ABD’nin en büyük iki ticaret ortağı olan Meksika ve Kanada'dan yapılan ihracata getirdiği yüzde 25’lik yeni gümrük vergileri Salı günü yürürlüğe girdi.
Başkan Donald Trump, komşu iki ülkenin yasadışı göç ve ABD'ye yasadışı uyuşturucu akışıyla yeterince mücadele etmediğini belirtmiş ve gümrük vergilerini ilk kez bir ay önce açıklamıştı.
Kanada ve Meksika liderlerinin harekete geçme sözü vermelerinin ardından yeni vergi kararı askıya alınmış olsa da Trump, Pazartesi günü gazetecilere yaptığı açıklamada, “Meksika ya da Kanada için yer kalmadığını” ve gümrük vergilerinin hayata geçirileceğini açıkladı.
Gece yarısından hemen sonra yürürlüğe giren yeni kararla, Kanada ve Meksika'dan yapılan ithalat yüzde 25 oranında vergilendirilecek ve Kanada’nın enerji ürünleri yüzde 10 gümrük vergisine tabi tutulacak. Buna ek olarak, Trump'ın Şubat ayında Çin'den yapılan ithalata koyduğu yüzde 10'luk gümrük vergisi de iki katına çıkarak yüzde 20'ye yükseliyor.
Kanada karşı vergiler uygulayacak
Kanada Başbakanı Justin Trudeau, kararı “haksız” şeklinde değerlendirerek, ülkesinin karşılık vereceğini söyledi ve 155 milyar dolar değerinde Amerikan malına yüzde 25 gümrük vergisi uygulayacağını açıkladı.
Kanada'nın ABD'ye fentanil akışını durdurmak için sınıra personel ve ekipman takviyesi yaptığını söyleyen Trudeau, “ABD ile ortaklaşa yürütülen bu çalışmalar sayesinde ele geçirilen fentanil miktarı Aralık 2024 ile Ocak 2025 arasında yüzde 97 azalarak ABD Gümrük ve Sınır Koruması tarafından ele geçirilen 0,03 pound ile neredeyse sıfıra yakın bir seviyeye geriledi” dedi.
Justin Trudeau, Trump'ın kararının “inanılmaz derecede başarılı bir ticaret ilişkisini bozacağını” ve vergilerin Amerikalıların gıda, benzin ve otomobil gibi ürünler için daha fazla ödeme yapmasına yol açacağını söyledi.
Meksika’dan karşılık verme sinyali
Ticarete bağımlı ekonomisiyle ihracatının yüzde 80'ini ABD'ye yapan Meksika’nın Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum da ülkesinin misilleme gümrük vergileri uygulayabileceğini belirtti.
Sheinbaum, Trump'ın Pazartesi günkü konuşmasından önce yaptığı açıklamada, “Bu, ABD hükümetine ve ABD başkanına bağlı bir karar. Onun kararı ne olursa olsun biz de kararımızı vereceğiz ve bir planımız var. Meksika'da birlik var” diye konuştu.
Trump'ın geçen ay Meksika ve Kanada'ya yönelik yeni vergileri açıklamasının ardından Sheinbaum, uyuşturucu akışını engellemek üzere Meksika'nın ABD ile olan kuzey sınırına 10 bin asker göndermişti.
Trump ve diğer yönetim yetkilileri, bu hafta ABD-Meksika sınırını yasadışı yollardan geçerken yakalanan kişi sayısının Şubat ayında rekor seviyede gerilediğini söyledi.
Gümrük vergisi artışlarının sonuçları her üç ülkenin ekonomisini de etkileyebilir. ABD'nin Meksika ve Kanada mallarına olan talebi muhtemelen azalacak ve ABD'ye giren ürünler için ABD'li tüketiciler ve işletmeler için daha yüksek fiyatlar söz konusu olacak.
ABD ayrıca Salı günü Çin mallarına yönelik ilave yüzde 10'luk yeni bir gümrük vergisi uygulamaya başlayarak Trump'ın 4 Şubat'ta uygulamaya koyduğu yüzde 10'luk vergiyi ikiye katladı. Trump, Meksika ve Kanada üzerinden ABD'ye yapılan fentanil kaçakçılığının kaynağı olarak Çin'i suçlamıştı.
Çin 10 Mart’tan itibaren yeni vergiler uygulayacak
Çin Ticaret Bakanlığı, Salı günü yaptığı açıklamada, ABD'nin hamlesine kesin bir dille karşı çıktığını ve Çin'in çıkarlarını korumak için karşı önlemler alacağını bildirdi. Çin ayrıca gümrük vergilerinin Dünya Ticaret Örgütü kurallarını ihlal ettiğini ve ABD-Çin ekonomik işbirliğini baltaladığını savundu.
Çin Maliye Bakanlığı, 10 Mart'tan itibaren Çin'in ABD menşeli tavuk, buğday, mısır ve pamuk ithalatına yüzde 15 gümrük vergisi uygulayacağını açıkladı. Bakanlıktan yapılan açıklamada, ABD'den ithal edilecek sorgum, soya fasulyesi, domuz eti, sığır eti, meyve, sebze ve süt ürünlerine yüzde 10 gümrük vergisi uygulanacağı kaydedildi.
Ekonomistler, Trump'ın uygulamaya koyduğu gümrük vergilerinin tüketiciler için perakende fiyatlarını ve işletmeler için malzeme maliyetini artıracağını söylüyor. Meksika, Kanada ve Çin, sırasıyla ABD'nin en büyük üç ticaret ortağı ancak 27 ülkeli Avrupa Birliği ile ABD arasındaki ticaret toplu olarak her üçünden de daha büyük.
Geçen hafta yeni başkanlık döneminin ilk kabine toplantısını yapan Trump, “çok yakında” AB'nin ABD'ye ihracatına yüzde 25 gümrük vergisi getireceğini açıkladı.
Trump'ın ABD'ye gönderilen mallara yönelik yeni gümrük vergisinin sinyalini vermesiyle birlikte AB, “haksız” ticaret engellerine “kesin ve derhal” karşılık verme sözü verdi ve Trump'ın kendi gümrük vergisini uygulamaya devam etmesi halinde ABD'den ithal edilen mallara kendi gümrük vergisini uygulayacağını açıkladı.
Donald Trump, ABD ihracatına vergi uygulayan ülkelere yönelik karşılıklı tarifelerin 2 Nisan'da yürürlüğe gireceğini söyledi. Trump ayrıca otomobil ithalatı, kereste, eczacılık ürünleri ve diğer mallara da gümrük vergisi getirilebileceğini ima etti.
Birçok ekonomist gümrük tarifelerinin fiyatların yükselmesine yol açarak ABD'de sorunlu enflasyonu artırabileceğini dile getiriyor. Trump, Amerikalılar için kısa vadeli acılar olabileceğini kabul etti ancak gümrük tarifelerinin nihayetinde dünyanın en büyüğü olan ABD ekonomisi için faydalı olacağını belirtti.
Trump, uygulayacağı gümrük vergilerinin, yabancı şirketlerin ürünlerinin ABD'ye denizaşırı sevkiyatlarında gümrük vergilerinden kaçınmak için ABD'de daha fazla üretim yapmaları için bir teşvik olacağını söylüyor.
Forum