Avrupa Birliği, Türkiye’den, halkoyuyla kabul edilen anayasa değişikliklerini şeffaf bir şekilde uygulamaya koymasını istedi.
Dün onaylanan değişiklik paketinin, 30 yıllık anayasayı Avrupa standartlarına yaklaştırması bekleniyor.
AB’nin genişlemeden sorumlu yetkilisi Stefan Fuele, referandumdan çıkan sonucun, Türk halkının hak ve özgürlüklerin genişletilmesinden yana olduğunu kanıtladığını söyledi.
Türkiye’nin reformların uygulamaya sokulması için yasaları harekete geçirmesi gerektiğini belirten Fuele, AB’nin bu süreci yakından takip edeceğini söyledi.
Fuele Türkiye’nin bir an önce yeni bir anayasa taslağı hazırlaması gerektiğine de işaret etti.
Avrupa Sonuçtan Memnun
12 Eylül’de anayasa değişiklik paketiyle ilgili olarak yapılan referandumun sonuçları Avrupa’da memnuniyetle karşılandı. Verilen tepkilerde sonuçlar Türkiye’nin reformlara bağlılığıyla ilişkilendirilirken bu aşamadan sonra atılması gereken adımlar olduğunun da altı sıkça çizildi.
Referandumda yüzde 58’le kabul edilen paket konusunda Avrupa Birliği kurumlarının değerlendirmeleri başından bu yana iki temele dayanıyordu. Paketi içerik olarak olumlu bulan Avrupa Birliği, hazırlanış şekli konusunda ciddi endişeler içerdiğini net şekilde ortaya koydu. Referandumdan sonra yapılan açıklamalarda da içerikle ilgili tavır korunurken ikinci ayağa reformları toplumun tüm kesimlerini kucaklayan bir yaklaşımla sürdürme beklentisi yerleştirildi.
Sonuçlarla ilgili ilk ve en detaylı açıklama Avrupa Birliği Komisyonu’nun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Stefan Füle'den geldi. Reformların, Türkiye'nin AB müktesebatına tamamen uyumu yolunda uzun süredir bekleyen öncelikleri karşıladığının altını çizen Füle, “Reformlar, doğru yönde atılmış bir adımdır" ifadelerini kullandı. Uygulamayı yakından takip edeceklerini belirten Füle, hükümetten beklentilerini “azami şeffaflık ve uzlaşma ruhu” olarak sıraladı. Füle, AB’nin sivil anayasa beklentisini de yineledi.
Referandum gecesinin ikinci açıklaması ise Avrupa Parlamentosu Türkiye Raportörü Ria Oomen-Ruijten’in imzasını taşıyordu. Hollandalı parlamenter, sonucu “halkın demokratik bir Türkiye'ye desteğini güçlü şekilde göstermesi” olarak yorumlarken özellikle Kürt ve Alevi vatandaşlarla ilgili başlatılan inisiyatiflerin somut adımlara dönüşmesini talep etti.
Referandum sonucunun Türkiye'yi Avrupa hedefine bir adım daha yakınlaştırdığını vurgulayan Avrupa Parlamentosu Başkanı Jerzy Buzek de derin nitelikli reformların sürmesini istedi. Buzek, anayasaların parti politikalarının ötesine geçmesi ve yalnızca çoğunluk kuralının yansıması olmaması gerektiğini belirterek hükümete ince bir mesaj göndermeyi de ihmal etmedi.
Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu Eş Başkanı Helene Flautre ise yüzde 58’lik “evet”i, Tükiye'nin Avrupa Birliği'ne katılım doğrultusunda kendisini değiştirme kapasitesini teyit eden cesaret verici bir haber olarak niteledi. İktidarın, yarının demokratik Türkiye'sini kurmak amacıyla ağır bir sorumluluk aldığını vurgulayan Fransız parlamenter, yeni bir anayasa için hükümetin, bugüne kadar ikna etmeyi başaramadığı tüm sivil ve siyasi aktörlere elini uzatmasının zorunlu olduğunu ifade etti.
Avrupa Birliği Komisyonu’nun referandum ve reform paketi konusundaki detaylı teknik değerlendirmesini kasım ayında yayımlayacağı İlerleme Raporu’nda yapması öngörülüyor.
