Özellikle 20’ler Grubu’nun beklediği adımların bir türlü atılmamasının yarattığı sıkıntının farkında olan Avrupa Birliği liderleri, krizle mücadelede mali güvenlik duvarı rolü oynamak üzere tasarlanan Avrupa İstikrar Mekanizması’yla (ESM) ilgili takvimi hızlandırma sinyali verdi.
Avrupa Birliği Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy, Temmuz ayında hayata geçirilmesi planlanan ESM’in kaynak kapasitesinin artırılmasına ilişkin kararın ay sonuna kadar alınmasını beklediğini söyledi. Zirveden ESM’e yapılacak ödemelerin hızlandırılması da karara bağlandı.
Liderler, bundan sonra şu an yaşanan krizin benzerleriyle karşı karşıya kalmamak için bütçe disiplinini öne çıkaran Mali Sözleşme’ye de imza attılar. Belgeye imza koymayan iki ülke ise İngiltere ve Çek Cumhuriyeti oldu. 25 ülkenin imzaladığı hükümetlerarası anlaşma niteliğindeki belge, en az 12 Avrupa Birliği üyesi tarafından onaylanması halinde 1 Ocak 2013’te yürürlüğe girecek. Anlaşma gereği bütçe disiplininden taviz veren ülkeler yarı otomatik yaptırımlara hedef olacak. Avrupa Birliği’ne mali kuralı getirecek belge, üye ülkelerin yapısal bütçe açıklarının gayri safi yurt içi hasılalarının yüzde 0,5’ini aşmasını yasaklıyor.
Belgenin onay sürecinin sancılı geçmesinin beklendiği ülkelerin başını ise İrlanda çekiyor. Bunun nedeni ise İrlanda’nın belgeyi referanduma götürecek olması. Daha önceki bazı referandum deneyimleri Avrupa Birliği açısından hüsranla sonuçlanan İrlanda’nın Başbakanı Enda Kenny, “Halk, oy pusulasında şu soruya yoğunlaşacak: Bundan sonra Avrupa’nın, Euro’nun ve Euro Bölgesi’nin bir üyesi olmak istiyorlar mı, istemiyorlar mı?” dedi. Kenny, halkın bilgilenmesi amacıyla işi aceleye getirmek istemediklerini söylerken, referandumla ilgili hazırlıkların tamamlanmasının Mayıs ya da Haziran’ı bulabileceği belirtiliyor.
Yunanistan’daki krizin sıçraması muhtemel ülkeler arasında görülen İtalya’nın Başbakanı Mario Monti ise ülkesinin aldığı önlemlerin Avrupa Birliği’nde memnuniyetle karşılandığını söyledi. Monti, iki yıl gibi bir aradan sonra zirvede ilk kez sadece mali krizin konuşulmamasının, ekonomik büyüme ve işsizlik gibi konuların ele alınmasının da kendisini memnun ettiğini ifade etti.
Rusya Başbakanı Vladimir Putin’in, “ülkesini seven bir kamikaze” olarak tanımladığı Monti’nin performansı göz doldururken İspanya için durumun aynı olduğunu söylemek oldukça zor. İspanya Başbakanı Mariano Rajoy, bütçe açığının 2012 için belirlenen hedefleri tutturamayacağını söyledi. 2013 hedefini hala yüzde 3 olarak tuttuklarını söyleyen Rajoy, bütçe açığının gayrisafi yurt içi hasılaya oranının bu yıl yüzde 5,8 olmasını öngördüklerini, bunun da makul bir hedef olduğunu dile getirdi. İspanya’nın daha önce açıkladığı hedef yüzde 4,4’tü.
