İsrail'in Gazze’nin güneyinde yeniden başladığı saldırılarda ölü sayısının artması, müttefikine askeri yardımda bulunan Biden yönetimini zor durumda bırakıyor.
İsrail’e sivil ölümlerini en aza indirmesi için baskı yapmaya çalışan ABD buna rağmen silah sevkiyatını kısıtlamakla tehdit etmek gibi önlemlerden de uzak duruyor.
Aralarında Başkan Yardımcısı Kamala Harris ve Dışişleri Bakanı Antony Blinken'ın da bulunduğu üst düzey Amerikalı yetkililer İsrail'i, kuzeydeki saldırılarının yol açtığı ağır sivil kayıplardan kaçınmak için güneyde daha sınırlı bir saldırı yürütmeye çağırdı.
Hamas’ın kontrolündeki Gazze’deki sağlık yetkililerine göre ateşkesin sona erdiği 1 Aralık Cuma gününden Pazartesi gününe kadar İsrail'in hava saldırılarında Gazze'de yaklaşık 900 kişi hayatını kaybetti.
Bu sayı Hamas’ın 7 Ekim’de İsrail’e düzenlediği sınır ötesi saldırıyı takip eden dört gün boyunca Gazze'de düzenlenen saldırılarda ölenlerle aynı, ancak İsrail'in 28 Ekim'de Gazze'nin kuzeyine yönelik kara harekatının başlamasını takip eden dört günde ölen 1199 kişiden daha az.
ABD’li yetkili: “Silah yardımının caydırıcılık etkisi var”
İki ABD’li yetkiliye göre Washington şimdilik İsrail'in taktiklerini değiştirmesi için silah sevkiyatını durdurmayı ya da sert bir şekilde eleştirmeyi göz ardı ediyor çünkü ABD mevcut özel müzakere stratejisinin etkili olduğuna inanıyor.
"Yaptığımız şeyin onları harekete geçirdiğini düşünüyoruz" diyen üst düzey bir ABD'li yetkili, Gazze’ye yardım girişine izin vermeyen İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’nun günde yaklaşık 200 kamyon yardıma izin verdiğini hatırlatarak, bu gelişmelerin tehditle değil yoğun diplomasi ile kaydedildiğini söyledi.
Amerikalı yetkili, Gazze'nin güneyine yönelik üç gündür devam eden hava bombardımanlarının ardından bölge sakinlerinin enkaz altından çocuk ve yetişkin cesetlerini çıkarmasının ardından konuştu.
Ancak yetkili İsrail'e verilen askeri desteğin azaltılmasının büyük riskler taşıyacağını söyleyerek, “İsrail'e yardımı azaltmaya başlarsanız, diğer tarafları çatışmaya girmeye teşvik etmeye başlarsınız, caydırıcılık etkisini zayıflatırsınız ve İsrail'in diğer düşmanlarını cesaretlendirirsiniz" dedi.
ABD, İsrail’e desteğinin sarsılmaz olduğunu söylerken İsrail hükümeti de stratejisini değiştirmesi yönündeki uluslararası taleplerden etkilenmemiş görünüyor.
“Netanyahu uluslararası baskılardan hiç etkilenmiyor”
Netanyahu'nun dış politika danışmanı Ophir Falk geçen hafta Reuters'a verdiği demeçte İsrail üzerindeki uluslararası baskıyla ilgili bir soru üzerine, "İtiraf etmeliyim ki başbakanın hiçbir baskı hissetmediğini ve askeri hedeflerimize ulaşmak için ne gerekiyorsa yapacağımızı hissediyorum" dedi.
ABD İsrail'e, savaş uçaklarından Hamas tünellerini yok edebilecek güçlü bombalara kadar her yıl 3,8 milyar dolar askeri yardımda bulunuyor ve Biden yönetimi Kongre’den 14 milyar dolar daha onaylamasını istedi.
Bir sivil toplum kuruluşu olan Ortadoğu Demokrasi Projesi’nin (POMED) savunuculuk direktörü Seth Binder, bu desteğin Washington'a Hamas'a karşı savaşın nasıl yürütüleceği konusunda "önemli bir koz" verdiğini söyledi.
Binder, "Belirli ekipman türlerini alıkoymak ya da çeşitli silah stoklarının yeniden doldurulmasını geciktirmek, İsrail hükümetini strateji ve taktiklerini değiştirmeye zorlayacaktır çünkü ellerinde daha fazlasının bulunacağı garanti değil" dedi. Binder’a göre yönetim, bugüne kadar bu kozu kullanma konusunda isteksiz olduğunu gösterdi.
