Amerika'da ithalat fiyatları endeksi beş ay art arda düştükten sonra Aralık ayında beklenmedik şekilde yükseldi. Bu yükselişte doğalgaz ve gıda fiyatlarının daha yüksek olması etkili oldu. Bu durum, tüketici fiyatlarının gerileme eğilimine girmesine rağmen enflasyonla mücadelenin uzayabileceğine işaret ediyor.
ABD Çalışma Bakanlığı'nın açıkladığı verilere göre ithalat fiyatları, Kasım ayında binde 7 oranında geriledikten sonra Aralık'ta binde 4 oranında yükseldi. Reuters haber ajansının anketine katılan ekonomistler, gümrük verileri hariç tutulduğunda ithalat fiyatlarının binde 9 oranında azalacağını öngörmüştü. Aralık ayına kadarki 12 aylık dilimde ithalat fiyatları yüzde 3,5 oranında arttı. Bu artış, Kasım ayında yüzde 2,7 olarak kayda geçmişti.
New York'daki mali piyasa araştırmaları şirketi FWDBONDS'dan baş ekonomist Christopher Rupkey, "ABD Merkez Bankası'nın (FED) enflasyonla mücadelesi piyasaların düşündüğünden daha uzun sürecek. Ülkeye giren ithal malların fiyatları dezavantaja dönüşmeye başladı" dedi.
Çalışma Bakanlığı'nın dün açıkladığı Aralık ayı enflasyon verileri, tüketici fiyatlarının 2 buçuk yıldan uzun süre sonra ilk kez düştüğüne işaret ediyordu.
Enflasyonun gerileme eğilimine girmesi, FED'in gelecek ayki toplantısında faiz artışlarında daha küçük yükselişler yapmasına olanak tanıyabilir.
FED, geçen yıl politika faizini 425 baz puan arttırarak faiz oranlarını sıfırdan yüzde 4,25-4,50 aralığına yükseltti. Bu, 2007 yılı sonundan bu yana kaydedilen en yüksek faiz oranı. FED, Aralık tahmininde, 2023 yılı sonuna kadar borçlanma maliyetlerinde ilave en az 75 baz puan artış öngörmüştü.
İthal yakıt fiyatları, Kasım ayında yüzde 3,7 oranında düştükten sonra Aralık'ta binde 6 oranında arttı. 2022 yılı Haziran ayından bu yana kaydedilen ilk aylık artış, doğalgaz fiyatlarında yüzde 59,5'lik yükselişi yansıttı. Bu artış, petrol fiyatlarındaki yüzde 2,7'lik gerilemeyi dengeledi. İthal gıda ürünlerinin maliyetiyse binde 4 oranında arttı.
Çekirdek ithal ürün fiyatları yükselişte
Yakıt ve gıda hariç tutulduğunda ithal ürün fiyatları binde 4 arttı. Bu artış, 2022 yılı Nisan ayından bu yana kaydedilen ilk aylık artışa işaret ediyor. Çekirdek ithal ürün fiyatlarıysa Kasım'da binde 6 oranında düşmüştü.
Aralık ayında çekirdek ithal ürün fiyatlarında görülen yükselme, doların değerinin Amerika'nın ana ticaret ortaklarının para birimleri karşısında değer kazanmasına rağmen gerçekleşti. Dolar, geçen yıl ticaret ağırlıklı olarak yüzde 5,6 değer kazandı. Ancak doların yeni yılın başında zorlanması, çekirdek ithal ürün fiyatlarının yüksek seyredebileceği anlamına geliyor.
Yatırım bankası JMorgan'dan ekonomist Daniel Silver, "Gelecekte enflasyonla ilgili gelişmeler, kısmi olarak dolarda yaşanacak değişikliklerden etkilenecek. Doların kısa süre önceki değer kaybı, ithal ürün fiyatlarına yukarı yönlü baskı yaptı" şeklinde konuştu.
İthal yatırım malları ve motorlu araçların fiyatları da yükseldi. Otomotiv harici ithal tüketici ürünlerinin fiyatı binde 2 oranında arttı.
Çin'den ithal edilen ürünlerin fiyatı binde 2 geriledi. Bunda, zaten düşük olan kimya ürünleri fiyatları etkili oldu. İthal Kanada ve Meksika mallarının fiyatlarının da gerilediği görülürken Japon mallarının fiyatı binde 1 arttı.
İhracat fiyatları Aralık’ta yüzde 2,6 geriledi
Çalışma Bakanlığı ayrıca ihracat fiyatlarının Aralık'ta yüzde 2,6 oranında gerilediğini bildirdi. Bu gerileme, son 6 aydır devam ediyor. İhraç tarım ürünleri fiyatıysa yüzde 2,4 düştü. Bunda mısır, soya fasülyesi, et ve buğday gibi ürünlerin fiyatlarındaki düşüklük etkili oldu. İhraç edilen sebze ve meyve ürünlerinin fiyatıysa yükseldi.
Tarım dışı ihraç ürünlerin fiyatları yüzde 2,7 geriledi. Bu durum, sanayi malzeme ve materyallerindeki düşük fiyatları yansıtıyor ve yüksek fiyatlı sermaye ürünleri, motorlu araçlar ve tarım dışı ürünleri dengeliyor.
İhracat fiyatları, Kasım'da yüzde 6,1 yükselirken Aralık'ta yıldan yıla yüzde 5 arttı. Bu artış, 2021 yılı Ocak ayından bu yana elde edilen en düşük kazanım oldu.
