Ege Denizi’ndeki mülteci krizi bağlamında Türkiye ve Almanya’nı talebi üzerine devreye giren NATO bölgedeki varlığını güçlendiriyor. NATO savunma bakanlarının11 Şubat’ta aldığı kararlar üzerine Daimi Deniz Görev Grubu 2’ye (SNMG 2) ait bazı gemileri bölgeye gönderen İttifak’ın dört gemiyle başlayan misyonunda görev yapan gemi sayısı şu an yedi. ABD de SNMG 2’ye bir savaş gemisiyle katkıda bulunma kararı aldı. NATO, Ege’deki misyonun başarılı sonuçlar vermesi üzerine Akdeniz’deki varlığını artırma ve Avrupa Birliği’nin Libya açıklarındaki misyonuna destek vermeyi de değerlendiriyor.
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Washington’un misyona katkı yapma kararını NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı bağlamında bulunduğu Brüksel’de dün açıkladı. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de ABD’nin katkı bildiriminde bulunduğunu belirterek, “ABD’de Ege aktivitemize bir gemi ile katkı sağlayacak” dedi.
NATO’nun sunduğu imkan ve kapasitesi ile operasyonlara değer kattığını belirten Stoltenberg, "Ege’de fark yaratıyoruz. Göçmen sayıları önemli ölçüde düşüyor. NATO, Ege’de Yunanistan, Türkiye ve Frontex’i bir araya getiriyor” diye konuştu.
Ege Denizi’nde görev yapan SNMG 2’de bundan iki ay öncesine oranla gerek gemi sayısı gerekse katkı sağlayan ülkeler bazında belirgin değişiklikler yaşadı. Türkiye’nin geçtiğimiz aylarda misyonda nöbet değişimine giderek TCG Barbaros yerine TCG Gökova’yı gönderdiği SNMG 2 de şu anda Alman Tuğamiral Jörg Klein yönetimindeki komuta gemisi FGS Bonn’un yanı sıra Hollanda’dan HNLMS Van Amstel, İngiltere’den RFA Cardigan Bay, Yunanistan’dan HS Spetsai, HS Nikiforos ve HS Kallisto görev yapıyor.
LİBYA TARTIŞMASI SÜRÜYOR
Ege Denizi’ndeki misyonun başarılı sonuçlar doğurması üzerine NATO benzer bir planı Libya açıklarında da devreye sokma ihtimalini masaya yatırdı. Bu konuda henüz bir konsensüs sağlanmış olmasa da NATO’nun olası görevinin bölgede Avrupa Birliği tarafından yürütülen Sophia Operasyonu’na yasa dışı göçün ve insan ticaretinin önlenmesi için destek sağlaması üzerinde duruluyor. NATO halen Akdeniz’de terörle mücadele amaçlı Aktif Çaba Operasyonu’nu yürütüyor. Anlaşma sağlanması halinde bu operasyon Sophia Operasyonu ile ilişkilendirilecek. Kerry, “Yaptığımız görüşmelerde NATO’nun yardım edebileceği konusunda ortak bir anlayış söz konusuydu” ifadelerini kullandı. NATO’nun bölgede muharip rol üstlenmesi ise söz konusu değil.
Stoltenberg de bu noktaya dikkat çekerek NATO gemilerinin istihbarat toplama ve bağlantı kesme gibi unsurların aralarında bulunduğu bir dizi katkı sağlayabileceğini söyledi. NATO açısından üzerinde dikkatle durulması gereken unsurlardan birini Akdeniz açıklarında kurtarılan göçmenlerin ne yapılacağı oluşturuyor. Ege Denizi’nde kurtarılan ya da geri çevrilen mültecilerin Türkiye’ye gönderilmesi gibi bir uygulamanın Akdeniz’de devreye sokulması pek mümkün değil. Bunun en önemli nedenlerinden biri ise Libya’daki durum. Stoltenberg, bu unsurun üzerinde durulan önemli konular arasında olduğunu söyledi.