Dönem Başkanı Malta’nın ev sahipliğinde birliğin geleceğinin odakta yer alacağı bir zirveye hazırlanan Avrupa Birliği, yeni Amerikan yönetiminden gelen açıklamalardan endişe duyduğunu gizlemiyor. Avrupa Birliği Konseyi Başkanı Donald Tusk, İngiltere’nin katılımı olmaksızın gerçekleştirilecek 3 Şubat’taki zirve öncesi liderlere gönderdiği davet mektubunda ABD Başkanı Donald Trump’ın açıklamalarını endişe verici olarak niteledi ve bu açıklamaları Avrupa Birliği’nin geleceğini iyice öngörülemez hale getiren unsurlar arasında saydı.
Avrupa Birliği’nin tarihindeki en önemli sınamalarla karşı karşıya olduğunu vurgulayan Tusk, yeni jeopolitik durumu ilk sıraya yerleştirdi. Çin’in özellikle denizlerde iddialı olduğunu, Rusya’nın Ukrayna ve komşularına yönelik olarak agresif bir politika izlediğini, radikal İslam’ın Ortadoğu ve Afrika’daki savaş, terör ve anarşide önemli rol oynadığını belirten Tusk, yeni Amerikan yönetiminin açıklamalarını da bu unsurlarla aynı sepete koydu.
Tusk, Avrupa Birliği’nin tarihinde ilk kez açık şekilde Avrupa karşıtı haline geldiğine dikkat çeken Tusk, “Özellikle Washington’daki değişim, yeni yönetimin son 70 yıldaki Amerikan dış politikasını sorgulanır hale sokar gözükmesi, Avrupa Birliği’ni zor bir durumda bıraktı” ifadelerini kullandı.
Avrupa Birliği’nin dış tehditlerin yanı sıra iç tehditlerle de karşı karşıya olduğunu belirten Tusk, özellikle yükselen milliyetçi, yabancı düşmanı çizgiye dikkat çekti. Ulusal egoizmin entegrasyona karşı çekici bir alternatif haline geldiği de Tusk’un vurguları arasında yer aldı.
Avrupa taraftarı elit kesimleri de eleştiren Tusk, siyasi entegrasyona olan inançtaki düşüşün, popülist argümanlara teslim olmanın ve liberal demokrasinin temel ilkelerine yönelik şüphenin giderek artan şekilde görünür hal aldığının altını çizdi.
Gerilim dolu bir dünyada ihtiyaç duyulanın cesaret, kararlılık ve Avrupalılarla dayanışma olduğunu kaydeden Tusk, “Onlar olmaksızın hayatta kalmayı başaramayız” dedi. Rusya, Çin, ABD ya da Türkiye’yle mi konuşulduğuna bakılmaksızın birleşmiş bir Avrupa’nın onuru için ayağa kalkınması gerektiği mesajı veren Tusk, “Geleceğe bakmalıyız” dedi.
Avrupa Birliği’nin dağılması halinde üye ülkelerde tam egemenliğin yeniden inşasının söz konusu olmayacağını kaydeden ve ABD, Rusya ve Çin gibi süper güçlere bağımlılıklarının artacağı uyarısında bulunan Tusk, “Ancak birlikte tam bağımsız olabiliriz” ifadelerini kullandı.
Avrupa Birliği’nin hukukun üstünlüğüne dayalı uluslararası düzeni kararlı şekilde savunması gerektiğini belirten Tusk, şunları söyledi: "Transatlantik bağı zayıflatmak ya da etkisiz hale getirmek isteyenlere teslim olamayız. Amerikalı dostlarımıza kendi sloganlarını hatırlatmalıyız: Birlikten kuvvet doğar."
