Erişilebilirlik

İsrail'e yapılan saldırının ardındaki Hamas komutanı Muhammed Deif kim?


Israel Palestinians Hamas Endgame?
Israel Palestinians Hamas Endgame?

Hamas'ın Gazze'den İsrail'e binlerce füze fırlattığı sırada yayınlanan ses kaydında bu tanımlamayı kullanan Deif, saldırının İsrail'in Mescid'i Aksa'ya yaptığı baskınların intikamı olduğunun işaretini verdi.

Hamas'a yakın bir kaynağa göre Deif, İsrail'in Mescid-i Aksa'ya baskın düzenlediği 2021 yılı Mayıs ayından bu yana İsrail'de 1200 kişinin ölümüne, 2700 kişinin yaralanmasına neden olan operasyonu planlamaya başladı.

Hamas komutanı Muhammed Deif
Hamas komutanı Muhammed Deif

Gazze'deki kaynak, “İsrail'in Ramazan sırasında Mescid-i Aksa'ya baskın yapıp namaz kılanları dövmesi, yaşlıları ve gençleri sürükleyerek camiden çıkarmasını gözler önüne seren görüntüler, öfkeyi tetikledi ve körükledi” dedi.

Mescid-i Aksa baskını, İsrail ve Hamas arasında 11 gün süren çatışmaları başlatmıştı.

1973 yılındaki Arap-İsrail çatışmasından bu yana İsrail savunmasının en ağır ihlali olan Cumartesi günkü saldırı, İsrail'in Hamas'a karşı savaş açmasına ve Gazze'ye misilleme nitelikli hava saldırıları düzenlemesine yol açtı.

İsrail'den bugün yapılan açıklamada Gazze'den kaçan giren en az 1000 silahlı Filistinli'nin öldürüldüğü bildirildi.

Hamas'ın televizyon kanalının en sonuncusu 2021'de olmak üzere İsrail'in yedi suikast girişiminden kurtulmayı başaran, çok nadiren konuşan, kamuoyu önüne ise asla çıkmayan Muhammed Deif'in Cumartesi günü konuşacağını duyurması, Filistinliler'in dikkatini çekti.

Deif, ses kaydında, “Bugün Aksa'nın gazabı, insanlarımızın gazabı patlıyor. Mücahitler, bu suçluya zamanının dolduğunu anlatma günü gelmiştir” dedi.

Deif'in sadece üç fotoğrafı bulunuyor. İlki 20'li yaşlardaki, diğeri maskeli hali, sonuncusu ise gölgesinin resmi.

Deif'in nerede olduğu bilinmiyor, ancak büyük olasılıkla Gazze'de tünellerden oluşan labirentin içinde olduğu sanılıyor. İsrailli bir emniyet kaynağı, Deif'in saldırının planlanmasında ve hayata geçirilmesinde doğrudan katkısı olduğunu söyledi.

Filistinli kaynaklar, İsrail hava saldırılarının Gazze'de vurduğu bir evin Deif'in babasına ait olduğunu söyledi. Kaynaklara göre Deif'in erkek kardeşi ile iki akrabası saldırıda öldürüldü.

İki beyin, bir mimar

Hamas'a yakın kaynak, saldırı planı kararının Hamas'ın El Kasım Tugayları'nı komuta eden Deif ile Gazze'de Hamas'ın lideri Yahya Sinvar tarafından ortaklaşa alındığını, ancak saldırının mimarının Deif olduğunu söyledi.

Saldırıdan sadece çok az sayıda Hamas liderinin haberdar olduğunu söyleyen kaynak, “İki beyin ama tek mimar var” dedi.

Hamas'ın düşünce tarzını bilen bölgesel bir kaynak, saldırının büyük gizlilik içinde planlandığını, Hamas'a mali destek veren, eğitim ve silah tedarik eden İran'ın bile sadece büyük bir operasyon düzenleneceğiyle ilgili genel bir bilgisi olduğunu, saldırının zamanlaması ve ayrıntılarından haberdar olmadığını söyledi.

İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, Tahran'ın Hamas'ın İsrail'e düzenlediği saldırının arkasında olmadığını kaydetmiş, Amerika ise İran'ın Hamas'ın İsrail saldırısının suç ortağı olduğunu ancak bu iddiayı destekleyecek istihbarat ya da kanıt bulunmadığını belirtmişti.

Deif'in yaptığı plan, yanıltma amaçlı uzun bir çalışmayı içeriyor. Plan çerçevesinde İsrail, İran'ın müttefiki Hamas'ın çatışma çıkarmakla ilgilenmediği, bunun yerine Gazze'deki ekonomik kalkınmaya odaklandığına inandırıldı.

Ancak Hamas'a yakın kaynak, İsrail Gazzeli çalışanlara ekonomik teşvikler verirken Hamas militanlarının genellikle İsrail ordusunun gözü önünde eğitildiğini söyledi.

Hamas'ın dış ilişkiler sorumlusu Ali Baraka, “Bu savaş için iki yıl hazırlandık” dedi.

Deif, ses kaydında, Hamas'ın İsrail'i Filistinliler'e karşı suç işlemeyi bırakması, işkence gördüklerini söylediği tutukluları salıvermesi ve Filistin topraklarını istimlak etmeyi durdurması için art arda çağrı yaptığını söyledi.

Gözlerden uzak

Muhammed Deif, Hamas'ın uluslararası toplumu “işgal suçlarına” son vermeye çağırdığını ancak İsrail'in kışkırtıcı tutumunu tırmandırdığını söyledi. Deif ayrıca Hamas'ın geçmişte İsrail'den Filistinli tutukluların serbest bırakılması için insani anlaşma yapmasını istediğini ancak bunun reddedildiğini belirtti.

1948 yılındaki Arap-İsrail Savaşı'ndan sonra kurulan Han Yunus Mülteci Kampı'nda 1965 yılında doğan Muhammed Masri, 1987'de başlayan Filistin ayaklanması sırasında Hamas'a katıldıktan sonra Muhammed Deif adını aldı.

Hamas kaynağı, Deif'in 1989'de İsrail tarafından tutuklandığını ve 16 ay tutuklu kaldığını söyledi.

Gazze'deki İslam Üniversitesi'nde fizik, kimya ve biyoloji öğrenimi gören Deif, fen bilimleri derecesiyle mezun oldu. Üniversitenin eğlence komitesine başkanlık yapan Deif'in komedi oyunlarında sahneye çıktığı biliniyor.

Hamas'ın idari kademelerinde yükselen Deif, örgütün tünel ağlarını ve bomba yapımı becerilerini geliştirdi. On yıllardır İsrail'in en çok arananlar listesinde en üst sırada yer alan Deif, intihar saldırılarında onlarca İsrailli'nin öldürülmesinden sorumlu tutuluyor.

Deif için kamuoyu gözünden uzakta olmak, bir yaşam ve ölüm meselesi. Hamas kaynakları, İsrail'in suikast girişimlerinden birinde Deif'in bir gözünü kaybettiğini, bir bacağının ağır yaralandığını söyledi.

Deif'in 7 aylık oğlu ve 3 yaşındaki kızı, 2014'te İsrail'in düzenlediği bir hava saldırısında ölmüştü.

Forum

XS
SM
MD
LG