Biden’ın üzerinde seçim baskısı
Üst düzey yardımcıları İsrail'e itidal çağrılarını artırmış olsa da 2024 başkanlık seçimleri Joe Biden'ın üzerinde baskı yaratıyor.
Yardımı kesmeye yönelik herhangi bir girişim, yeniden seçilmek isteyen Demokrat başkana İsrail yanlısı bağımsız seçmenler nezdinde zarar verebilir.
Üst düzey bir İsrailli güvenlik kaynağı şu ana kadar ABD'nin İsrail'e verdiği destekte bir değişiklik olmadığını söyledi. Kaynak, "Şu anda bir anlayış var ve koordinasyon devam ediyor. Eğer ABD rotasını değiştirirse İsrail operasyonlarını hızlandırmak ve işleri hızla bitirmek zorunda kalacaktır” dedi.
İsrail: “Sivil kayıpları ortadan kaldırma sözü veremeyiz”
İsrail ordusunun Gazze'nin kuzeyine yönelik saldırısı yoğun hava bombardımanıyla başladı, ardından geniş çaplı bir kara harekatıyla devam etti ve nihayetinde İsrail güçleri Gazze'deki en büyük yerleşim yeri olan Gazze Şehri'ni kuşatıp şehre girdi.
İsrailli yetkililer güneydeki operasyonları farklı bir şekilde yürüttüklerini, çatışma bölgelerindeki muharip olmayanların tahliyesi için daha fazla zaman tanıdıklarını ancak sivil kayıpları ortadan kaldırma sözü veremeyeceklerini söylüyor.
İsrail hükümet sözcüsü Eylon Levy dün yaptığı açıklamada, “Hamas'ı yok etme kampanyamıza devam edeceğiz, ki bu kampanya ABD'nin de bizimle aynı görüşte olduğu bir kampanya" dedi. Levy, İsrail'in Hamas'ın kadın ve çocukları canlı kalkan olarak kullandığı yönündeki suçlamalarını tekrarladı.
1 Aralık Cuma günü İsrail ordusu, Filistinliler’e Gazze'nin güneyindeki bazı bölgeleri terk etmelerini emreden ve onları Akdeniz kıyısına ve Mısır sınırı yakınındaki Refah'a yönlendiren ızgara tabanlı haritaları internette yayınlamaya başlamıştı. Bölge sakinleri, gitmeleri söylenen sözde "güvenli bölgelerin" de ateş altında kaldığını ve can kayıplarına neden olduğunu söyledi.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan Pazartesi günü yaptığı açıklamada Washington'un İsrailliler’in bu bölgelere saldırmamasını beklediğini söyledi.
İkinci bir ABD’li yetkili ise, İsrail'in sivillerin hangi bölgelerden uzak durması gerektiği konusunda daha bilinçli davranmasının ABD baskısının işe yaradığının bir işareti olduğunu söyledi. Yetkili, ABD'nin İsrail'in Gazze'nin güneyindeki saldırılarında daha hassas olmasını istediğini, ancak İsrail'in bu tavsiyeyi dikkate alıp almadığını söylemek için henüz erken olduğunu söyledi.
“ABD yapımı mühimmatlar 43 sivili öldürdü”
Bölgede yaşayanlar ve gazeteciler, İsrail'in Pazartesi günü Gazze'nin güneyine düzenlediği yoğun hava saldırılarında onlarca Filistinli’nin öldüğünü ve yaralandığını söyledi.
İnsan Hakları İzleme Örgütü İsrail ve Filistin Direktörü Omar Shakir, “Tüm göstergeler ve raporlar, İsrail'in yoğun nüfuslu bölgelere ağır bombalama ve topçu kullanma saldırı modeline devam ettiğini gösteriyor” dedi.
Uluslararası Af Örgütü dün, İsrail'in Gazze'ye düzenlediği iki hava saldırısında ABD yapımı mühimmatların 43 sivili öldürdüğünü tespit ettiğini açıkladı.
İsrail ve Hamas arasındaki çatışmalar, rehine ve mahkumların değişimi ve insani yardımların ulaştırılması için verilen yedi günlük aranın ardından 1 Aralık Cuma yeniden başlamıştı. İsrail, Hamas militanlarının 7 Ekim'de düzenlediği ve bin 200 kişinin ölümüne ve yaklaşık 240 kişinin rehin alınmasına yol açtığını söylediği saldırıya misilleme yapıyor.
Hamas’ın kontrolündeki Gazze sağlık yetkilileri önceki gün, sekiz haftalık çatışmalar boyunca İsrail bombardımanlarında yüzde 70'i kadın ya da çocuk olarak tanımladığı 18 yaş altı olmak üzere en az 15 bin 899 Filistinli’nin öldüğünü açıklamıştı.
Forum