Ekonomi gazetesi Wall Street Journal’ın anketine katılan ekonomistlerin üçte ikisi, ABD Merkez Bankası’nın (FED) enflasyonu kontrol altına almak için faiz oranlarını arttırması nedeniyle bu yıl bir resesyon yaşanacağı öngörüsünde bulundu.
Gazetenin FED ile çalışan 23 büyük finans kuruluşundaki ekonomistlerle yaptığı ankete katılanların çoğu bu yıl resesyon yaşanacağına inanıyor. İki firmanın ekonomistleri ise resesyonun gelecek yıl gerçekleşmesini bekliyor.
Anket, FED ile doğrudan alışveriş yapma ve hazine ihalelerine katılma yetkisine sahip bir grup ticaret firması ve yatırım bankasını kapsıyor.
Ankete katılanlar resesyon endişesinin nedenleri arasında, Amerikalılar’ın COVID-19 salgını sırasında biriktirdikleri parayı harcamasını, konut piyasasının gerilemesini ve bankaların borç verme standartlarını sıkılaştırmasını saydı.
FED verileri, insanların pandeminin zirvesinde biriktirdiği 2,3 trilyon dolarlık tasarrufun 1,2 trilyon dolara düştüğünü gösteriyor. Deutsche Bank analistleri, tasarrufların Ekim ayına kadar tamamen tükenmesini bekliyor.
Gazete, ABD bankalarının neredeyse yüzde 40’ının, 2022'nin dördüncü çeyreğinde kredi standartlarını sıkılaştırdığını bildirdi.
St. Louis Merkez Bankası'na göre, bankalar 2008 ve 2020'deki durgunluklardan önce kredi standartlarını genellikle sıkılaştırdığından, son gelişme de bankaların bir durgunluk beklediğinin işareti olabilir.
Wall Street Journal anketine katılan ekonomi uzmanları, FED'in geçen yıl faiz oranlarında yaptığı artışların ekonomik bir gerilemeye neden olabileceğine dair endişelerini dile getirdiler. Ancak ekonomi istihdam yaratmaya devam ederek dirençli kaldı.
Katılımcıların çoğu, yüksek faiz oranlarının Kasım ayında kaydedilen yüzde 3,7'lik işsizlik oranının yüzde 5'in üzerine çıkaracağına inandıklarını söyledi. Bu oran, hala tarihsel olarak düşük olsa da milyonlarca kişinin işini kaybetmesi anlamına geliyor.
Katılımcılar, faiz artışlarının etkilerinin bu yıl geçen yıla göre daha belirgin olacağını da kaydetti.
Çoğu ekonomist resesyonun muhtemelen hafif olacağı görüşünde ve yılın ilerleyen dönemlerinde büyük ölçüde FED'in faiz oranlarını düşürmeye başlamasının bir sonucu olarak ekonominin toparlanmasını bekliyor.
Ankete katılan finans kuruluşlarından sadece beşi bu yıl ya da gelecek yıl durgunluk beklemediklerini belirtti.
Amerikalılar 2023 için karamsar
Bir başka ankete göre de her 10 Amerikalı yetişkinden sekizi 2023’ün, daha yüksek vergiler ve büyüyen bütçe açığı ile ekonomik zorlukların yaşanacağı bir yıl olacağına inanıyor.
Araştırma kuruluşu Gallup'un bugün yayınladığı ankete katılanların yüzde 79’u, 2023’ün ekonomik açıdan zor bir yıl olacağına inanırken, sadece yüzde 21'i ekonomik refah yılı yaşanacağı görüşünde.
Katılımcıların yüzde 80'inden fazlası daha yüksek vergiler beklerken, yüzde 65'i fiyatların yüksek oranda artacağına inanıyor.
Ankete katılanların yarıdan biraz fazlası işsizliğin artmasını beklediğini söylerken, yüzde 46'sı 2023'ün sabit ya da artan bir istihdam yılı olacağına inandığını belirtti.
Anket, Demokratlar’ın Cumhuriyetçiler’e kıyasla gelecek konusunda daha iyimser olduğunu da ortaya koydu. Gallup bu verinin, görevdeki başkanın partisine bağlı normal bir olgu olduğunu söyledi.
Demokratlar’ın neredeyse yüzde 70'i sabit ya da artan istihdam beklerken, Cumhuriyetçiler’in sadece yüzde 23'ü bu beklentide.
Demokratlar’ın yarısından fazlası borsanın yükselmesini ve fiyatların makul bir oranda artmasını beklerken, Cumhuriyetçiler’in yüzde 20'sinden azı aynı görüşte.
Gallup'un analizi, Amerikalılar’ın 2023'ü şüpheyle karşıladığını ve geçen yıl karşılaştıkları ekonomik sorunların bu yıl sona ereceğine dair çok fazla beklentileri olmadığını ortaya koyuyor.
Anket sonuçları, yüksek enflasyonun bazı hafifleme işaretleri gösterdiği ancak hala gidilecek uzun bir yol olduğu bir dönemde açıklandı.
Yıllık enflasyon oranı Kasım ayında yüzde 7,1’e geriledi; ancak 40 yılın en yüksek seviyelerine yakın seyretmeyi sürdürdü.
Gallup anketi 5 Aralık ile 19 Aralık günleri arasında bin 803 Amerikalı yetişkin arasında yapıldı. Anketin hata payı 3 puan.
