ABD, ikisi Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esat'ın kuzenleri olmak üzere toplam altı kişiye tehlikeli bir amfetamin olan captagon'un üretimi ve ihracatında rol aldıkları gerekçesiyle yaptırım açıkladı.
Captagon ticaretinin milyar dolarlık bir piyasa olduğuna dikkat çekilen açıklamada, yaptırımların Lübnanlı uyuşturucu tacirlerinin ve bu yolla Suriye hükümetine kaynak sağlayan Esat ailesinin bu maddenin ticaretindeki rolünü ortaya koyduğu belirtildi.
Maliye Bakanlığı'nın Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisi Başkanı Andrea Gacki, yaptığı açıklamada, "Suriye, büyük kısmının ticareti Lübnan üzerinden yapılan ve yüksek oranda bağımlılığa neden olan captagon'un üretilmesinde küresel bir lider konumuna gelmiş durumda" dedi.
Gacki, "Müttefiklerimizle birlikte Beşar Esat rejimini yasadışı uyuşturucu geliriyle ve Suriye halkına baskı uygulamayı sürdürmesine neden olan diğer mali araçlarla destekleyenlerden hesap sormaya devam edeceğiz" diye konuştu.
Esat hükümeti, uyuşturucu üretimi ve kaçakçılığına karıştığı iddialarını reddederek bu maddelerin ticaretini kısıtlamak için attığı adımları arttırmaya başladığını söylüyor.
Yaptırımlara hedef olanlar arasında Suriye Cumhurbaşkanı'nın kuzenlerinden biri olan Samir Kemal el Esat da yer alıyor. Maliye Bakanlığı'na göre bu isim Suriye'nin Lazkiye kentindeki captagon üretiminden sorumlu. Esat'ın bir diğer kuzeni Wassim Badi el Esat ise Suriye ordusunu desteklemek ve bölgesel uyuşturucu ticareti ağının önemli figürlerinden biri olmakla suçlandı.
Yaptırıma hedef olanlar arasında Maliye Bakanlığı'nın Suriyeli bir işadamı ve Beşar Esat'ın Suriye ordusunun Dördüncü Bölük komutanı olan erkek kardeşinin yakın müttefiki olduğunu söylediği Khalid Qaddour da yer alıyor. Yaptırım uygulanan bir diğer kişinin ise Özgür Suriye Ordusu'nun eski komutanlarından biri olduğu belirtildi.
Maliye Bakanlığı Lübnanlı suç ortaklarını da hedef aldı. Bunların bazılarının 10 yıllık iç savaşta Esat'ın yakın müttefiklerinden olan Lübnan'daki silahlı grup Hizbullah'la bağlantılı olduğu kaydedildi.
Bu kişilerin isimleri Noah Zaitar ve Hassan Daqqou olarak açıklandı. Reuters haber ajansına konuşan bir güvenlik kaynağına göre hakkında çok sayıda tutuklama emri bulunan Zaitar kaçak durumda. Zaitar Reuters'ın yorum talebine yanıt vermedi. Aynı kaynağa göre Hassan Daqqou ise 2021 yılında captagon ticaretinden Lübnan'da yedi yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.
Yaptırımlar bu kişilerin ABD'deki mal varlıklarını donduruyor ve genellikle Amerikalılar'ın bu kişilerle iş yapmasını yasaklıyor. Bu kişilerle belli işlemler yürütenler de yaptırım riskiyle karşı karşıya kalacak.
Bölge yetkililerine göre İran'ın desteklediği Hizbullah ve Şam hükümetine bağlı Suriye silahlı grupları son dönemde artan captagon ticaretinin arkasında yer alıyor. Maddenin Ürdün üzerinden güneye ya da Lübnan'a ve oradan da Batı’ya kaçak sokulduğu belirtiliyor.
Hizbullah ise bu iddiaları reddediyor.
Körfez ülkelerinde captagon piyasasının yükselişte olduğu ifade ediliyor. Birleşmiş Milletler ve Batılı narkotik yetkilileri on yıldan uzun süredir iç savaşın gölgesinde yaşayan Suriye'nin ucu Avrupa'ya kadar varan milyarlarca dolarlık uyuşturucu ticaretinin en önemli üretim sahası haline geldiğini kaydediyor.