WASHINGTON —
Amerika ile Rusya’nın aralarındaki ilişkileri düzeltme çalışmalarının elle tutulur sonuçları oldu. Örneğin imzalanan silah kontrol anlaşması iki ülkenin nükleer silah taşıyabilen uzun menzilli silahların sayısında indirime gitmesini sağladı. Moskova ayrıca Afganistan’a giriş çıkış yapan Amerikan askerlerinin kendi topraklarından geçişine de izin verdi. Amerika da, Rusya’nın Dünya Ticaret Örgütü’ne katılmasında Moskova’ya ciddi destek oldu.
Uzmanlar “sil baştan,” siyasetinin Washington ve Moskova arasında daha yakın ilişkilerin ilk adımı olma amacı taşıdığını belirtiyor. Ancak ikinci adıma geçişte ciddi sıkıntılar yaşandı. Sıkıntılı konulaardan biri Rusya’nın Beşar Esat’a verdiği destekten kaynaklandı.
Columbia Üniversitesi’nden Profesör Robert Legvold, Moskova’nın desteğinin Amerika ve Rusya’yı ayıran geniş çaplı nedenlerden kaynaklandığını söylüyor. Legvold gerek Bush yönetiminin, gerekse Başkan Obama’nın ciddi insan hakları ihlalleri olan bölgelerde uluslararası kamuoyunun sorunların çözümüne dahil olması gerektiğine inandığını, ancak Ruslar’ın, Çinliler’in ve Hintliler’in bu konulara iç mesele olarak baktığını söylüyor.
Bir diğer uyumsuzluk konusu da silah kontrolu alanında yaşandı. Amerika yeni START anlaşmasının öngördüğü kesintilerin ötesine geçerek uzun menzilli silahlarda daha fazla indirime gitmek istiyordu. Ancak Ruslar’ın eğilimi bu yönde değildi.
İki ülkenin arasını açan bir diğer konu da eski Ulusal Güvenlik Dairesi çalışanı Edward Snowden’ın durumuydu. Rusya Snowden’a geçici sığınma hakkı verdi ve Snowden’ın durumunu Amerika’nın iç siyasetini eleştirmek, düşünce özgürlüğünün kısıtlanmasına dikkat çekmek için kullandı.
Washington’daki Woodrow Wilson Merkezi uzmanı Matthew Rojansky, Rus-Amerikan ilişkilerinde yaşanan gelgitlerin iki ülkenin liderleri arasındaki ilişkilere bağlı olarak da değişkenlik gösterdiğine dikkat çekiyor.
Bush ve Putin arasında ilişkinin dalgalı olduğunu söyleyen uzman bu dönemde iki ülke ilişkilerinin zirvelerin yanı sıra en kötü durumları da gördüğünü belirtiyor. Rojansky, Obama ve Medvedev’in seviyeli ve iki yönlü saygıya dayalı bir ilişkiye sahip olduğunu, ancak Obama ile Putin arasındaki ilişkinin böyle olmadığını söylüyor. Uzmana göre iki lider arasında soğuk bir güvensizlik ve saygı eksikliği hakim.
Rojansky, Rusya ile anlaşmazlıkların temelinde Ruslar’ın ulusal çıkarlarının yattığını ve bu çıkarların bazı konularda Amerika’nınkilerle ters düştüğünü söylüyor. Uzmana göre Bush’un başkanlığının sonuna doğru Ruslar’ın ulusal çıkarları konusunda yanlış fikirlere sahip olduğunu söylemesi iki ülke arasındaki diyaloğa zarar vermiş ve Ruslar’ın Amerika’yı ciddiye almamasına neden olmuş.
Başkan Obama’yla Rusya Cumhurbaşkanı Putin arasındaki güvensizliğin Ukrayna’daki krizin gelişimini nasıl etkileyeceğini önümüzdeki günler gösterecek.
Uzmanlar “sil baştan,” siyasetinin Washington ve Moskova arasında daha yakın ilişkilerin ilk adımı olma amacı taşıdığını belirtiyor. Ancak ikinci adıma geçişte ciddi sıkıntılar yaşandı. Sıkıntılı konulaardan biri Rusya’nın Beşar Esat’a verdiği destekten kaynaklandı.
Columbia Üniversitesi’nden Profesör Robert Legvold, Moskova’nın desteğinin Amerika ve Rusya’yı ayıran geniş çaplı nedenlerden kaynaklandığını söylüyor. Legvold gerek Bush yönetiminin, gerekse Başkan Obama’nın ciddi insan hakları ihlalleri olan bölgelerde uluslararası kamuoyunun sorunların çözümüne dahil olması gerektiğine inandığını, ancak Ruslar’ın, Çinliler’in ve Hintliler’in bu konulara iç mesele olarak baktığını söylüyor.
Bir diğer uyumsuzluk konusu da silah kontrolu alanında yaşandı. Amerika yeni START anlaşmasının öngördüğü kesintilerin ötesine geçerek uzun menzilli silahlarda daha fazla indirime gitmek istiyordu. Ancak Ruslar’ın eğilimi bu yönde değildi.
İki ülkenin arasını açan bir diğer konu da eski Ulusal Güvenlik Dairesi çalışanı Edward Snowden’ın durumuydu. Rusya Snowden’a geçici sığınma hakkı verdi ve Snowden’ın durumunu Amerika’nın iç siyasetini eleştirmek, düşünce özgürlüğünün kısıtlanmasına dikkat çekmek için kullandı.
Washington’daki Woodrow Wilson Merkezi uzmanı Matthew Rojansky, Rus-Amerikan ilişkilerinde yaşanan gelgitlerin iki ülkenin liderleri arasındaki ilişkilere bağlı olarak da değişkenlik gösterdiğine dikkat çekiyor.
Bush ve Putin arasında ilişkinin dalgalı olduğunu söyleyen uzman bu dönemde iki ülke ilişkilerinin zirvelerin yanı sıra en kötü durumları da gördüğünü belirtiyor. Rojansky, Obama ve Medvedev’in seviyeli ve iki yönlü saygıya dayalı bir ilişkiye sahip olduğunu, ancak Obama ile Putin arasındaki ilişkinin böyle olmadığını söylüyor. Uzmana göre iki lider arasında soğuk bir güvensizlik ve saygı eksikliği hakim.
Rojansky, Rusya ile anlaşmazlıkların temelinde Ruslar’ın ulusal çıkarlarının yattığını ve bu çıkarların bazı konularda Amerika’nınkilerle ters düştüğünü söylüyor. Uzmana göre Bush’un başkanlığının sonuna doğru Ruslar’ın ulusal çıkarları konusunda yanlış fikirlere sahip olduğunu söylemesi iki ülke arasındaki diyaloğa zarar vermiş ve Ruslar’ın Amerika’yı ciddiye almamasına neden olmuş.
Başkan Obama’yla Rusya Cumhurbaşkanı Putin arasındaki güvensizliğin Ukrayna’daki krizin gelişimini nasıl etkileyeceğini önümüzdeki günler gösterecek.
