaşmaya varıldığını söyledi.
Olay yerindeki bir Reuters muhabiri, aralarında büyük kamyonların da bulunduğu yedi Rus barış gücü aracının bugün Dağlık Karabağ'a doğru ilerleyen bir Ermeni kontrol noktasından geçtiğini söyledi.
Babayan Karabağ'daki durumla ilgili olarak "Durum çok zor; insanlar aç, elektrik yok, yakıt yok. Çok sayıda mültecimiz var" dedi.
Azerbaycan'ın bu hafta 24 saat süren askeri operasyonu, Karabağ'daki etnik Ermenileri Çarşamba günü bir ateşkes anlaşmasını kabul etmeye zorlamış; Ermenistan’da Başbakan Nikol Paşinyan'ın istifası için çağrılar yükselmişti.
Karabağ’ın ve 120 bin etnik Ermeni'nin geleceği belirsizliğini koruyor: Azerbaycan bölgeyi entegre etmek isterken; etnik Ermeniler dünyanın kendilerini etnik temizliğe varabilecek bir kadere terk ettiğini savunuyor.
Türkiye’nin desteklediği Azerbaycan, Karabağ savaşçılarına karşı askeri üstünlüğe sahip. Ancak bu savaşçıların ne kadarının silah bırakmaya hazır olduğu ya da şu anda tartışılan daha kapsamlı bir anlaşmanın nasıl bir şekil alacağı belli değil.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermeniler’in haklarını garanti altına alma sözü verdi ancak demir yumruğunun bağımsız bir etnik Ermeni Karabağ fikrini tarihe gömdüğü mesajı verdi. Aliyev, bölgenin Azerbaycan'ın bir parçası olarak "cennete" dönüştürüleceğini söyledi.
Azerbaycan'ın bölge üzerindeki zafer iddiası, yüzyıllar boyunca Perslerin, Türklerin, Rusların, Osmanlıların ve Sovyetlerin egemenliği altına giren dağlık Dağlık Karabağ'ın çalkantılı tarihinde yeni bir dönemeç.
Son gelişmeler Rusya, ABD, Türkiye ve İran'ın nüfuz mücadelesi verdiği, petrol ve doğalgaz boru hatlarının kesiştiği, etnik gruplardan oluşan Güney Kafkasya bölgesindeki hassas güç dengesini de değiştirebilir.
Bakü’den af mesajı
Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı Dış Politika Danışmanı Hacıyev, Bakü'nün silahlarını bırakan Karabağ savaşçıları için bir af öngördüğünü söyledi.
Reuters’a konuşan Hacıyev, "Eski askerler ve savaşçılarla ilgili olarak bile, eğer bu şekilde sınıflandırılabilirlerse, bir af öngörüyoruz ya da bir affı ima ediyoruz" dedi.
Karabağ Ermenileri’nin Azerbaycan'a entegrasyonunun bir parçası olarak haklarına saygı gösterileceğini söyleyen Hacıyev, insani yardımın yanısıra petrol ve benzin tedariki talep ettiklerini de belirtti. Hacıyev bugün üç kargo insani yardımın bölgeye ulaştırılacağını söyledi.
Bazı ordu gruplarının ve subayların Azerbaycan’ın şartlarına uymayacaklarını ve direnişe devam edeceklerini kamuoyuna açıkladıklarına dikkat çeken Hacıyev, "Ancak bunun en büyük zorluk ve büyük güvenlik sorunu olduğunu düşünmüyoruz. Elbette bu bazı zorluklara ve güçlüklere neden olacaktır ama o kadar büyük ölçekte değil” diye konuştu.
Azerbaycan'ın galip geldiği 2020 savaşının ardından Ermenistan Başbakanı Paşinyan, Bakü’nün çok daha geniş bir bölge üzerindeki kontrolünü kabul etmek zorunda kaldı.
