Amerika bugün seçim kararını veriyor. Bazı eyaletlerde sandıklar açılırken, bazı eyaletlerde oy verme işlemi henüz başlamadı. Ancak Virginia gibi bazı kilit eyaletlerde seçmenlerin gece yarısından itibaren seçim merkezleri önünde kuyruklar oluşturmaya başladığı görüldü.
Bu yıl birçok eyalette erken oy verme hakkı tanınmıştı. Oy kullanması beklenen 120 milyon seçmenden 30 milyonu aşkın bir kesimin bu hakkı kullandığı ve bu alanda tarihi bir rekor kırıldığı bildiriliyor. Başkan Barack Obama da oyunu erken kullanmıştı. Bazı kamuoyu yoklamaları Demokratların erken oy verme işleminden yarar sağlayacağını ortaya koyuyor.
ABC ile Washington Post gazetesinde yer alan son bir kamuoyu yoklaması bugün Başkan Obama’yı %50 destek oranıyla, rakibi Mitt Romney’den üç puan önde gösterdi. Dünkü yoklamalarda her iki adaya verilen desteği %49 oranındaydı.
Bugünkü seçimlerde Amerika hem başkanla yardımcısını hem de Kongre üyelerini belirliyor. 11 eyalet ile iki özerk bölge de de valilik seçimleri var. Kongre’de 435 üyeli Temsilciler Meclisi’nin tamamı, 100 sandalyeli Senato’nun da üçte biri yenileniyor.
Ayrıca seçimlerde bazı eyaletler referandum yoluyla seçmenlere sosyal konularla ilgili tercihlerini soruyor. Bu konular arasında kürtaj, eşcinsel evlilikleri gibi ulusal çapta ilgi gören konular da var.
Amerika’nın kimin başkan olacağı konusunda neredeyse ikiye bölündüğü bu seçimlerde ilginç senaryolar da ortaya çıkıyor. Bunlardan biri başkanın halk oyuyla değil, delege oyuyla seçilebileceği yolunda.
Bu senaryoya göre Başkan Barack Obama, tüm eyaletlerde halktan aldığı doğrudan oylar rakibinin gerisinde kalsa da Seçici Kurul veya Delege oyuyla başkan seçilebileceği yolunda. Hatırlayacaksınız Başkan George Bush da 2000 yılında, ilk dönemde rakibi Al Gore’dan daha az oy almasına rağmen delege oylarıyla seçilmişti.
Amerikan seçim sistemi bu ülkeye özgü bir sisteme sahip. Buna göre de son sözü delegeler belirliyor. Her eyalet Kongre’ye gönderdiği temsilci sayısına eş değerde delegeye sahip.
Her eyalet Senato’ya iki üye, Temsilciler Meclisi’ne de nüfusunun büyüklüğü ölçüsünde milletvekili gönderiyor.
İşte bu formülle belirlenen delegelerin toplam sayısı 538 ve Başkan seçilecek adayın bu üyelerden 270’inin oyunu alması gerekiyor.
İşte bu yüzden de bu seçimlerde News Hampshire, Iowa gibi kilit eyaletler öne çıktı. Bu yüzden de Barack Obama ve Rakibi Mitt Romney dün gece yarısına kadar kampanya gezilerini bu kilit eyaletlere taşıdılar.
Seçim senaryolarında öne çıkan bir diğer alternatif ise kararsızlık boyutunun bu seçici delege noktasında da devam etmesi yani her iki adayın da 269 seçici delege oyunda kalması ihtimali. İşte böyle bir durumda da anayasaya göre, başkanı, Temsilciler Meclisi, başkan yardımcısını da Senato belirliyor.
Son seçimlerde Kongre’deki siyasi tablonun değişmediği varsayılırsa bu durumda Cumhuriyetçilerin elindeki Temsilciler Meclisi’nin başkan olarak Mitt Romney’i, Demokratların elindeki Senato’nun da Joe Biden’i başkan yardımcısı olarak seçmesi mümkün.
Bunlar siyasi analistlerin başabaş giden bir mücadelede ortaya çıkabilecek senaryoları, ancak adaylar daha net rakamlara ulaşırsa bütün bu alternatifler ortadan kalkabilir. Ama burada da yine bir unsur öne çıkıyor Ohio eyaleti.
Kilit öneme sahip bu eyalette Başkan Barack Obama kamuoyu yoklamalarında öndeydi. İşte bu eyalette seçmen kimliği tespit edilemeyenlere de geçici oy kullandırıldı. Seçimler bittikten sonra, yetkililer, kimlik tespiti yaparak bu oyların geçerli olup-olmadığını belirleyecek, bu da sayımların yerel saatle gece yarısını Türkiye saatiyle sabahı bulması anlamına gelebilir ve bu eyaletten alınacak sonuçlar da Amerika’nın yeni başkanını belirleyebilir.
İşte senaryolar bu kadar geniş olunca, adaylar da seçim kampanyalarını son dakikaya kadar sürdürdü. Başkan dün gece duygusal bir konuşma yaptığı Iowa’dan, seçim kampanyasının merkezi olan Chicago’ya geçti ve burada ülkenin çeşitli yerlerindeki radyolara demeçler vererek sürdürüyor kampanyasını. Romney ise hala kampanya gezilerini sürdürüyor. Cumhuriyetçi aday bugün iki eyalette daha seçim konuşması yapacak.
