2014’ü geride bırakmaya hazırlanırken, Amerika’nın iç ve dış politikasında 2014 yılı boyunca öne çıkan başlıkları, Türk dış politikasını da yakından ilgilendiren bölgesel konularda Washington’un politikalarını uzman bir isimle değerlendirdik. Uluslararası ve Stratejik Araştırmalar Merkezi (CSIS) Türkiye Programı Direktörü Bülent Alirıza, Amerika’nın Sesi’nin Washington’dan yapılan canlı yayınında Selin Süer Ünlü’nün sorularını yanıtladı.
4 Kasım’da Değişen Aritmetik Obama’yı 2015’te Zorlayacak mı?
Bülent Alirıza, bu sorumuzu şöyle yanıtladı: “Senato’nun da Ocak’tan itibaren Cumhuriyetçilerin eline geçmesi Obama’nın manevra sahasını oldukça daraltacak. Önümüzdeki dönemde Cumhuriyetçilerin Obamacare (sağlık reform) ve göçmenler konusunda; dış politikadaysa başta İran ve Küba gibi birtakım konularda Obama’nın önünde engel olacağını söyleyebiliriz.”
Dış Politikada Başkan Daha mı Rahat Olur?
Alirıza, Obama Yönetimi’nin dış politika başlığında daha rahat hareket edeceğini belirtiyor: “Obama’nın son iki yılda tek geniş manevra sahası dış politikada olacak. Buradaki paradoks ise şöyle. Obama Irak savaşına karşı çıkarak Başkan seçilmişti. Ama son 2 yılında özellikle Ortadoğu’da savaşa odaklanmış bir başkan olma tehlikesiyle karşı karşıya.”
Sorunlar Hangi Noktalarda Olabilir?
Uluslararası ve Stratejik Araştırmalar Merkezi (CSIS) Türkiye Programı Direktörü bu konuyu şöyle özetliyor: “Bugüne dek Demokratların elinde olumsuz şeyleri bloke etme lüksü vardı. İran’la nükleer görüşmelerde bu yaşandı. Önümüzdeki dönemde Cumhuriyetçi senatör Mitch Mcconnell’in liderliğinde İran’a karşı yaptırımlar gündeme gelebilir. Küba konusunda Obama’nın attığı adıma da olumsuz tepki var Cumhuriyetçilerde. Kısacası önümüzdeki dönemde Obama’nın Kongre’nin iki kanadına da hakim olmaması bir takım sorunlar doğuracaktır. Obama istemeye istemeye savaşı devam ettiriyor. Kimyasal silahların kullanılmasına rağmen Suriye’ye karşı adım atmaması bunun bir göstergesi. Obama bir savaş başkanı olarak miras bırakmak istemiyor. Ama istemeye istemeye kendini başka bir konumda bulabilir.”
Türkiye’yle Görüş Ayrılığı Devam Eder mi?
Bülent Alirıza’ya 2015’te Türkiye’yle ilişkilerde önemli yer tutması beklenen IŞİD’le mücadele konusunu da sorduk. Uzman, öngörülerini şöyle aktardı: “Şu anda Türkiye-Amerika ilişkilerinde en önemli konu Türkiye’nin sınırlarındaki savaş. Türkiye, Amerika’dan yaklaşık bir buçuk yıl kadar önce Esad rejimine karşı kimyasal silahlarla ilgili olarak bir hava saldırısı gerçekleştirmesini bekliyordu, olmadı. Şimdiyse Türkiye’nin söylediği ama ABD’nin Kabul etmediği güvenli bölge/uçuşa yasak bölge konusu var. Obama son iki yılında Suriye ve Irak’ta daha yoğun bir angajmana girmek istemiyor. Bu nedenle önümüzdeki dönemde büyük bir sürpriz olmazsa ABD’yle Türkiye arasında bu konudaki görüş ayrılığı devam edecek gibi görünüyor.”
Uzman, Ermeni tasarısı konusunun da ilişkilere büyük tehdit oluşturacağının altını çizdi.
Uluslararası ve Stratejik Araştırmalar Merkezi (CSIS) Türkiye Programı Direktörü Bülent Alirıza’yla söyleşimizin tamamını yukarıdaki videodan izleyebilirsiniz.
