Amerika Genelkurmay Başkanı Martin Dempsey, NATO üyelerinin çok sayıda ve karmaşık yapıya sahip tehditlerle karşı karşıya olduğunu kabul etmesi gerektiğini söyledi.
Orgeneral Dempsey, İstanbul’da NATO Askeri Komite Genelkurmay Başkanları Konferansı’na katıldı. Toplantıda ittifakın Afganistan misyonu, NATO’nun doğu kanadındaki Rusya tehdidi ve IŞİD’le mücadele konuları ele alındı.
Amerika’nın Sesi’ne konuşan Dempsey, “Bir tehdidin diğerinden daha kötü olduğu konusunda kimseyi ikna etmeye çalışmadım. Tek istediğim ittifak üyelerinin birden fazla tehdidin varlığını kabullenmesi” diye konuştu.
Dempsey, konferansın ev sahibi Türkiye’nin NATO’nun karşı karşıya kaldığı sorunları algılamasında kritik yardım rolüne sahip olduğunu söyledi.
IŞİD’le mücadele, savaştan kaçan 2 milyon Suriyeli mülteciye ev sahipliği yapan Türkiye’nin yanı başında yaşanıyor.
Uzmanlar, Türkiye ve Amerika arasında yaşanan anlaşmazlıkların IŞİD’in nüfuzunu güçlendirmeye yaradığını savunuyor.
Washington’daki Brookings Enstitüsü’nde savunma ve terörizm uzmanı Michael O’Hanlon, “Eğer yazılı ya da yazısız açıklanacaksa, Suriye’de bu kadar boğuşmamızın asıl sebebi ABD-Türkiye ilişkilerindeki anlaşmazlıklardır” diye konuşuyor. O’Hanlon “Kara Muharebesinin Geleceği” adlı yeni kitabında Türkiye’nin “idealin altında bazı koşullara” olanak sağladığını savunuyor. O’Hanlon’a göre, bu koşullar içinde Türkiye’nin IŞİD savaşçılarına ve teçhizatlarına sınırdan geçiş imkanı tanıması ya da Ankara’nın Suriye Devlet Başkanı Beşar Esat’ın devrilmesini istemesi bulunuyor. Aslında hem Amerika, Esat’ın devlet başkanlığından alınması konusunda Türkiye’yle aynı görüşte olsa da, O’Hanlon’a göre Obama yönetiminin bu konuda neredeyse hiçbir adım atmamış olması, Türkiye’yi hayal kırıklığına uğrattı.
Türkiye bir süre önce İncirlik ve diğer hava üslerini IŞİD’le mücadele amacıyla Amerika ve koalisyonun kullanımına açmıştı. Ardından da IŞİD hedeflerine havadan bombardıman operasyonlarına katıldı.
Amerika bir süre Suriye’deki ılımlı Esat-karşıtı muhalif güçleri IŞİD’le mücadele amacıyla aşamalı olarak eğitme ve silahlandırma çabasına girişse de, bu çabalar yeterli hıza ulaşmadığı gibi eğitim gören unsurlar da hızla cephede kayıplar verdi ya da tutsak alındı.
“Bazı hedefleri bombalayıp, sonucunun en iyisi olmasını umuyoruz” diyen Michael O’Hanlon, yine de bu stratejiyi ciddi bulmuyor. Türkiye ve Amerika’nın son dönemde daha iyi geçindiğinin altını çizen O’Hanlon, “Sonuçta başarısızlığı tartışmasız ispatlanan bir stratejiyi yürütme konusunda iyi geçiniyorlar” diye ekliyor.
Amerika’ya göre IŞİD’le mücadeleyi yavaşlatan en önemli iki unsur, Irak’ta yaşanan liderlik krizi, Suriye’de de sahada yeterli ortak bulunmaması. Aralarında Dempsey’in de bulunduğu bazı Amerikalı komutanlar IŞİD’le mücadelenin “stratejik açmaza” girdiğini söylüyor. Onlara göre bu savaş daha yıllarca devam edebilir.