New Hampshire eyaletinin Dixville Notch ve Hart’s Location isimli iki beldede sonuçlar açıklandı. Dixville’da her iki aday beşer oy aldı. Hart’s Location’da ise Obama 23, Romney 9 oy aldı.
Bu yıl birçok eyalette erken oy verme hakkı tanınmıştı. Oy kullanması beklenen 120 milyon seçmenden 30 milyonu aşkın bir kesimin bu hakkı kullandığı ve bu alanda tarihi bir rekor kırıldığı bildiriliyor. Başkan Barack Obama da oyunu erken kullanmıştı. Bazı kamuoyu yoklamaları Demokratların erken oy verme işleminden yarar sağlayacağını ortaya koyuyor.
ABC ile Washington Post gazetesinde yer alan son bir kamuoyu yoklaması bugün Başkan Obama’yı %50 destek oranıyla, rakibi Mitt Romney’den üç puan önde gösterdi. Dünkü yoklamalarda her iki adaya verilen desteği %49 oranındaydı.
Bugünkü seçimlerde Amerika hem başkanla yardımcısını hem de Kongre üyelerini belirliyor. 11 eyalet ile iki özerk bölge de de valilik seçimleri var. Kongre’de 435 üyeli Temsilciler Meclisi’nin tamamı, 100 sandalyeli Senato’nun da üçte biri yenileniyor.
Ayrıca seçimlerde bazı eyaletler referandum yoluyla seçmenlere sosyal konularla ilgili tercihlerini soruyor. Bu konular arasında kürtaj, eşcinsel evlilikleri gibi ulusal çapta ilgi gören konular da var.
Amerika’nın kimin başkan olacağı konusunda neredeyse ikiye bölündüğü bu seçimlerde ilginç senaryolar da ortaya çıkıyor. Bunlardan biri başkanın halk oyuyla değil, delege oyuyla seçilebileceği yolunda.
Bu senaryoya göre Başkan Barack Obama, tüm eyaletlerde halktan aldığı doğrudan oylar rakibinin gerisinde kalsa da Seçici Kurul veya Delege oyuyla başkan seçilebileceği yolunda. Hatırlayacaksınız Başkan George Bush da 2000 yılında, ilk dönemde rakibi Al Gore’dan daha az oy almasına rağmen delege oylarıyla seçilmişti.
Amerikan seçim sistemi bu ülkeye özgü bir sisteme sahip. Buna göre de son sözü delegeler belirliyor. Her eyalet Kongre’ye gönderdiği temsilci sayısına eş değerde delegeye sahip.
Her eyalet Senato’ya iki üye, Temsilciler Meclisi’ne de nüfusunun büyüklüğü ölçüsünde milletvekili gönderiyor.
İşte bu formülle belirlenen delegelerin toplam sayısı 538 ve Başkan seçilecek adayın bu üyelerden 270’inin oyunu alması gerekiyor.
İşte bu yüzden de bu seçimlerde News Hampshire, Iowa gibi kilit eyaletler öne çıktı. Bu yüzden de Barack Obama ve Rakibi Mitt Romney dün gece yarısına kadar kampanya gezilerini bu kilit eyaletlere taşıdılar.
Seçim senaryolarında öne çıkan bir diğer alternatif ise kararsızlık boyutunun bu seçici delege noktasında da devam etmesi yani her iki adayın da 269 seçici delege oyunda kalması ihtimali. İşte böyle bir durumda da anayasaya göre, başkanı, Temsilciler Meclisi, başkan yardımcısını da Senato belirliyor.
Son seçimlerde Kongre’deki siyasi tablonun değişmediği varsayılırsa bu durumda Cumhuriyetçilerin elindeki Temsilciler Meclisi’nin başkan olarak Mitt Romney’i, Demokratların elindeki Senato’nun da Joe Biden’i başkan yardımcısı olarak seçmesi mümkün.
Bunlar siyasi analistlerin başabaş giden bir mücadelede ortaya çıkabilecek senaryoları, ancak adaylar daha net rakamlara ulaşırsa bütün bu alternatifler ortadan kalkabilir. Ama burada da yine bir unsur öne çıkıyor Ohio eyaleti.
Kilit öneme sahip bu eyalette Başkan Barack Obama kamuoyu yoklamalarında öndeydi. İşte bu eyalette seçmen kimliği tespit edilemeyenlere de geçici oy kullandırıldı. Seçimler bittikten sonra, yetkililer, kimlik tespiti yaparak bu oyların geçerli olup-olmadığını belirleyecek, bu da sayımların yerel saatle gece yarısını Türkiye saatiyle sabahı bulması anlamına gelebilir ve bu eyaletten alınacak sonuçlar da Amerika’nın yeni başkanını belirleyebilir.
İşte senaryolar bu kadar geniş olunca, adaylar da seçim kampanyalarını son dakikaya kadar sürdürdü. Başkan dün gece duygusal bir konuşma yaptığı Iowa’dan, seçim kampanyasının merkezi olan Chicago’ya geçti ve burada ülkenin çeşitli yerlerindeki radyolara demeçler vererek sürdürüyor kampanyasını. Romney ise hala kampanya gezilerini sürdürüyor. Cumhuriyetçi aday bugün iki eyalette daha seçim konuşması yapacak.
New Hampshire eyaletinin Dixville Notch ve Hart’s Location isimli iki beldede sonuçlar açıklandı. Dixville’da her iki aday beşer oy aldı. Hart’s Location’da ise Obama 23, Romney 9 oy aldı.
