ABD, Rusya’ya ait Su-27 savaş uçağının bugün Amerikan ordusuna ait MQ-9 insansız hava aracının pervanesine çarparak Karadeniz'e düşürülmesine neden olduğunu açıkladı. Rusya ise iddiayı yalanladı ve insansız hava aracının keskin bir manevra sonrası irtifa kaybederek denize düştüğünü savundu.
Bölgede ABD Hava Kuvvetleri'ni denetleyen General James Hecker yaptığı açıklamada, "MQ-9 hava aracımız uluslararası hava sahasında rutin operasyonlar yürütürken, bir Rus uçağı önünü keserek pervanesine çarptı. Bu da MQ-9'un düşmesine ve tamamen kaybına neden oldu" dedi.
ABD ordusu, iki Rus savaş uçağının çarpışmadan önce birkaç kez MQ-9'un üzerine yakıt boşalttığını ve muhtemelen İHA’nın görüşünü engellemeye ya da hasar vermeye çalıştığını, güvenli olmayan manevralarla insansız hava aracının önünde uçtuğunu söyledi. Uçaklardan biri Türkiye saati ile sabah 9.03'te insansız hava aracıyla çarpıştı.
ABD Kuvvetleri MQ-9’u Karadeniz’de uluslararası sulara düşürmek zorunda kaldı.
General Hecker, "Aslında Rusların bu güvensiz ve profesyonelce olmayan hareketi neredeyse her iki uçağın da düşmesine neden oluyordu" dedi.
NATO'nun Avrupa Müttefik Yüksek Komutanı ABD Ordusu Generali Christopher Cavoli’nin de NATO müttefiklerini bilgilendirdiği kaydedildi.
''İHA Rusya'nın eline geçmedi''
ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü Patrick Ryder günlük basın brifinginde, olayla ilgili soruları yanıtladı ve düşürülen İHA'nın Rusya'nın eline geçmediğini söyledi.
İHA’nın enkazının Rusya ya da ABD'nin İHA'nın enkazını çıkarması olasılığı ile ilgili ise yorum yapmayı reddetti. ABD'nin Karadeniz'de savaş gemisi bulunmuyor.
Ryder, İHA’nın uluslararası hava sahasındaki tam konumunu da paylaşmazken, olay sırasında silahlı olup olmadığı ile ilgiliyse, ‘’MQ-9'ların silahlanma kabiliyeti var’’ dedi; ancak düşen İHA’nın donanımı konusunda ayrıntıya girmeyi reddetti.
General Atomics tarafından üretilen MQ-9 insansız hava aracı 20 metre kanat açıklığına ve yaklaşık 11 metre uzunluğa sahip. Askeri İHA, silahlı değilken yaklaşık 2220 kilogram ağırlığında.
Kasıtlı mı yoksa kaza mı?
Pentagon Sözcüsü, Rusya’nın niyeti ve olayın kaza olup olmadığı konusunda da, ‘’Rus pilotların eylemlerine bakıldığında, bunun güvensiz ve profesyonelce olmadığı açık ve bence eylemler kendi adlarına konuşuyor. Rus savaş uçağı bu İHA'nın önüne yakıt boşalttı ve ardından uçağa o kadar yaklaştı ki MQ-9'un pervanesine gerçekten zarar verdi’’ dedi.
Bu olayın muhtemelen Rus uçağına da hasar verdiğini değerlendirdiklerini kaydeden Ryder, SU-27’nin nereye iniş yaptığını ise söylemedi.
Ryder Karadeniz’in önemli ve yoğun bir uluslararası su yolu olduğunu, dolayısıyla uluslararası hava sahasında uçmanın ABD için alışılmadık bir görev olmadığını kaydetti.
Pentagon sözcüsü, Savunma Bakanı Lloyd Austin’in Rusya Savunma Bakanı ile görüşmediğini de kaydetti ve ‘’Savunma Bakanlığı yetkilileri bu olayla ilgili olarak Rus yetkililerle özel bir görüşme yapmadı’’ diye konuştu.
''Rus tacizleri alışılmadık değil''
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby, olayın duyurulmasından dakikalar sonra gazetecilere yaptığı açıklamada, Karadeniz üzerinde ABD uçaklarına Rus uçaklarının tacizinin alışılmadık bir durum olmadığını, hatta geçmiş haftalarda başka tacizler de olduğunu söyledi.
Kirby, “Ancak bu olay, tehlikeli, profesyonellik dışı ve pervasızca bir davranış olduğu ve bir uçağımızın düşmesine neden olduğu için dikkate değer, bu açıdan da benzersiz’’ dedi.
Kirby, Başkan Biden’ın bu sabah erken saatlerde Ulusal Güvenlik Danışmanı Jack Sullivan tarafından bilgilendirildiğini de kaydetti.
Savaştan önce ve savaş başladığından beri, bir yıldır sürekli olarak bu hava sahası üzerinde uçtuklarını vurgulayan Kirby, “Bunu yapmayı da sürdüreceğiz. Uluslararası hava sahasında uçmadan önce Ruslar’a danışmamız gerekmiyor. Böyle bir zorunluluk yok ve biz de bunu yapmıyoruz’’ diye konuştu
Rusya iddiaları reddetti
Rusya Savunma Bakanlığı ise savaş uçaklarının ABD'nin insansız hava aracıyla temas etmediğini, İHA'nın "keskin manevra" nedeniyle düştüğünü iddia etti.
Savunma Bakanlığı, "Rus savaş uçakları yerleşik silahlarını kullanmadı, İHA ile temas etmedi ve güvenli bir şekilde ana havaalanlarına döndü" dedi.
Rus haber ajansı RIA'nın bildirdiğine göre Rusya'nın Washington Büyükelçisi Anatoly Antonov da, ülkesinin bu olayı bir provokasyon olarak gördüğünü söyledi. Antonov, Moskova'nın Washington'la çatışma peşinde olmadığını belirtti.
Rusya'nın Washington Büyükelçisi ABD Dışişleri Bakanlığı'na çağrıldı
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price da olay sonrası, Rusya'nın Washington Büyükelçisi Anatoly Antonov'un bakanlığa çağrıldığını açıkladı.
Price telefon brifinginde gazetecilere yaptığı açıklamada, ABD'nin Moskova Büyükelçisi'nin Rusya Dışişleri Bakanlığı'na güçlü bir mesaj ilettiğini ve Amerikalı yetkililerin olayla ilgili olarak müttefik ve ortaklarını bilgilendirdiğini söyledi.
Schumer'dan Putin'e çağrı
Senato Çoğunluk Lideri Chuck Schumer da olayı, Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin ve ordusunun "bir başka pervasız eylemi" olarak nitelendirdi.
Demokrat Partili Schumer, ABD Senatosu'nun açılışında yaptığı konuşmada "Sayın Putin'e şunu söylemek istiyorum; istem dışı bir gerilime neden olmadan önce bu tutumunuzdan vazgeçin" dedi.
Bu haberde Reuters haber ajansının haberinden alıntı yapılmıştır.
