ABD Anayasa Mahkemesi yargıçları, muhafazakar yargıçların iki yıl önce Roe v. Wade kararını iptal etmesinden bu yana mahkemenin ilk kürtaj davasında, kürtaj karşıtlarının geçen yıl ABD'deki tüm kürtajların yaklaşık üçte ikisinde kullanılan ilaç mifepriston ilgili dava açma hakkına sahip olup olmadıkları konusunda şüpheli göründü.
Yargıçların, FDA'nın ilaca erişimi kolaylaştıran adımlarıyla ilgili savunmalarda yaptıkları yorumlar, mahkemenin, hastaların ilacı bir doktorla yüz yüze görüşmeye gerek kalmadan posta yoluyla almalarına ve hamileliğin 10. haftasına kadar kürtajı başlatmak için ilacı almalarına izin veren mevcut kuralları koruyabileceğini gösteriyor.
ABD Başsavcısı Elizabeth Prelogar, mahkemenin, FDA'nın mifepriston üzerindeki kısıtlamaları gevşetmesine itiraz eden kürtaj karşıtı doktorların ve kuruluşların dava açmak için yasal hakka veya konuma sahip olmadıklarını açıkça belirtmesi gerektiğini söyledi.
Kürtaj karşıtları, Anayasa Mahkemesi yargıçlarından, muhafazakar bir federal temyiz mahkemesinin ilaçlı kürtajlarda kullanılan iki ilaçtan biri olan mifepristona erişimi sınırlandıracak kararını onaylamalarını istiyor.
Karar seçim sonuçlarına nasıl yansır?
Anayasa Mahkemesi’nin kürtaj konusuna geri dönüşü, 2022 yılında Cumhuriyetçiler’in yönetimindeki birçok eyaletin kürtajı yasaklamasına ya da ciddi şekilde kısıtlamasına yol açan kürtaj kararıyla yeniden şekillenen siyasi ve hukuki bir ortamda gerçekleşiyor.
Bu kararın siyasi sonuçları hemen görüldü. Yaz başında beklenen yeni davanın sonucu da Kongre ve Beyaz Saray yarışlarını da etkileyebilir.
Salı sabahı mahkemeyi çevreleyen sokakları işgal eden göstericiler ve kürtajı destekleyen ve karşı çıkan iki farklı grubun yürüyüşleri ve sloganlarıyla Anayasa Mahkemesi'nin önünde hareketlilik yaşandı. Polis mahkeme çevresindeki yolları trafiğe kapattı.
Kürtaj karşıtları için kararın ağır somut sonuçları olabilir. Karar mifepristonun posta yoluyla ve büyük eczane zincirlerinde dağıtımı durdurabilir, hamilelikte kullanılabileceği süreyi 10 haftadan yedi haftaya indirebilir ve giderek daha popüler hale gelen ve ilacın reçete edilebildiği tele-sağlık ziyaretlerini sona erdirebilir.
Biden yönetimi ve ilaç üreticileri, böyle bir sonucun, yargıçları, kurumun bilimsel kararları hakkında önceden tahmin yürütmeye iterek FDA'nın ilaç onay sürecini daha geniş çapta baltalayabileceği konusunda uyarıyor.
Kürtaj karşıtları “kadın sağlığını” gerekçe gösteriyor
Kürtaj karşıtı doktorlar ve tıp örgütleri, FDA'nın 2016 ve 2021'de ilacın alınmasına ilişkin kısıtlamaları gevşetme kararlarının mantıksız olduğunu ve "ülke genelinde kadın sağlığını tehlikeye attığını" savunuyor.
Demokrat yönetim ve mifepristonu üreten New York merkezli Danco Laboratories firması ise ilacın FDA'nın bugüne kadar onayladığı en güvenli ilaçlardan biri olduğu yanıtını veriyor.
Yargıçlar mifepristona erişimi korurken davanın siyasi açıdan daha hassas yönlerine değinmekten kaçınabilir. Yönetim ve Danco firması, davacıların dava açmak için yasal haklarının olmadığını savunuyor. Eğer Anayasa Mahkemesi de aynı fikirde olursa, dava reddedilmiş olacak ve temyiz mahkemesinin kararı hükümsüz kalacak.
Başka bir kürtaj davası da halihazırda gündemde. Önümüzdeki ay yargıçlar, hastanelerde acil tedaviye ilişkin federal bir yasanın, kürtajı yasaklamış olan eyaletlerde bile kürtajı kapsayıp kapsamaması gerektiğine ilişkin savunmaları dinleyecek.
Mifepriston davası, Anayasa Mahkemesi'nin, kürtaj hakkını anayasal güvence altına alan Roe v. Wade kararını bozmasından beş ay sonra başladı.
Kürtaj karşıtları yaklaşık bir yıl önce Teksas'ta, Trump'ın atadığı ABD Bölge Yargıcı Matthew Kacsmaryk'ın ilacın onayını tamamen iptal etmesiyle davayı kazanmıştı. ABD 5. Bölge Temyiz Mahkemesi, FDA'nın mifepristona verdiği ilk onaya dokunmadı. Ancak idarecilerin 2016 ve 2021 yıllarında yaptığı ve ilacın uygulanmasına ilişkin bazı koşulları hafifleten değişiklikleri tersine çevirdi.
Anayasa Mahkemesi, temyiz mahkemesinin değiştirilmiş kararını askıya aldı, ardından davayı görmeyi kabul etti, ancak Roe'yi bozan kararı veren Samuel Alito ve Clarence Thomas, dava devam ederken bazı kısıtlamaların yürürlüğe girmesine izin verdi.
Mifepriston ve misoprostol kürtaj için kullanılan iki ilaç. Bu ilaçların sayıları yıllardır arttıyor. 2000 yılından bu yana 6 milyondan fazla kişi mifepriston kullandı. Mifepriston ilk olarak rahim ağzını genişletmek ve hamileliği sürdürmek için gerekli olan progesteron hormonunu bloke etmek için alınıyor. Misoprostol 24 ila 48 saat sonra alınıyor ve rahmin kasılmasına ve gebelik dokusunun dışarı atılmasına neden oluyor.
Sağlık merkezleri, mifepristonun artık mevcut olmaması veya temin edilmesinin çok zor olması durumunda, gebelikleri sonlandırmada biraz daha az etkili olan misoprostol kullanmaya geçeceklerini söylediler.
Forum