Başkan Barack Obama, Amerika’nın Ortadoğu’daki ulusal çıkarlarını gerekçe göstererek, Mısır’a yeniden ileri teknoloji ürünü silah ve teçhizat satma kararı aldı. Bu kararda, bölgede son yıllarda karmaşık sorunlar çıkmasının etkisi büyük. Amerika’nın Sesi, Washington’un Ortadoğu’da hem demokrasilere destek verme, hem de terör tehditleriyle mücadele etme politikaları arasında kurmaya çalıştığı hassas dengeyi inceledi.
Washington ulusal güvenlik çıkarlarını gerekçe göstererek, Mısır’ın insan hakları ve demokrasi ihlallerini göz ardı etti ve bu ülkeye yeniden F-16 uçakları, Harpoon füzeleri ve Abrams tanklarına ait parçaları satacağını açıkladı.
İnsan Hakları İzleme örgütünün Washington temsilcisi Sarah Margon, Amerika Mısır’da insan hakları ve güvenlik kuvvetlerinin şeffaflığı konusunda ilerleme için baskı yapmazsa, bunun daha çok kişiyi aşırı görüşlü gruplara katılmaya teşvik edeceğini söylüyor: “Eğer, Amerika’ya katılıp tüm enerjinizi IŞİD’le ve ilgili diğer terör tehditleriyle mücadeleye verirseniz, ülkenizdeki diğer sorunlar göz ardı edilir. Bu hiç kuşku götürmez. Tüm bölgede de benzer şeylere tanık oluyoruz.”
Amerika’nın eski Bağdat ve Ankara büyükelçisi James Jeffrey, Ortadoğu’nun birçok bölgesinde çok sayıda sorun çıktığını, IŞİD gibi bir tehlikenin ortaya çıkmasının da Washington’u alışılmışın dışında ittifaklara zorlayabileceğini söylüyor: “Yönetim bölgedeki ulus devletler ve liderlerle ilişkilerini ilerletmek için daha çok çaba sarf etmeli. Belki onlarla ilgili her şey hoşumuza gitmeyebilir, ama hepimiz Kuzey Afrika’dan Pakistan’a kadar uzanan bölgede ortaya çıkan güçlerin tehdidi altındayız.”
Belki Mısır’a son silah satışı bölgedeki güç dengesini ciddi ölçüde değiştirmeyebilir, ancak Washington’un Ortadoğu’da sürekli değişen çatışmalara karşı istikrarı tercih ettiği mesajı verebilir.
Uluslararası ve Stratejik Araştırmalar Merkezi uzmanlarından Aram Nergizyan, Amerika’nın bölgede çok da işe yarar bir politika seçeneği kalmadığını söylüyor: “Amerika Mısır’la ilişki kurmak istiyor. 80 milyonluk ülkenin nüfusu belki de 2030’da 100 milyona çıkacak. Bu da demografik açıdan Mısır’ı en büyük Arap ülkesi, istikrar açısından da önemli bir devlet yapıyor.”
Mısır’ın ne kadar istikrar unsuru olabileceği belirsiz.
Yine de Mısır’ı, Suudi Arabistan gibi Amerika’nın diğer geleneksel müttefikleri içinde görmek, en azından bölgesel statükoya meydan okuyan İran ve diğer güçlere karşı birleşik bir cephe oluşturulduğu görüntüsü vermiş olacak.