Karabağ'daki 120 bin Ermeni'nin çoğu Rusya, Batı ve Ermenistan tarafından terk edildiklerini söylüyor; Türkiye tarafından desteklenen Azerbaycan'ın zulmünden korktuklarını defalarca dile getirdiler.
Sosyal medyada yayınlanan fotoğraflara göre binlerce Karabağ Ermenisi, hala bazı Rus barış gücü askerlerinin bulunduğu yerel havaalanında toplanmış durumda.
Bölgedeki etnik Ermeni yönetimin eski lideri Ruben Vardanyan, "Uluslararası toplumdan kayıtsızlık değil, bir taahhüt görmemiz gerekiyor" dedi.
David Babayan da bölge fiilen kuşatma altında olduğu için henüz geniş çaplı bir insan hareketi olmadığını söyledi.
Erivan'da Karabağ nedeniyle istifaya çağıran protestolarla karşılaşan Ermenistan Başbakanı Paşinyan, hükümetin Ermenistan'a olası bir insan akışı için alan hazırladığını ancak Karabağ'ı boşaltmak istemediğini söyledi.
Paşinyan, "Yurttaşlarımızın, Dağlık Karabağ sakinlerinin evlerinde korkusuzca, onurlu ve güvenli bir şekilde yaşama fırsatına sahip olmaları için her şeyi yapmalıyız" dedi ve ülkesinin bir enformasyon savaşına maruz kaldığını da kaydetti.
Ermenistan Başbakanı hafta başında, kimliği belirsiz güçlerin kendisine karşı bir darbeden bahsettikleri konusunda uyarıda bulunmuştu.
Karabağ'da 2 binden az barış gücü askeri bulunan Rusya, sükunet çağrısında bulundu; ancak Paşinyan dahil bazı Ermeniler tarafından, Ermenistan’ı desteklemek için yeterince çaba göstermemekle suçlandı.
ABD Kongresi’nde Azerbaycan’a karşı yasa tasarısı
Öte yandan ABD Kongresi’nde Azerbaycan’a karşı tepki sürüyor. Senato Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Senatör Bob Menendez, Senatörler Bill Cassidy, Chris Van Hollen, Alex Padilla, Sheldon Whitehouse ve Gary Peters ile birlikte Azerbaycan Saldırganlığına Karşı Ermenileri Destekleme Yasası’nı tanıttı.
Hem Cumhuriyetçi hem Demokrat senatörlerin hazırlığı yasa tasarısı, Dağlık Karabağ'daki Ermenilere insani yardım sağlayarak, Azerbaycan hükümetine ek güvenlik yardımı gitmesini engelleyerek ve Ermenilere karşı işlendiği iddia edilen zulümler için daha fazla hesap verebilirlik çağrısında bulunarak, Bakü’nün eylemlerine tepki göstermeyi amaçlıyor.
Tasarı özellikle, Özgürlük Destek Yasası'nın 907. bölümüne ilişkin feragat yetkisini yürürlükten kaldırarak Azerbaycan hükümetine yönelik yardımların çoğunu yasaklamayı amaçlıyor.
Senato’dan yapılan açıklamada “Tasarı ayrıca Ermenistan için yabancı askeri finansmana izin verecek, Dağlık Karabağ halkının güvenliğini sağlamak için bir strateji geliştirecek ve Aliyev rejimine Ermenilere karşı eylemleri nedeniyle yaptırım uygulayacaktır” deniyor.
Demokrat Senatör Bob Menendez tasarıyla ilgili yazılı açıklamasında, "Cumhurbaşkanı Aliyev, Dağlık Karabağ'daki Ermenileri yok etmek ve komşularını tehdit etmek için hiçbir şeyden kaçınmayacağını defalarca gösterdi. İki partili bu acil yasa tasarısı hem Ermeniler’e yönelik ortak desteğimizi pekiştirmekte hem de Dağlık Karabağ halkına, Aliyev rejimi acımasız aç bırakma ve askeri harekat kampanyalarını sürdürürken ABD'nin boş durmayacağına dair açık bir mesaj göndermekte" dedi.
Forum